Afrothismia

Afrothismia
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

pochrzynowce

Rodzina

Thismiaceae

Rodzaj

Afrothismia

Nazwa systematyczna
Afrothismia Schlechter
Bot. Jahrb. Syst. 38: 138 (1906)
Typ nomenklatoryczny

Afrothismia winkleri (Engl.) Schltr[3].

Multimedia w Wikimedia Commons

Afrothismia Griff. – rodzaj wieloletnich, myko-heterotroficznych, ziemnopączkowych roślin bezzieleniowych z rodziny Thismiaceae, obejmujący 13 gatunków występujących w Afryce, od Nigerii do Kenii i Malawi[4].

Nazwa naukowa rodzaju została utworzona poprzez dodanie przedrostka afro- do nazwy rodzaju Thismia i odnosi się do zasięgu geograficznego tego rodzaju[5].

Morfologia

Kłącze
Cylindryczne, w każdym węźle z wiązką małych bulwek.
Liście
Zredukowane, łuskowate.
Kwiaty
Kwiaty obupłciowe, 6-pręcikowe, pojedyncze lub rzadziej 2–4 zebrane w dwurzędkę. Okwiat pojedynczy, brązowy, czerwony lub żółty. Listki okwiatu położone w 2 okółkach, równej długości, zrośnięte dzbankowato lub urnowato, z wewnętrznym kołnierzem pośrodku i pierścieniem w gardzieli. Pręciki zakrzywione, o wierzchołkach wpuszczonych w dolną część okwiatu. Zalążnia jednokomorowa z 3 łożyskami.
Owoce
Torebki. Nasiona elipsoidalne[6].

Systematyka

Pozycja rodzaju według APW (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj należy do rodziny Thismiaceae, w rzędzie pochrzynowców (Dioscoreales) w obrębie kladu jednoliściennych (monocots)[2].
Gatunki[4]
  • Afrothismia amietii Cheek
  • Afrothismia baerae Cheek
  • Afrothismia foertheriana T.Franke, Sainge & Agerer
  • Afrothismia gabonensis Dauby & Stévart
  • Afrothismia gesnerioides H.Maas
  • Afrothismia hydra Sainge & T.Franke
  • Afrothismia insignis Cowley
  • Afrothismia korupensis Sainge & T.Franke
  • Afrothismia mhoroana Cheek
  • Afrothismia pachyantha Schltr.
  • Afrothismia saingei T.Franke
  • Afrothismia winkleri (Engl.) Schltr.
  • Afrothismia zambesiaca Cheek

Zagrożenie i ochrona

Cztery gatunki Afrothismia są ujęte w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych:[7]:

  • Afrothismia baerae – ze statusem CE (krytycznie zagrożony)
  • Afrothismia insignis – ze statusem VU (narażony)
  • Afrothismia pachyantha – ze statusem CE (krytycznie zagrożony)
  • Afrothismia winkleri – ze statusem CE (krytycznie zagrożony)

Wszystkie gatunki są zagrożone wyginięciem z powodu niszczenia ich siedlisk związanego z wycinaniem lasów.

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcie kwiatostanów Afrothismia baerae w serwisie Parasitic Plants
  • Zdjęcie kłączy Afrothismia winkleri w serwisie Parasitic Plants

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02]  (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).
  4. a b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).
  5. D. Gledhill: The names of plant. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 38. ISBN 978-0-521-86645-3.
  6. H. Huber: Dioscoreaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 163. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
  7. C.C. Espinoza C.C., N.N. Pitman N.N., Thismia melanomitra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-02-12]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 115087
  • EoL: 107363
  • GBIF: 2756409
  • identyfikator iNaturalist: 141993
  • IPNI: 5061-1
  • NCBI: 396643
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:5061-1
  • identyfikator Tropicos: 40033888
  • CoL: 8VTDW