Adenanthos

Adenanthos
Ilustracja
Adenanthos detmoldii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

srebrnikopodobne

Rząd

srebrnikowce

Rodzina

srebrnikowate

Rodzaj

Adenanthos

Nazwa systematyczna
Adenanthos Labill.
Novae Holl. Pl. Spec. 1: 28. Jan (sero) 1805[3]
Typ nomenklatoryczny

A. cuneatus Labill. („cuneata”) (vide J. Hutchinson, Gen. Fl. Pl. 2: 290. 1967)[3]

Multimedia w Wikimedia Commons
Adenanthos obovatus
Adenanthos meisneri

Adenanthos Labill. – rodzaj roślin z rodziny srebrnikowatych (Proteaceae). Obejmuje co najmniej 36 gatunków[4] występujące endemicznie w Australii[5].

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka greckiego i oznacza gruczoł („adena”) i kwiat („anthe”). Nazwa ta odnosi się do gruczołów znajdujących się u podstawy zalążni[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Rośnie naturalnie w Australii w stanach Australia Zachodnia, Australia Południowa oraz Wiktoria[4].

Morfologia

Pokrój
Wiecznie zielone małe drzewo lub krzew. Dorasta do 3 m wysokości. Kora jest gładka, rzadko brodawkowata[5].
Liście
Są różnych kształtów na tej samej roślinie. Są małe lub średniej wielkości, skórzaste, całobrzegie. Na końcówkach liści obecne są gruczoły. Pozbawione są przylistków[5].
Kwiaty
Pojedyncze lub zebrane w krótkich gronach (zależnie od interpretacji). Ułożone są naprzemianlegle, naprzeciw podsadek. Kwiaty są małe lub średniej wielkości[5].
Owoce
Owoce spadają z rośliny przed następnym sezonem wegetacyjnym. Są niemięsiste. Owocolistki nie otwierają się samoczynnie, by wypuścić dojrzałe nasiona. Nasiona nie posiadają bielma. Zarodki są zróżnicowane. Nasiona posiadają 2(–8) liścienie[5].

Biologia i ekologia

Roślina dwupienna. Jest mezofityczna (przystosowana do klimatu umiarkowanie wilgotnego) lub kserofityczna. Kwiaty są zapylane przez owady, ptaki lub małe torbacze[5].

Systematyka

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny srebrnikowatych stanowiącej grupę siostrzaną dla platanowatych, wraz z którymi wchodzą w skład rzędu srebrnikowców, stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych[2]. W obrębie rodziny rodzaj stanowi klad bazalny w plemieniu Leucadendreae P.H. Weston & N.P. Barker, 2006. Plemię to klasyfikowane jest do podrodziny Proteoideae Eaton, 1836[6][7]

Wykaz gatunków[4]
  • Adenanthos acanthophyllus A.S.George
  • Adenanthos apiculatus R.Br.
  • Adenanthos argyreus Diels & E.Pritz.
  • Adenanthos barbigerus Lindl.
  • Adenanthos cacomorphus E.C.Nelson
  • Adenanthos cuneatus Labill.
  • Adenanthos cygnorum Diels & E.Pritz.
  • Adenanthos detmoldii F.Muell.
  • Adenanthos dobagii E.C.Nelson
  • Adenanthos dobsonii F.Muell.
  • Adenanthos drummondii Meisn.
  • Adenanthos ellipticus A.S.George
  • Adenanthos eyrei E.C.Nelson
  • Adenanthos filifolius Benth.
  • Adenanthos flavidiflorus F.Muell.
  • Adenanthos forrestii F.Muell.
  • Adenanthos glabrescens E.C.Nelson
  • Adenanthos gracilipes A.S.George
  • Adenanthos ileticos E.C.Nelson
  • Adenanthos intermedius Ostenf.
  • Adenanthos intricatus Gardner
  • Adenanthos labillardierei E.C.Nelson
  • Adenanthos linearis Meisn.
  • Adenanthos macropodianus E.C.Nelson
  • Adenanthos meisneri Lehm.
  • Adenanthos obovatus Labill.
  • Adenanthos oreophilus E.C.Nelson
  • Adenanthos pungens Meisn.
  • Adenanthos sericeus Labill.
  • Adenanthos strictus A.S.George
  • Adenanthos teges A.S.George
  • Adenanthos terminalis R.Br.
  • Adenanthos velutinus Meisn.
  • Adenanthos venosus Meisn.
Mieszańce międzygatunkowe[4]

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10]  (ang.).
  3. a b Adenanthos. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  4. a b c d e Adenanthos. The Plant List. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  5. a b c d e f H.R. Coleman: Isopogon Knight. Flora Base, 3 października 2008. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  6. Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006. 
  7. Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 7287249
  • identyfikator iNaturalist: 145448
  • IPNI: 32855-1
  • NCBI: 16928
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:32855-1
  • identyfikator Tropicos: 40032308
  • CoL: P5J