Spoorlijn Göschenen - Andermatt

Schöllenenbahn
Göschenen - Andermatt
Totale lengte3,7 km
Spoorwijdte(meterspoor) 1000 mm
Aangelegd doorSchöllenenbahn (SchB)
Geopend1911 / 1925
Huidige statusin gebruik
Type tandstaafAbt
Geëlektrificeerdja
Aantal sporen1
Treindienst doorMatterhorn Gotthard Bahn (MGB)
Traject
STR < van Arth-Goldau
eKDSTaSTR Göschenen goederenoverslag (opgebroken)
BHF-LBHF-R 0.00 Göschenen 1.106 m
eABZgrtSTRa aftakking van voormalig depot Göschenen
eABZg+letKRZ kruist Gotthardtunnel > ex goederenoverslag
TUNNEL1tSTRl < naar Chiasso
STRlSTR+r
STR+Za 0.26 Begin Tandradstang
WASSER+lhKRZWaeWASSERr Reussbrücke (100 m)
over de Reuss
WASSERTUNNEL2 Färschen (25 m)
WASSERlWBRÜCKE1WASSER+r Mättelibrücke (62 m)
over de Reuss
TUNNEL1 Sprengi (81 m)
DST 1.27 Steinlekehr 1.215 m
TUNNEL1 Tanzbein (127 m)
TUNNEL1 Jostbach (434 m)
TUNNEL1 Brückwaldboden (216 m)
BRÜCKE2 Lehnenbrücke (43 m)
WASSER+lWBRÜCKE1WASSERr Teufelsbrücke (55 m)[1]
over de Reuss
TUNNEL1 Galerie Nasse Kehle (255 m)
STR+Ze 2,77 Einde Tandradstang
vSHI1+l-STR+l aftaking van Disentis/Mustér–Oberwald
vÜSTl
vSTR-BHF 3.7 Andermatt 1.436 m
vKDSTe-STR werkplaats Andermatt
v-STR voortzetting naar Furka en Brig

De spoorlijn Göschenen - Andermatt is een Zwitserse spoorlijn van de voormalige spoorwegonderneming Schöllenenbahn (SchB). De Schöllenenbahn opende reeds in 1917 de tandradspoorweg van Göschenen door de Schöllenenschlucht naar Andermatt. In Göschenen is er overstapmogelijkheid met de Gotthardspoorlijn van de Schweizerische Bundesbahnen (SBB).

De helling bedraagt maximaal 179 ‰. Oorspronkelijk was de SchB geëlektrificeerd met een spanning van 1200 volt gelijkstroom. In 1941 werd deze omgezet in de bij de Furka-Oberalp-Bahn (FO) gangbare spanning van 11.000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom om probleemloos aan te sluiten op het net van de FO. De diensten van beide ondernemingen waren vanaf dat moment aan elkaar gekoppeld. In 1961 werd de SchB door de FO overgenomen, na de fusie van 2003 onderdeel van de Matterhorn Gotthard Bahn (MGB).

De MGB exploiteert elke 20/40 minuten een pendeldienst op de route. Het rittenschema is afgestemd op de spoorverbindingen naar het noorden in Göschenen en de streekbussen van Andermatt naar Flüelen in het zuiden.

Op de smalsporen van de goederenoverslag staan gedurende de wintermaanden wagens van de Dampfbahn Furka-Bergstrecke geparkeerd.

Tandradsysteem

De FO maakt gebruik van het tandradsysteem Abt, ontwikkeld door de Zwitserse ingenieur Carl Roman Abt (1850-1933).[2]

Afbeeldingen

  • Station Göschenen
    Station Göschenen
  • Station Andermatt
    Station Andermatt

Literatuur

  • Eisenbahnatlas Schweiz. Schweers + Wall, Aachen 2004, ISBN 3-89494-122-7.

Zie ook

  • https://web.archive.org/web/20050901045410/http://www.furka-bergstrecke.ch/
  • http://www.furkabahn.nl/
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Spoorwegbrug ter hoogte van de bekende Teufelsbrücke
  2. Anton Wohler, ‘Abt, Carl Roman’, Historisch Woordenboek van Zwitserland, 23 maart 2006
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Schöllenenbahn op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Mediabestanden
Zie de categorie Schöllenenbahn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
· Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) · Sjabloon bewerken
Treinen van de Matterhorn Gotthard Bahn (MGB)

Voormalige spoorwegondernemingen: Furka-Oberalp-Bahn (FO) · Schöllenenbahn (SchB) · Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ)

Stoomlocomotief:FO HG 3/4 (1-10) · VZ HG 3/4 (1-8)
Elektrische / diesellocomotief:HGe 4/4 II (BVZ: 1-5) + (FO: 101-108) · Ge 4/4 III (FO: 81-82) · HGm 4/4 (61-62)
Voormalige locomotief:SchB HGe 2/2 (1-4) · BVZ HGe 4/4 I (11-15) · BVZ HGe 4/4 I (16) · FO HGe 4/4 I (31-37)
Elektrisch treinstel:Deh 4/4 I (FO: 51-55) · Deh 4/4 I (BVZ: 21-24) · Deh 4/4 II (FO: 91-96) · BDSeh 4/8 (2051-2054) · ABDeh 4/8 (2021-2022) · ABDeh 4/10 (2011-2013)
Voormalig treinstel:FO CFm 2/2 · SchB / FO (A)BDeh 2/4 (41-45) · BVZ BDeh 6/6 (2031) · BVZ ABDeh 8/8 (2041-2043)
Diesel- / rangeerlocomotief:Gm 4/4 (70) · Gm 3/3 (71-72) · HGm 2/2 (75)
Sneeuwfrees:Xrot e (4931–4933)
Spoorwegrijtuig:ABt · BDt · Einheitswagen I · Einheitswagen II · Einheitswagen III · Einheitswagen IV · Glacier-Express · Schwerer Stahlwagen