Onparlementair taalgebruik

Onparlementair taalgebruik is een term die gebruikt wordt in verschillende parlementen voor het gebruik van onbeschaafde taal tijdens openbare debatten. Als uitspraken als zeer onrespectvol en/of onethisch worden ervaren zal dat voor de voorzitter reden zijn in te grijpen.[1]

België

In België bestaat er geen gedragscode voor parlementsleden. Zij genieten het recht zich volledig zonder dwang uit te drukken.

Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk spreekt men van unparliamentary language, het gebruik ervan wordt bestraft.[2][3]

Nederland

In Nederland wordt ook toegezien op het correct taalgebruik tijdens debatten.[4] In de Tweede Kamer wordt 'onparlementair taalgebruik' sinds 2001 wel opgenomen in de 'Handelingen'. De parlementsvoorzitter kan nog wel bezwaar aantekenen tegen het woordgebruik.[5] Tot 2001 kon de voorzitter ongewenst taalgebruik laten vervangen door een alternatief. De oorspronkelijke uitdrukking verdween dan in het zogenoemde lijkenarchiefje.[6]

Tegenstanders wijzen op het recht van vrijheid van meningsuiting en de parlementaire onschendbaarheid. Toch voelen politici zich soms genoodzaakt hun taalgebruik in het parlement na een verzoek daartoe aan te passen.[7]

Bronnen, noten en/of referenties

  1. Parlementaire taal. www.parlement.com. Gearchiveerd op 5 februari 2023. Geraadpleegd op 4 april 2024.
  2. (en) "James Cleverly admits calling Labour MP 'unparliamentary' word", 23 november 2023. Gearchiveerd op 27 februari 2024. Geraadpleegd op 4 april 2024.
  3. (en) What are the rules on unparliamentary language - and which MPs have broken them?. Sky News. Gearchiveerd op 8 december 2023. Geraadpleegd op 4 april 2024.
  4. Bianconero, Cordon sanitaire tegen 'onparlementair' taalgebruik is hypocriet en contraproductief. Sargasso (10 oktober 2008). Gearchiveerd op 6 juli 2019. Geraadpleegd op 4 april 2024.
  5. "Onparlementaire taal mag in Handelingen", NRC, 28 juni 2001. Gearchiveerd op 4 april 2024. Geraadpleegd op 4 april 2024.
  6. https://www.trouw.nl/voorpagina/parlementaire-lijken~b844c1ac/
  7. Verhit debat: Baudet slikt 'sluipmoordenaar democratie' in. Telegraaf.nl (20 februari 2018). Gearchiveerd op 30 oktober 2020. Geraadpleegd op 4 april 2024.