Beroep op vleierij

Een beroep op vleierij[1] is een drogreden waarbij een persoon vleierij en overdreven complimenten gebruikt in een poging om een beroep te doen op de ijdelheid van zijn publiek om steun voor zijn positie te winnen.[2] Het is ook wel bekend als beroep op trots, beroep op ijdelheid of argumentum ad superbiam.[3] Het beroep op vleierij is een subtype van het beroep op emotie.[4]

Vleierij wordt vaak gebruikt om de ware bedoeling van een idee of voorstel te verhullen. Iemand prijzen biedt een tijdelijke persoonlijke afleiding die iemands beoordelingsvermogen kan verzwakken. Bovendien is het vaak een sluwe vorm van een argumentum ad consequentiam,[1] omdat het publiek wordt gevleid zo lang men voldoet aan het verzoek van de vleier.[3]

Voorbeelden:

  • "Iemand die zo slim is als jij zal toch zeker wel inzien dat dit plan briljant is?" (als men het plan niet zou aannemen, is dat een stilzwijgende erkenning van domheid)
  • "Is er ook een sterke man die dit even voor mij kan sjouwen?" (geen demonstratie van fysieke kracht aannemen, wordt een stilzwijgende erkenning van slapheid gemaakt)

In de praktijk kan dit werken, zolang men accepteert dat het vleiende gedeelte slechts een nevenschikkend argument is, omdat hetgeen de spreker wil bereiken er niet per se uit volgt (non sequitur). Een weigerend antwoord dat de vleierij niet ontkent kan zijn: "Ik ben misschien..., maar dat wil nog niet zeggen dat ik voor jou..."

Het is echter niet per se een drogreden wanneer het compliment oprecht is en rechtstreeks gerelateerd is aan het argument. Voorbeeld:[3]

  • "Jij bent een ongelofelijk knappe meid – je zou een model moeten worden."
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Appeal to flattery op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  1. a b Jozef Van Giel, Het argument van het uiteindelijk resultaat of de gevolgen. Kritisch Denken. Russells Theepot (22 maart 2009). Geraadpleegd op 22 januari 2018.
  2. Sprouse, Scott (2017). The Reasoning Skills Workbook, p. 48. ISBN 9781387214617. Geraadpleegd op 19 januari 2017.
  3. a b c Bennett, Bo (2012). Logically Fallacious: The Ultimate Collection of Over 300 Logical Fallacies, p. 61. ISBN 9781456607371. Geraadpleegd op 19 januari 2018.
  4. Gary Curtis, Emotional Appeal. Fallacy Files. Geraadpleegd op 19 januari 2018.