Kryždirbystė

Kryždirbystė Gurutzeak egiteko arte tradizional lituaniarra da.^[1] Aldareak eta gurutzeak egitea Lituaniako kulturaren zati garrantzitsua da. Lituaniako bidegurutze tradizionalak erlijio katolikoaren zati dira jendearentzat, eta hainbat iturrien arabera, kristautasunaren aurreko kultura zahar bati lotuta daude; kultura hori askoz ere luzeagoa da, eta lotura dute mundu paganoko zuhaitza adierazten duten oroitzapenezko zutoinekin. Lituania XIX. mendean Errusiar Inperioaren parte bihurtu zenetik, gutxi gorabehera, gurutzatze horiek lituaniar herriaren sinbolo bihurtu dira. Gurutzeak haritzezko zurez tailatzen dira, eta batzuetan burdinazko elementuak ere izaten dituzte. Kryédirbiai izeneko artisauak herrialde osoan zehar bidaiatzen dute.Lituaniako gurutze-artisau ezagunena Vincas Svirskis (1835-1916) autodidakta da. Haren gurutzeak, Lituaniako erdialdean ikusi ondoren, museo nazionaletan gordetzen dira.

Kryždirbystė lituaniarra Gizateriaren Ahozko Ondare eta Ukiezinaren Maisulan gisa Unescok 2008an aukeratu zuen Gurutzeen sorrera eta sinbolismoa izenarekin.^[2]

Adomas Varnasek bere Lituaniako gurutzeak liburuan (Lietuvos kryéiai, 2 liburuki, 1926, Kaunas) dokumentatu zuen kultura-adierazpen hori.