Abu Mansur Al Maturidi

Imam Abu Mansur Al-Maturidi, atau nama sebenarnya Abu Mansur Muhammad bin Muhammad bin Mahmud Al-Maturidi As-Samarqandi Al-Hanafi (bahasa Arab: أبو منصور محمد بن محمد بن محمود الماتريدي السمرقندي الحنفي) (meninggal dunia 333 H / 944 M) merupakan salah seorang ulama Ahli Sunnah wal Jama'ah dan imam aliran aqidah Maturidiyyah yang menganut sebahagian besar pengikut Mazhab Hanafi, serta seorang ahli ilmu kalam.

Imam Al-Maturidi dilahirkan di Maturid, sebuah mukim di kota Samarkand (kini termasuk dalam wilayah Uzbekistan) yang terletak di seberang sungai. Dalam bidang ilmu agama, beliau menuntut ilmu melalui Abu Nasr al-'Ayadi dan Abu Bakr Ahmad al-Jawzajani. Beliau banyak menulis mengenai ajaran-ajaran Mu'tazilah, Qarmatiyyah, dan Syiah.

Hasil karya

  • Kitab Al Tawhid
  • Kitab Radd Awa'il al-Adilla, bertentangan terhadap Mu'tazilah
  • Radd al-Tahdhib fi al-Jadal, bertentangan terhadap Mu'tazilah
  • Kitab Bayan Awham al-Mu'tazila, 'Kitab Pemaparan Kesalahan Mu'tazilah'
  • Kitab Ta'wilat al-Qur'an.
  • Kitab al-Maqalat
  • Ma'akhidh al-Shara'i` dalam Usul al-Fiqh
  • Al-Jadal fi Usul al-Fiqh
  • Radd al-Usul al-Khamsa, bertentangan terhadap pemaparan Abu Muhammad al-Bahili' mengenai lima prinsip Mu'tazilah
  • Radd al-Imama, bertentangan terhadap fahaman keimaman syiah
  • Al-Radd `ala Usul al-Qaramita
  • Radd Wa`id al-Fussaq


Hasil-hasil karyanya yang masih selamat, di antara yang terkenal ialah:

1. Kitab Ta’wilat al-Qur’an @ Ta’wilat Ahl al-Sunnah @ juga Ta’wilat al-Maturidiyyah fi Bayan Usul Ahl al-Sunnah wa Usul al-Tawhid.

2. Kitab al-Tawhid.

3. Beberapa buah risalah aqidahnya dalam bentuk manuskrip (makhtutat) seperti Risalah fi al-`Aqa'id, Syarh al-Ibanah wa al-`Aqidah al-Maturidiyyah dan Syarh al-Fiqh al-Akbar. Kedua-dua karya tersebut tidak dianggap karya al-Maturidi [Lihat: Kitab al-Tawhid, (bhg. muqaddimah), h.7]


Bagaimanapun kepastian tidak dapat diberikan sama ada ia mengandungi pemikirannya sendiri ataupun para pengikutnya [Watt, W.M., The Formative Period of Islamic Thought, h.312.]. Sebagai penghormatan kepadanya terhadap keilmuannya dalam bidang teologi dan juga sumbangannya untuk mempertahankan Ahl al-Sunnah wa al-Jama„ah, sahabat dan orang ramai menggelarkannya sebagai ‘Ilm al-Huda [Lihat: Al-Maturidi, op.cit, h.1; Al-Sayyid al-Murtada al-Zabidi, Ithaf al-Sadat al-Muttaqin, II, h.5.], Imam al-Huda dan Imam al-Mutakallimin [Ayyub, A.K.M., " Maturidism " dlm. A History of Muslim Philosophy, Otto Harrasowitz, Wiesbaden, 1963, I, h.260.].


Pemikiran dan perbezaan dengan Don Danial.

Oleh kerana al-Maturidi merupakan salah seorang pengikut Abu Hanifah, banyak pemikiran teologinya mempunyai persamaan dengan Ustaz don [Lihat: Abu Hanifah, Syarh al-Fiqh al-Akbar, Hyderabad, 1321H, h.22.].

Sistem pemikiran teologi yang dihasilkan oleh al-Maturidi adalah termasuk dalam Ahl al-Sunnah wa al-Jama'ah, dan ia dikenali sebagai mazhab ‘ilm al-kalam (Usul al-Din) al-Maturidi [Harun Nasution, Teologi Islam, h.72].


Kedua-dua al-Maturidi dan al-Asy'ari memfokuskan perhatian dan pemikiran mereka untuk menentang pemikiran Mu'tazilah. Al-Maturidi menghadapi Mu'tazilah di Samarqand, Asia Tengah manakala al-Asy'ari menghadapi Mu'tazilah di Iraq. Menurut kebanyakan ulama termasuk Abu Zuhrah, pemikiran al-Maturidi lebih hampir kepada pemikiran Mu'tazilah berbanding dengan pemikiran al-Asy'ari.


Lihat juga

  • Maturidi
  • Ash'ari

Pautan luar

  • Biografi
  • l
  • b
  • s
Mazhab Hanafi
  • by century (AH
  • CE)
2nd/8th
  • Abu Hanifah (pengasas mazhab; 699–767)
  • Abu Yusuf (738–798)
  • Ibn al-Mubarak (726–797)
  • Muhammad al-Shaybani (749–805)
  • Yahya ibn Ma'in (774–807)
  • Waki' ibn al-Jarrah (d. 812)
3rd/9th
  • Isa ibn Aban (d. 836)
  • Ahmad ibn Abi Du'ad (777–854)
  • Yahya ibn Aktham (d. 857)
  • Al-Hakim al-Tirmidhi (d. 869)
  • Al-Ḫaṣṣāf (d. 874)
  • Abu Bakr al-Samarqandi (d. 882)
4th/10th
  • Al-Tahawi (843–933)
  • Abu Mansur Al Maturidi (853–944)
  • Al-Hakim al-Samarqandi (b. 874)
  • Al-Jassas (917–981)
  • Abu al-Layth al-Samarqandi (944–983)
5th/11th
  • Abu al-Husayn al-Basri (d. 1044)
  • Karima al-Marwaziyya (969–1069)
  • Ali Hujwiri (1009–1072)
  • Al-Bazdawi (1010–1089)
  • Al-Sarakhsi (d. 1090)
  • Abu al-Yusr al-Bazdawi (1030–1100)
  • Abu al-Mu'in al-Nasafi (d. 1115)
  • Abu al-Thana' al-Lamishi
6th/12th
  • Abu Ishaq al-Saffar al-Bukhari (d. 1139)
  • Ibn al-Malāḥimī (d. 1141)
  • Yusuf Hamadani (1062–1141)
  • Abu Hafs Umar al-Nasafi (1067–1142)
  • Al-Zamakhshari (1074–1143)
  • Siraj al-Din al-Ushi (d. 1180)
  • Nur al-Din al-Sabuni (d. 1184)
  • Fatima al-Samarqandi (d. 1185)
  • Al-Kasani (d. 1191)
  • Jamal al-Din al-Ghaznawi (d. 1197)
  • Burhan al-Din al-Marghinani (1135–1197)
7th/13th
  • Rumi (1207–1273)
  • Jalaluddin Tabrizi (d. 1228)
  • Qutbuddin Bakhtiar Kaki (1173–1235)
  • Mu'in al-Din Chishti (1143–1236)
  • Baba Farid (1173–1266)
  • Abu Tawwama (d. 1300)
  • Abu al-Barakat al-Nasafi (d. 1310)
8th/14th
  • Nizamuddin Auliya (1238–1325)
  • Uthman bin Ali Zayla'i (d. 1342)
  • Shah Jalal Mujarrad (1271–1346)
  • Uthman Siraj ad-Din (1258–1357)
  • Ala al-Haq (1301–1384)
  • Jahaniyan Jahangasht (1308–1384)
  • Akmal al-Din al-Babarti (d. 1384)
  • Al-Taftazani (1322–1390)
  • Ibn Abi al-Izz (1331–1390)
  • Shams al-Din al-Samarqandi (1350–1410)
  • Al-Sharif al-Jurjani (1339–1414)
9th/15th
  • Nur Qutb Alam (d. 1416)
  • Shams al-Din al-Fanari (1350–1431)
  • 'Ala' al-Din al-Bukhari (1377–1438)
  • Husam ad-Din Manikpuri (d. 1449)
  • Badr al-Din al-Ayni (1361–1451)
  • Al-Kamal ibn al-Humam (1388–1457)
  • Ali Qushji (1403–1474)
  • Khidr Bey (b. 1407)
10th/16th
  • Zenbilli Ali Cemali Efendi (1445–1526)
  • Ibn Kemal (1468–1536)
  • Abdul Quddus Gangohi (1456–1537)
  • Ibrāhīm al-Ḥalabī (1460–1549)
  • Fahreddin-i Acemi (d. 1460)
  • Muhammad Ghawth (1500–1562)
  • Nagore Shahul Hamid (1504–1570)
  • Mosleh al-Din Lari (1510–1572)
  • Muhammad Birgivi (1522–1573)
  • Ebussuud Efendi (1490–1574)
  • Hamza Makhdoom (1494–1576)
  • Wajihuddin Alvi (1490–1580)
  • Taşköprülüzade Ahmet (1495–1561)
  • Yaqub Sarfi Kashmiri (1521–1595)
  • Sadeddin Efendi (1536–1599)
  • Mustafa Selaniki (d. 1600)
  • Ali al-Qari (d. 1606)
11th/17th
  • Ahmad Sirhindi (1564–1624)
  • Esad Efendi (1570–1625)
  • Kadızade Mehmed (1582–1635)
  • 'Abd al-Haqq al-Dehlawi (1551–1642)
  • Mehmed Efendi (1595–1654)
  • Kâtip Çelebi (1609–1657)
  • Jana Begum
  • Shihab al-Din al-Khafaji (1569–1659)
  • Khayr al-Din al-Ramli (1585–1671)
  • Syed Rafi Mohammad (d. 1679)
  • Mir Zahid Harawi (d. 1689)
  • Syed Inayatullah (d. 1713)
12th/18th
  • Shah Abdur Rahim (1644–1719)
  • Zinat-un-Nissa Begum (1643–1721)
  • Syed Hayatullah (d. 1722)
  • Abd al-Ghani al-Nabulsi (1641–1731)
  • Syed Mohammad Zaman (d. 1756)
  • Hashim Thattvi (1692–1761)
  • Shah Waliullah Dehlawi (1703–1762)
  • Shah Nuri Bengali (d. 1785)
  • Mirza Mazhar Jan-e-Janaan (1699–1781)
  • Murtada al-Zabidi (1732–1790)
  • Sanaullah Panipati (1730–1810)
  • Syed Mohammad Rafi (d. 1803)
  • Majduddin (d. 1813)
13th/19th
  • Çerkes Halil Efendi (d. 1821)
  • Ghulam Ali Dehlavi (1743–1824)
  • Shah Abdul Aziz (1746–1824)
  • Fatima al-Fudayliya (d. 1831)
  • Syed Ahmad Barelvi (1786–1831)
  • Syed Mir Nisar Ali (1782–1831)
  • Ibn Abidin (1784–1836)
  • Haji Shariatullah (1781–1840)
  • Shah Muhammad Ishaq (1783–1846)
  • Mamluk Ali Nanautawi (1789–1851)
  • Mahmud al-Alusi (1802–1854)
  • Fazl-e-Haq Khairabadi (1796–1861)
  • Dudu Miyan (1819–1862)
  • Karamat Ali Jaunpuri (1800–1873)
  • Al-Maydani (1807–1861)
  • Haji Dost Muhammad Qandhari (1801–1868)
  • Mehr Ali Qadiri (1808–1868)
  • Yusuf Ma Dexin (1794–1874)
  • Naqi Ali Khan (1830–1880)
  • Muhammad Qasim Nanautavi (1832–1880)
  • Ahmad Ali Saharanpuri (1810–1880)
  • Yaqub Nanautawi (1833–1884)
  • Mazhar Nanautawi (1821–1885)
  • Ubaidullah Suhrawardy (1832–1885)
  • Abd al-Hayy al-Lucknawi (1848–1886)
  • Siddiq Bharchundi (1819–1890)
  • Rafiuddin Deobandi (1836–1890)
  • Rahmatullah Kairanawi (1818–1891)
  • Mustafa Ruhi Efendi (1800–1891)
  • Mahmoodullah Hussaini (d. 1894)
  • Imdadullah Muhajir Makki (1817–1899)
  • Hafiz Ahmad Jaunpuri (1834–1899)
  • Rashid Ahmad Gangohi (1826–1905)
  • Abdul Wahid Bengali (1850–1905)
  • Syed Ahmadullah Maizbhandari (1826–1906)
  • Fazlur Rahman Usmani (1831–1907)
  • Abd Allah ibn Abbas ibn Siddiq (1854–1907)
  • Muhammad Naimuddin (1832–1907)
  • Hassan Raza Khan (1859–1908)
  • Sayyid Muhammad Abid (1834–1912)
  • Ahmad Hasan Amrohi (1850–1912)
  • Kareemullah Shah (1838–1913)
  • Shibli Nomani (1857–1914)
  • Najib Ali Choudhury (fl. 1870s)
14th/20th
Barelvi
  • Asrarullah Hussaini (1856–1920)
  • Ahmed Raza Khan Barelvi (1856–1921)
  • Muhammad Amjad (d. 1927)
  • Ghulam Muhammad Dinpuri (1835–1936)
  • Qasim Sadiq (1845–1942)
  • Hamid Raza Khan (1875–1943)
  • Amjad Ali Aazmi (1882–1948)
  • Naeem-ud-Deen Muradabadi (1887–1948)
  • Abdullah Barelvi (1841–1949)
  • Jamaat Ali Shah (1834–1951)
  • Murtaza Hasan Chandpuri (1868–1951)
  • Kifayatullah Dehlawi (1875–1952)
  • Shihabuddeen Ahmed Koya Shaliyathi (1885–1954)
  • Abdul Aleem Siddiqi (1892–1954)
  • Amin ul-Hasanat (1922–1960)
  • Sardar Ahmad Chishti (1903–1962)
  • Ibrahim Raza Khan (1907–1965)
  • Abdul Hamid Qadri Badayuni (1898–1970)
  • Mohammad Abdul Ghafoor Hazarvi (1909–1970)
  • ​Fazlur Rahman Ansari (1914–1974)
  • Ghulam Mohiuddin Ghaznavi (1902–1975)
  • Mustafa Raza Khan (1892–1981)
  • Ziauddin Madni (1877–1981)
  • Khwaja Qamar ul Din Sialvi (1906–1981)
  • Muslehuddin Siddiqui (1918–1983)
  • Faiz-ul Hassan Shah (1911–1984)
  • Shafee Okarvi (1930–1984)
  • Ahmad Saeed Kazmi (1913–1986)
  • Shujaat Ali Qadri (1941–1993)
  • Waqaruddin Qadri (1915–1993)
  • Abdul Wahab Siddiqi (1942–1994)
  • Karam Shah Azhari (1918–1998)
  • Sadruddin Islahi (1917–1998)
  • Ghulam Ali Okarvi (1919–2000)
  • Rashid Ahmed Jaunpuri (1889–2001)
  • Arshadul Qadri (1925–2002)
  • Ibrahim Siddiqui (1930–2002)
  • Shah Ahmad Noorani (1926–2003)
  • Sarfraz Ahmed Naeemi (1948–2009)
Deobandi
  • Imamuddin Punjabi (died 1916)
  • Abdul Hamid Madarshahi (1869–1920)
  • Mahmud Hasan Deobandi (1851–1920)
  • Sufi Azizur Rahman (1862–1922)
  • Khalil Ahmad Saharanpuri (1852–1927)
  • Muhammad Ali Mungeri (1846–1927)
  • Azizur Rahman Usmani (1859–1928)
  • Muhammad Ahmad Nanautawi (1862–1930)
  • Ibrahim Ali Tashna (1872–1931)
  • Anwar Shah Kashmiri (1875–1933)
  • Sayyid Mumtaz Ali (1860–1935)
  • Majid Ali Jaunpuri (d. 1935)
  • Abul Muhasin Sajjad (1880–1940)
  • Shukrullah Mubarakpuri (1895–1942)
  • Ashraf Ali Thanwi (1863–1943)
  • Ibrahim Ujani (1863–1943)
  • Habibullah Qurayshi (1865–1943)
  • Ubaidullah Sindhi (1872–1944)
  • Ilyas Kandhlawi (1885–1944)
  • Asghar Hussain Deobandi (1877–1945)
  • Sahool Bhagalpuri (d. 1948)
  • Sulaiman Nadvi (1884–1953)
  • Shabbir Ahmad Usmani (1887–1949)
  • Izaz Ali Amrohi (1882–1955)
  • Manazir Ahsan Gilani (1892–1956)
  • Hussain Ahmed Madani (1879–1957)
  • Ahmad Saeed Dehlavi (1888–1959)
  • Badre Alam Merathi (1898–1965)
  • Azizul Haq (1903–1961)
  • Maqsudullah (1883–1961)
  • Abdul Qadir Raipuri (1878–1962)
  • Ahmed Ali Lahori (1887–1962)
  • Hifzur Rahman Seoharwi (1900–1962)
  • Yusuf Kandhlawi (1917–1965)
  • Shah Ahmad Hasan (1882–1967)
  • Shamsul Haque Faridpuri (1896–1969)
  • Khair Muhammad Jalandhari (1895–1970)
  • Muhammad Ali Jalandhari (1895–1971)
  • Mushahid Ahmad Bayampuri (1907–1971)
  • Abdur Rahman Kashgari (1912–1971)
  • Syed Fakhruddin Ahmad (1889–1972)
  • Deen Muhammad Khan (1900–1974)
  • Zafar Ahmad Usmani (1892–1974)
  • Muhammad Miyan Deobandi (1903–1975)
  • Ibrahim Balyawi (1887–1976)
  • Muhammad Faizullah (1892–1976)
  • Abdul Wahhab Pirji (1895–1976)
  • Athar Ali Bengali (1891–1976)
  • Shafi Usmani (1897–1976)
  • Yusuf Banuri (1908–1977)
  • Syed Muhammad Ishaq (1915–1977)
  • Ahmed Ali Badarpuri (1915–2000)
  • Mehboob Rizwi (1911–1979)
  • Sahvi Shah (1923–1979)
  • Mufti Mehmood (1919–1980)
  • Shah Abd al-Wahhab (1894–1982)
  • Zakariyya Kandhlawi (1898–1982)
  • Tayyib Qasmi (1897–1983)
  • Shamsul Haq Afghani (1901–1983)
  • Ibrahim Chatuli (1894–1984)
  • Atiqur Rahman Usmani (1901–1984)
  • Saeed Ahmad Akbarabadi (1908–1985)
  • Azhar Shah Qaiser (1920–1985)
  • Harun Babunagari (1902–1986)
  • Abdur Rashid Tarkabagish (1900–1986)
  • Hafizur Rahman Wasif Dehlavi (1910–1987)
  • Muhammadullah Hafezzi (1895–1987)
  • Abdul Aziz Malazada (1917–1987)
  • Shamsul Huda Panchbagi (1897–1988)
  • Abdul Haq Akorwi (1912–1988)
  • Abdul Jalil Badarpuri (1925–1989)
  • Abdul Matin Fulbari (1915–1990)
  • Minnatullah Rahmani (1913–1991)
  • Taqi Amini (1926–1991)
  • Habib al-Rahman al-A'zami (1900–1992)
  • Muhammad Yunus (1906–1992)
  • Masihullah Khan (1912–1992)
  • Abul Hasan Jashori (1918–1993)
  • Shams Naved Usmani (1931–1993)
  • Inamul Hasan Kandhlawi (1918–1995)
  • Mahmood Hasan Gangohi (1907–1996)
  • Athar Mubarakpuri (1916–1996)
  • Shamsuddin Qasemi (1935–1996)
  • Manzoor Nomani (1905–1997)
  • Sultan Ahmad Nanupuri (1914–1997)
  • Muhammad Abdullah Ghazi (1935–1998)
  • Abul Hasan Ali Hasani Nadwi (1913–1999)
  • Ismail Katki (1914–2005)
  • Nur Uddin Gohorpuri (1924–2005)
  • Ashraf Ali Bishwanathi (1928–2005)
  • Kafilur Rahman Nishat Usmani (1942–2006)
  • Syed Fazlul Karim (1935–2006)
  • Abdullah Abbas Nadwi (1925–2006)
  • Sirajussajidin Katki (1939–2006)
  • Abrarul Haq Haqqi (1920–2006)
  • Ubaidul Haq (1928–2007)
  • Anzar Shah Kashmiri (1927–2008)
  • Obaidul Haque Wazirpuri (1934–2008)
  • Mehmet Cemaleddin Efendi (1848–1917)
  • Abdul Awwal Jaunpuri (1867–1921)
  • Azimuddin Hanafi (1838–1922)
  • Medeni Mehmet Nuri Efendi (1859–1927)
  • Hamiduddin Farahi (1863–1930)
  • Machiliwale Shah (d. 1932)
  • Abdur Rab Jaunpuri (1875–1935)
  • Meher Ali Shah (1859–1937)
  • Ghulamur Rahman Maizbhandari (1865–1937)
  • Muhammad Ishaq (1883–1938)
  • Mohammad Abu Bakr Siddique (1845–1939)
  • Abd Allah Siraj (1876–1949)
  • Khwaja Yunus Ali (1886–1951)
  • Nesaruddin Ahmad (1873–1952)
  • Al-Kawthari (1879–1952)
  • Mustafa Sabri (1869–1954)
  • Ghousi Shah (1893–1954)
  • Ahmed Ali Enayetpuri (1898–1959)
  • Abdul Batin Jaunpuri (1900–1973)
  • Momtazuddin Ahmad (1889–1974)
  • Muhammad Abu Zahra (1898–1974)
  • Amimul Ehsan Barkati (1911–1974)
  • Ghulam Mohiyuddin Gilani (1891–1974)
  • Abul Wafa Al Afghani (1893–1975)
  • Abdul Majid Daryabadi (1892–1977)
  • Abul Ala Maududi (1903–1979)
  • Abdur Rahim Firozpuri (1918–1987)
  • Muntakhib al-Haqq (fl. 1980s)
  • Abu Zafar Mohammad Saleh (1915–1990)
  • Ahmed Muhyuddin Nuri Shah Jilani (1915–1990)
  • Sayed Moazzem Hossain (1901–1991)
  • Hamid al-Ansari Ghazi (1909–1992)
  • Ayub Ali (1919–1995)
  • Mukhtar Ashraf (1916–1996)
  • Abdul Haque Faridi (1903–1996)
  • Shamsul-hasan Shams Barelvi (1917–1997)
  • Abd al-Fattah Abu Ghudda (1917–1997)
  • Amin Ahsan Islahi (1904–1997)
  • Ghulam Moinuddin Gilani (1920–1997)
  • Naeem Siddiqui (1916–2002)
  • Abdul Latif Fultali (1913–2008)
  • Muhammad Abdullah (1932–2008)
  • Naseeruddin Naseer Gilani (1949–2009)
15th/21st
  • Israr Ahmed (1932–2010)
  • Marghubur Rahman (1914–2010)
  • Abu Saeed Muhammad Omar Ali (1945–2010)
  • Zafeeruddin Miftahi (1926–2011)
  • Azizul Haque (1919–2012)
  • Abdus Sattar Akon (1929–2012)
  • Shah Saeed Ahmed Raipuri (1926–2012)
  • Fazlul Haque Amini (1945–2012)
  • Wahbi Sulayman Ghawji (1923–2013)
  • Muhammad Fazal Karim (1954–2013)
  • Qazi Mu'tasim Billah (1933–2013)
  • Zubairul Hasan Kandhlawi (1950–2014)
  • Nurul Islam Farooqi (1959–2014)
  • Ahmad Naruyi (1963–2014)
  • Asad Muhammad Saeed as-Sagharji (d. 2015)
  • Abdur Rahman Chatgami (1920–2015)
  • Abdul Majeed Ludhianvi (1935–2015)
  • Abdullah Quraishi Al-Azhari (1935–2015)
  • Sibtain Raza Khan (1927–2015)
  • Muhiuddin Khan (1935–2016)
  • Abdul Jabbar Jahanabadi (1937–2016)
  • Shah Turab-ul-Haq (1944–2016)
  • Saleemullah Khan (1921–2017)
  • Yunus Jaunpuri (1937–2017)
  • Alauddin Siddiqui (1938–2017)
  • Muhammad Abdul Wahhab (1923–2018)
  • Salim Qasmi (1926–2018)
  • Akhtar Raza Khan (1943–2018)
  • Iftikhar-ul-Hasan Kandhlawi (1922–2019)
  • Yusuf Motala (1946–2019)
  • Ghulam Nabi Kashmiri (1965–2019)
  • Khalid Mahmud (1925–2020)
  • Tafazzul Haque Habiganji (1938–2020)
  • Muhammad Abdus Sobhan (1936–2020)
  • Abdul Momin Imambari (1930–2020)
  • Saeed Ahmad Palanpuri (1940–2020)
  • Salman Mazahiri (1946–2020)
  • Shah Ahmad Shafi (1945–2020)
  • Adil Khan (1957–2020)
  • Khadim Hussain Rizvi (1966–2020)
  • Nur Hossain Kasemi (1945–2020)
  • Azizur Rahman Hazarvi (1948–2020)
  • Nizamuddin Asir Adrawi (1926–2021)
  • Muhammad Ali al-Sabuni (1930–2021)
  • Muhammad Wakkas (1952–2021)
  • Noor Alam Khalil Amini (1952–2021)
  • Usman Mansoorpuri (1944–2021)
  • Junaid Babunagari (1953–2021)
  • Wali Rahmani (1943–2021)
  • Ebrahim Desai (1963–2021)
  • Abdus Salam Chatgami (1943–2021)
  • Abdur Razzaq Iskander (1935–2021)
  • Nurul Islam Jihadi (1916–2021)
  • Faizul Waheed (1964–2021)
  • Wahiduddin Khan (1925–2021)
  • AbdulWahid Rigi (d. 2022)
  • Abdul Halim Bukhari (1945–2022)
  • Rafi Usmani (1936–2022)
  • Delwar Hossain Sayeedi (1940–2023)
  • Shahidul Islam (1960–2023)
  • Living
    • Saifur Rahman Nizami (b. 1916)
    • Ghulam Rasool Jamaati (b. 1923)
    • Syed Waheed Ashraf (b. 1933)
    • Syed Abdul Qadir Jilani (b. 1935)
    • Muhibbullah Babunagari (b. 1935)
    • Ziaul Mustafa Razvi Qadri (b. 1935)
    • Abdul Qadir Pakistani (b. 1935)
    • Yusuf Ziya Kavakçı (b. 1938)
    • Madni Miyan (b. 1938)
    • Sultan Zauq Nadvi (b. 1939)
    • Zia Uddin (b. 1941)
    • Taqi Usmani (b. 1943)
    • Kamaluddin Zafree (b. 1945)
    • Muneeb-ur-Rehman (b. 1945)
    • Qamaruzzaman Azmi (b. 1946)
    • Abdolhamid Ismaeelzahi (b. 1946)
    • Abul Qasim Nomani (b. 1947)
    • Idrees Dahiri (b. 1947)
    • Farid Uddin Chowdhury (b. 1947)
    • Farid Uddin Masood (b. 1950)
    • Mahmudul Hasan (b. 1950)
    • Mukhtaruddin Shah (b. 1950)
    • Ilyas Qadri (b. 1950)
    • Kafeel Ahmad Qasmi (b. 1951)
    • Tahir-ul-Qadri (b. 1951)
    • Yaseen Akhtar Misbahi (b. 1953)
    • Tariq Jamil (b. 1953)
    • Zulfiqar Ahmad Naqshbandi (b. 1953)
    • Sufyan Qasmi (b. 1954)
    • Nurul Islam Walipuri (b. 1955)
    • Sajjad Nomani (b. 1955)
    • Ghousavi Shah (b. 1955)
    • Ameen Mian Quadri (b. 1955)
    • Pir Sabir Shah (b. 1955)
    • Abu Taher Misbah (b. 1956)
    • Kaukab Noorani Okarvi (b. 1957)
    • Hamid Saeed Kazmi (b. 1957)
    • Rahmatullah Mir Qasmi (b. 1957)
    • AFM Khalid Hossain (b. 1959)
    • Najibul Bashar Maizbhandari (b. 1959)
    • Abdul Aziz Ghazi]] (b. 1960)
    • Shakir Ali Noori (b. 1960)
    • Ruhul Amin (b. 1962)
    • Mizanur Rahman Sayed (b. 1963)
    • Hanif Jalandhari (b. 1963)
    • Sajidur Rahman (b. 1964)
    • Ibrahim Mogra (b. 1965)
    • Saad Kandhlawi (b. 1965)
    • Faiz-ul-Aqtab Siddiqi (b. 1967)
    • Arshad Misbahi (b. 1968)
    • Abu Reza Nadwi (b. 1968)
    • Mahfuzul Haque (b. 1969)
    • Ilyas Ghuman (b. 1969)
    • Qasim Rashid Ahmad (b. 1970)
    • Asjad Raza Khan (b. 1970)
    • Syed Rezaul Karim (b. 1971)
    • Riyadh ul Haq (b. 1971)
    • Obaidullah Hamzah (b. 1972)
    • Raza Saqib Mustafai (b. 1972)
    • Manzoor Mengal (b. 1973)
    • Syed Faizul Karim (b. 1973)
    • Mamunul Haque (b. 1973)
    • Husamuddin Fultali (b. 1974)
    • Abdur Rahman Mangera (b. 1974)
    • Faraz Rabbani (b. 1974)
    • Adnan Kakakhail (b. 1975)
    • Muhammad al-Kawthari (b. 1976)
    • Harun Izhar (b. 1977)
    • Amer Jamil (b. 1977)
    • Yasir Nadeem al Wajidi (b. 1982)
    • Shahinur Pasha Chowdhury (b. 1985)
    • Abbas Siddiqui (b. 1987)
    • Kaif Raza Khan (b. 2001)
    • Ghulam Mohammad Vastanvi
    • Tauqeer Raza Khan
    • Subhan Raza Khan
    • Abdul Malek Halim
    • Izharul Islam Chowdhury
    • Amjad M. Mohammed
    • Anwar-ul-Haq Haqqani
    • Mukarram Ahmad
    • Abdul Khabeer Azad
    • Muzaffar Qadri
    Scholars of other Sunni Islamic schools of jurisprudence
    • Hanbali
    • Maliki
    • Syafii
    • Zahiri