Narcistische afweer

Narcistische afweer of narcistisch afweermechanisme is het proces waarbij de individu de geïdealiseerde aspecten van hem zelf overeind laat, maar de beperkingen ervan ontkent.[1] Narcistische afweer treedt vaak op in combinatie met de neiging tot stijf en totalitair gedrag,[2] waarbij, bewust of onbewust, gevoelens van schaamte en schuldgevoel een rol spelen.[3]

Herkomst

Narcistische afweer behoort tot de afweermechanismen die al vroeg in de jeugd ontstaan, afhankelijk van het stressniveau dat de persoon ervaart. De mechanismen omvatten ontkenning, cognitieve dissonantie en projectie.[4] Splitting, soms als zwart-witdenken omschreven, is een ander mechanisme dat deel uit maakt van narcisme: iedereen of elke situatie wordt gezien als geheel slecht of als geheel goed.[5] Narcistische afweer met de typische overwaardering van zichzelf (egotisme) kan zich voordoen in elk stadium van ontwikkeling.[6]

Afweer sequentie

Een narcist doorloopt meestal een opeenvolging van afweermechanismes om pijnlijke gevoelens te ontladen totdat er een wordt gevonden die werkt:[7][8]

  1. Onbewuste verdringing
  2. Bewuste ontkenning
  3. Cognitieve dissonantie (inclusief overdrijving en minimalisering) en leugens
  4. Psychologische projectie (iemand anders de schuld geven)
  5. Codependentie (een beroep doen op iemand die zijn of haar vertekend beeld ondersteunt of ondergaat)
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ (en) Shaw, Jon A. (19991999). Sexual Aggression. American Psychiatric, 28 - 29. ISBN 0880487577.
  2. ↑ (en) Alper, Gerald (2004). Self Defence in a Narcissistic World. University Press Of America, pp. 10. ISBN 076182796X.
  3. ↑ (en) Casement, Patrick (1990). Further Learning from the Patient. Routledge, pp. 132. ISBN 1317974727.
  4. ↑ (en) Barry, Patricia D (15 januari 2002). Mental Health & Mental Illness. Lippincott Williams & Wilkins, 175. ISBN 0781731380.
  5. ↑ (en) Lubit, Roy, The long-term organizational impact of destructively narcissistic managers 127 - 138. Academy of Management Executive (2002).
  6. ↑ (en) Wilber, Ken (1986). Transformations of Consciousness: Conventional and Contemplative Perspective of Development. Boston: New Science Library, pp. 150. ISBN 0394742028.
  7. ↑ (en) Millon, Theodore (20042005). Personality Disorders in Modern Life. John Wiley and Sons, 150. ISBN 0471237345.
  8. ↑ (en) Thomas, David (2010). Narcissism: Behind the Mask. The Book Guild Ltd. ISBN 1846245060.
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Narcissistic defences op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.