Valparaiso Handia

Valparaiso Handia
Konurbazioa
Administrazioa
Estatu burujabe	Txile
Eskualdea	Valparaíso eskualdea
Probintzia	Valparaíso probintzia
Geografia
Koordenatuak	33°02′46″S 71°37′20″W / 33.0461°S 71.6222°W / -33.0461; -71.6222
Azalera	190,72 km²
Demografia

Valparaiso Handia, Valparaiso Metropolitarra edo Porteña Metropolialdea ere deitua, Valparaiso eskualdeko bost udalerri biltzen dituen hiri-eremua da, Txileko erdialdean. Era berean, eskualdeko biztanle-gunerik handiena da. Valparaiso, Viña del Mar, Quilpué, Villa Alemania eta Concón herriek osatzen dute. Udalerri nagusia Valparaiso da (eskualdeko hiriburua), eta herrialdeko hirugarren konurbazioa da, bai ekonomikoki, portu- eta unibertsitate-mailan duen garrantziagatik, bai biztanle-kopuruagatik.

Estatistiken Institutu Nazionalaren arabera, 951.150 biztanle ditu, hau da, herrialdearen % 6, eta, Concepcion Handiarekin batera, herrialdeko metropoli-eremu populatuenetako bat da, Santiagoren ondoren.^[1]

Estatuan biztanle asko dituelako, portuko jarduera zaratatsuagatik eta Santiagotik hurbil dagoelako, Valparaiso Handia negozio-gune garrantzitsua da, eta plaza interesgarria inbertsio nazional eta atzerritarrentzat.

XIX. mendearen erdialdetik XX. mendearen hasierara arte, Valparaiso Txileko hiriburu ekonomiko eta finantzarioa izan zen. Han sortu zen Valparaisoko lehen Balore Burtsa, eta herrialdeko lehena izan zen. Urte horietan Banco de Chile bezalako banketxe garrantzitsuak sortu ziren, baita desagertutako beste asko ere.

Portuko metropoli-eremuko jarduera ekonomikoa El Salto eta Belloto industrialdeetan, Curauma enpresa-hirian, portuan, produktu eta zerbitzuen hirugarren sektorean eta, azkenik, turismoan kontzentratzen da. Valparaiso Handiak 4.000 turista baino gehiago jasotzen ditu urtean, batez ere nazionalak, argentinarrak, brasildarrak, estatubatuarrak eta europarrak, eta horiek ere eskualdeko beste puntu batzuetara joaten dira, hala nola Casablancako mahastietara, Olmué bezalako eremu tipikoetara eta Portillo eskiko zentro ospetsura, Andeetako probintzian.

• INEren txostena, Txile: Hiriak, herriak, herrixkak eta baserriak. 2005 (PDF formatuan, ZIPen konprimitua)
• INEren 1990-2020 Biztanleria Proiekzioa: Valparaiso Eskualdeko Komunen Elkartea (XLS)
• Carrasco Walburg, Carolina. (2015). La espacialidad del encuentro. Análisis de las comunidades de los conjuntos habitacionales modernos en el caso chileno del Gran Valparaíso. E.T.S. Arquitectura (UPM).

• Datuak: Q3114633
• Multimedia: Greater Valparaíso / Q3114633