65 Armia (ZSRR)

65 Armia
65-я армия
Historia
Państwo

 ZSRR

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1946

Tradycje
Kontynuacja

7 Armia Zmechanizowana

Dowódcy
Pierwszy

gen. płk Paweł Batow

Działania zbrojne
II wojna światowa
Operacja Uran
Operacja bobrujska
Operacja brzesko-lubelska
Operacja wiślańsko-odrzańska
Operacja mławsko-elbląska
Operacja berlińska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Armia Czerwona

Podległość

Front Doński
Front Centralny
1 Front Białoruski
2 Front Białoruski[1]

65 Armia (ros. 65-я армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej i tuż powojennego.

Historia

65 Armia (65 A) została sformowana w 1942. Wchodząc w skład Frontu Dońskiego brała udział w bitwie stalingradzkiej oraz w operacji Uran (19.11.1942-02.02.1943) mającej za zadanie okrążenie wojsk niemieckich pod Stalingradem[2]. W tym czasie tworzyły ją następujące jednostki: 27 Gwardyjska Dywizja Piechoty, 304 Dywizja Piechoty, 321 Dywizja Piechoty i 91 Brygada Pancerna[3]. W czasie walk na łuku kurskim zajmowała odcinek frontu Seleno-Litiż, naprzeciw niemieckiego XX Korpusu Armijnego[4].

Następnie w składzie Frontu Centralnego i 1 Frontu Białoruskiego. Uczestniczyła w operacji bobrujskiej i operacji brzesko-lubelskiej.

Pod koniec 1943 roku gen. Paweł Batow, dowodzący 65 Armią otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego, wraz z nim tytuł ten nadano jeszcze 183 żołnierzom z 65 Armii[5]. Podczas Operacji Bagration prowadzonej przez Armię Czerwoną od 22 czerwca 1944, 65 Armia zdobyła Bobrujsk, eliminując z dalszej walki około 70 000 żołnierzy niemieckich[6]. W czasie wybuchu powstania warszawskiego (1 sierpnia 1944) toczyła walki z oddziałami niemieckimi około 100 km na wschód i północny wschód od Warszawy[7].

Od 1945 w składzie 2 Frontu Białoruskiego prowadziła działania ofensywne w ramach operacji wiślańsko-odrzańskiej, w tym operację mławsko-elbląską[8]. W dniu rozpoczęcia operacji berlińskiej (16 kwietnia 1945) w skład 65 Armii wchodził 18 Korpus Piechoty, 46 Korpus Piechoty i 105 Korpus Piechoty[9]. W 1945 została przeformowana w 7 Armię Zmechanizowaną[10].

Dowództwo armii

Dowódca:

Członkowie rady wojennej:

Szef sztabu:

  • gen. mjr Michaił Bobkow[11]

Intendent:

Struktura organizacyjna

  • 18 Korpus Strzelecki
  • 46 Korpus Strzelecki — gen. por. K. Erastow
  • 105 Korpus Strzlecki — gen. por. Dmitrij Aleksiejew

Przypisy

  1. ↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.
  2. ↑ Pospiełow (red.) 1969 ↓, s. 235-241.
  3. ↑ Iwanowski 1971 ↓, s. 193.
  4. ↑ Iwanowski 1971 ↓, s. 192,193.
  5. ↑ Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 472.
  6. ↑ Forczyk 2020 ↓, s. 439.
  7. ↑ Zbiniewicz 1988 ↓, s. 167.
  8. ↑ Sommerville 1992 ↓, s. 282.
  9. ↑ Bahm 2015 ↓, s. 247.
  10. ↑ 7-я танковая краснознаменная армия
  11. ↑ Dolata 1971 ↓, s. 592.

Bibliografia

  • Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015.
  • Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
  • Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
  • Andriej Grieczko: Siły zbrojne państwa radzieckiego. Warszawa: 1975.
  • Wincenty Iwanowski: Operacje okrążające II wojny światowej. Warszawa: 1971.
  • Mała Encyklopedia Wojskowa. Warszawa: 1967.
  • Piotr Pospiełow (red.): Wielka wojna narodowa Związku Radzieckiego 1941-1945. Warszawa: 1969.
  • Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Donald Sommerville: Kronika II wojny światowej. Kraków: 1992.
  • Fryderyk Zbiniewicz: Armia Radziecka w wojnie z hitlerowskimi Niemcami 1941-1945. Warszawa: 1988.
  • p
  • d
  • e
Siły Zbrojne ZSRR w czasie II wojny światowej
Fronty
Floty
Flotylle
Armie
Ogólnowojskowe
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • 23
  • 24
  • 25
  • 26
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • 31
  • 32
  • 33
  • 34
  • 35
  • 36
  • 37
  • 38
  • 39
  • 40
  • 41
  • 42
  • 43
  • 44
  • 45
  • 46
  • 47
  • 48
  • 49
  • 50
  • 51
  • 52
  • 53
  • 54
  • 55
  • 56
  • 57
  • 58
  • 59
  • 60
  • 61
  • 62
  • 63
  • 64
  • 65
  • 66
  • 67
  • 68
  • 69
  • 70
Gwardyjskie
Uderzeniowe
Armie pancerne
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
Gwardyjskie
Armie saperskie
  • 1
  • 3
  • 6
  • 7
  • 8
  • 10
Armie lotnicze
Myśliwskie
  • 1
  • 2
Bombowe
  • 1
Korpusy
strzeleckie
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 13
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • 23
  • 24
  • 25
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • 32
  • 35
  • 36
  • 37
  • 38
  • 40
  • 41
  • 42
  • 43
  • 44
  • 45
  • 46
  • 47
  • 48
  • 49
  • 50
  • 52
  • 53
  • 55
  • 60
  • 61
  • 62
  • 65
  • 67
  • 69
  • 70
  • 71
  • 72
  • 73
  • 74
  • 76
  • 77
  • 78
  • 79
  • 80
  • 81
  • 89
  • 91
  • 93
  • 94
  • 95
  • 96
  • 98
  • 101
  • 102
  • 105
  • 106
  • 107
  • 108
  • 113
  • 114
  • 115
  • 116
  • 117
  • 118
  • 120
  • 121
  • 124
  • 125
  • 128
  • 129
  • 132
  • 134
Gwardyjskie
Korpusy
zmechanizowane
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • 23
  • 24
  • 25
  • 26
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • 45
Gwardyjskie
Korpusy
powietrznodesantowe
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Gwardyjskie
  • 8
Korpusy
kawalerii
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • 19
Gwardyjskie
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
Korpusy
pancerne
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • 23
  • 24
  • 25
  • 26
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • 31
Gwardyjskie