Theo Verhaar

Theo Verhaar (Rotterdam, 19 juli 1954 – aldaar, 7 augustus 1999) was een Nederlands dichter.

Biografie

Verhaar werd geboren in de Rotterdamse wijk Charlois en groeide op in tuindorp Vreewijk. Hij voetbalde in het eerste elftal bij Spartaan'20, maar een knieblessure verhinderde een carrière als profvoetballer. Na de mulo en het avondgymnasium studeerde hij in de jaren '80 filosofie aan de UvA in Amsterdam, hetgeen hij niet afrondde. Hij leverde zijn scriptie niet in, vanwege een groeiende afkeer van het universitaire wereldje. Verhaar vond dat het werk van veel filosofen ontaardt in een woordenbrij, en onvoldoende binding heeft met de directe werkelijkheid. In plaats daarvan richtte hij zich op het schrijven van poëzie.[1][2]

Zijn werk kenmerkt zich door rationele bondigheid, het steeds terugkerend thema van de vergankelijkheid en de ingetogen en uitgebeende stijl.[3] Verhaar wordt ook omschreven als een dichter die indringend een intimiteit weet op te roepen door afstand te houden.[4]

Verhaar publiceerde, naast enkele losse gedichten en cycli, zes dichtbundels. Een afdeling uit 'Het badwater van fotograaf' is in vertaling gepubliceerd in het Duitse literaire tijdschrift Akzente onder de titel Städte.[5] In 1998 werd aan Verhaar de Anjerfonds-Anna Blaman Prijs toegekend voor zijn gehele oeuvre.[6] Tijdens Poetry International 2011 werd twaalf jaar na zijn dood het verzameld werk ten doop gehouden onder de titel Alle gedichten.[7][8] In Rotterdam is er in 2014 een straat naar hem genoemd: het Theo Verhaarveld.[9]

Dichtbundels

  • 1991 Stof bedekt niet
  • 1993 Eeuwig tweede
  • 1994 Uitzaaiingen
  • 1996 Het badwater van de fotograaf[10]
  • 1998 Nawakker
  • 1998 Dagbouw (uitgave ter gelegenheid van de uitreiking van de Anna Blamanprijs, later als afdeling opgenomen in 'Valscherm voor Erasmus')
  • 2000 Valscherm voor Erasmus[11]
  • 2011 Alle gedichten[12] (met een nawoord van Rob Schouten[13])

Alle bundels van Theo Verhaar zijn uitgegeven bij uitgeverij De Harmonie.

  • Biografie, gedichten, interviews, etc. bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
  • Profiel van Theo Verhaar op de website van uitgeverij De Harmonie
  • Voordracht van Theo Verhaar opgenomen tijdens Poetry International 1993, uitgezonden in 2012 in het VPRO-programma Dode dichters almanak
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Theo Verhaar, Rotterdamse dichters, geraadpleegd op 1 januari 2024. Gearchiveerd op 1 januari 2024.
  2. Theo Verhaar 1954-1999, Passionate. Jaargang 6, 1999; geraadpleegd op 1 januari 2024. Gearchiveerd op 1 januari 2024.
  3. Erik Brus, Opbouw en afbraak - de poëzie van Theo Verhaar. Passionate Platform, 18 augustus 2014.
  4. Astrid Lampe, Onder onze ogen gebeurt het. Passionate, 18-4, 2011, pp. 14-19.
  5. Akzente; 45. Jahrgang, Heft 2, April 1998, pp. 111-125, Hanser Verlag.
  6. Bij de uitreiking van de Anna Blamanprijs aan Theo Verhaar werd door Jan Oudenaarden een feestrede uitgesproken onder de titel Liever op Zuid dan op stand.
  7. Het eerste exemplaar van Alle gedichten werd in ontvangst genomen door Ester Naomi Perquin. (Voor meer details: Verslag presentatie op de website van Uitgeverij De Harmonie.)
  8. NRC publiceerde op 15 juni 2011 een bespreking van de presentatie van Alle gedichten tijdens Poetry International.
  9. Het Theo Verhaarveld ligt in de wijk Rotterdam-Lombardijen in postcodegebied 3076LH (coordinaten: 51.87430678937623, 4.5313351). In dezelfde buurt zijn ook straten naar Cor Vaandraager en Riekus Waskowsky vernoemd. Rien Vroegindeweij schreef over de drie Rotterdamse dichters het boekje Drie Barden in Lombardijen. Meer details zijn te vinden op: Rijnmond Nieuws, 5 juni 2014 en Rotterdam Vandaag & Morgen, 12 juni 2014
  10. Recensie in Trouw, 24 mei 1996
  11. Recensie in Trouw, 4 maart 2000
  12. Recensie in NRC, 9 september 2011
  13. Dit nawoord is een bewerking van een in 2000 verschenen overzichtsartikel: Rob Schouten, ‘Kleurloosheid is de beste eigenschap’. In Bzzlletin, nr. 274, oktober 2000.
Bibliografische informatie