Arsu
bóstwo | |
Arsu w męskiej postaci – relief wapienny ze świątyni Adonisa w Dura Europos, z ok. II wieku n.e. | |
Szczególne miejsce kultu | Palmyra |
---|---|
Rodzina | |
Rodzeństwo | Aziz (brat-bliźniak) |
Arsu – bogini semicka czczona głównie w syryjskiej Palmyrze.
Bóstwo znane na obszarze Syrii i północnej Arabii, występujące niekiedy w męskiej, najczęściej jednak w żeńskiej postaci. Łączono ją przede wszystkim z Gwiazdą Wieczorną. W Palmyrze obecna w triadzie boga Jarhibola (zawsze po jego lewej stronie), symbolizowała element telluryczny (ziemski). Wyobrażana też w zbiorowych (wielopostaciowych) przedstawieniach bóstw palmyreńskich jako przypominająca Atenę (Minerwę) bogini w hełmie, z włócznią i tarczą[1].
Częstokroć przedstawiana na wielbłądzie ze swym bratem-bliźniakiem Azizem (‘Azīzu, Azizos) i wraz z nim uważana za opiekunkę pustynnych karawan. Kult jej stwierdzono również w Dura Europos[2].
W przedmuzułmańskiej Arabii (zwłaszcza w części północnej i środkowej) znana pod imieniem Ruda bądź Radu („Łaskawa”)[3]. Czczoną tam jako bogini ziemi i urodzaju, przedstawiano niekiedy pod postacią nagiej kobiety, trzymającej w rękach końce rozpuszczonych włosów, z wyobrażeniem gwiazdy na prawej ręce[4].
Zobacz też
- Hesperos
Przypisy
- ↑ Np. wśród 5 miejscowych bóstw na reliefie kultowym Samgi syna Jarhai z II wieku n.e. (Sztuka Palmyry ze zbiorów Arabskiej Republiki Syryjskiej. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 1986, s. 43, nr kat. 31).
- ↑ Michał Gawlikowski: Sztuka Syrii. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1976, s. 254.
- ↑ Mitologia Egiptu i starożytnego Wschodu, dz. cyt.
- ↑ Ryszard Piwiński: Mitologia Arabów, dz. cyt.
Bibliografia
- Mitologia Egiptu i starożytnego Wschodu. Minikompendium. Warszawa: Wydawnictwo RTW, 2004, s. 162, ISBN 83-89200-33-3
- Ryszard Piwiński: Mitologia Arabów. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1989, s. 224. ISBN 83-221-0482-0.
- «Arsu» w: Micha F. Lindemans: Encyclopedia Mythica. pantheon.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-28)]. (ang.). [dostęp 2021-03-21]
- SUDOC: 242175937