Agawa parryi
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
Rząd | szparagowce | ||
Rodzina | agawowate | ||
Rodzaj | agawa | ||
Gatunek | agawa parryi | ||
Nazwa systematyczna | |||
Agave parryi Engelm. Trans. Acad. Sci. St. Louis 3:310. 1875 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
najmniejszej troski | |||
|
Agawa parryi (Agave parryi Engelm.) – gatunek byliny z rodziny agawowatych (Agavaceae). Pochodzi z Ameryki Północnej (północny Meksyk i południowo-wschodnie USA)[4].
Morfologia
Ogólnym pokrojem przypomina inne agawy. Typowa forma tworzy okrągłe rozety liściowe złożone z szerokich (do 15 cm), mięsistych, niebieskawozielonych i pokrytych woskiem liści o długości do 40 cm[5]. Na brzegach tych liści z rzadka rozmieszczone są duże i silnie zagięte kolce. Niektóre liście nie mają kolców. Ze środka tej rozety liściowej wyrasta po wielu latach pęd o wysokości ok. 4,5 m z mocno rozgałęzionym kwiatostanem[5]. Złożony jest z gęsto osadzonych, żółtych do ciemnoczerwonych kwiatów.
Zastosowanie
Działanie i zastosowanie lecznicze ma podobne jak agawa amerykańska.
Zmienność
Występuje w kilku podgatunkach i odmianach. W górach Huachuca w południowej Arizonie występuje odmiana Agave parryi Engelm. subsp. parryi var. huachucensis (Baker) Little ex L. D. Benson o większych liściach (długość do 60 cm i szerokość do 20 cm) i oryginalnym ich układzie; najszersze liście występują na wierzchołku[5].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-05] (ang.).
- ↑ Agave parryi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ a b c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- EoL: 1083970
- Flora of North America: 242101314
- GBIF: 2766905
- identyfikator iNaturalist: 119302, 239105
- IPNI: 62172-1
- ITIS: 182683
- NCBI: 332342
- Plant Finder: 275753
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-294071
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:62172-1
- identyfikator Tropicos: 1200679
- USDA PLANTS: AGPA4
- CoL: 5TQLH