Bromek amonu

Bromek amonu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.

bromek amonu

Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. ammonii bromidum, ammonium bromatum[1]

inne

przest. bromek amonowy

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

NH
4
Br

Masa molowa

97,94 g/mol

Wygląd

bezwonny proszek lub kryształy, białe do białóżółtych, o silnym, słonym smaku[2]

Identyfikacja
Numer CAS

12124-97-9

PubChem

25514

SMILES
[NH4+].[Br-]
Właściwości
Gęstość
2,429 g/cm³[3]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
783 g/kg (25 °C)[3]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalny w acetonie, etanolu[3], metanolu i amoniaku[4], słabo w eterze dietylowym[3], praktycznie nierozpuszczalny w octanie etylu[4]
Temperatura topnienia

542 °C (zamknięta kapilara)[2]

Temperatura sublimacji

396 °C[3]
452 °C[2]

Temperatura rozkładu

542 °C[3]

Kwasowość (pKa)

ok. 5[2]

Współczynnik załamania

1,712 (589 nm, 25 °C)[4]

Prężność pary

1 hPa (197,7 °C)[5]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanego źródła[5]
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H319

Zwroty P

P264, P280, P305+P351+P338, P337+P313

Dawka śmiertelna

LD50 2700 mg/kg (szczur, drogą pokarmową)[6]

Podobne związki
Inne aniony

NH
4
F
, NH
4
Cl
, NH
4
I

Inne kationy

NaBr, KBr

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Bromek amonu, NH
4
Br
nieorganiczny związek chemiczny z grupy bromków, sól amonowa kwasu bromowodorowego.

Otrzymywanie

Otrzymywany jest w reakcji kwasu bromowodorowego z amoniakiem[2]:

NH
3
+ HBr NH
4
Br

bądź też w bezpośredniej reakcji bromu z amoniakiem[2]:

8NH
3
+ 3Br
2
6NH
4
Br + N
2

w której amoniak stosuje w niewielkim nadmiarze względem proporcji stechiometrycznych. W wyniku zatężania roztworu poreakcyjnego otrzymuje się produkt krystaliczny, natomiast poprzez suszenie rozpyłowe możliwe jest otrzymanie proszku. Bromek amonu w obu postaciach, jak również w postaci 45% roztworu, jest dostępny komercyjnie[2].

Inną metodą otrzymywania jest reakcja amoniaku z bromkiem żelaza(II) lub bromkiem żelaza(III)[2]:

2NH
3
+ FeBr
2
+ H
2
O 2NH
4
Br + Fe(OH)
2
3NH
3
+ FeBr
3
+ 3H
2
O 3NH
4
Br + Fe(OH)
3

które z kolei można otrzymać przez przepuszczanie wody bromowej nad opiłkami żelaza[7].

Właściwości

W warunkach normalnych tworzy bezwonne kryształy lub proszek o barwie od białej do białożółtej i o silnym, słonym smaku. Wykazuje właściwości higroskopijne[2]. Dobrze rozpuszcza się m.in. w wodzie, etanolu czy acetonie. Sublimuje bez topnienia w podwyższonej temperaturze, rozkłada się po ogrzaniu do 542 °C[3], a produktami rozkładu są amoniak i bromowodór[7]:

NH
4
Br NH
3
+ HBr

W roztworach wodnych wykazuje właściwości kwasowe, silniejsze w roztworach amoniaku, w których reaguje z zasadami[7]:

NH
4
Br + NaNH
2
NaBr + 2NH
3

Przy kontakcie z metalami lub z zasadowymi wodorotlenkami metali powstają odpowiednie bromki tych metali[7]:

2NH
4
Br + Ca(OH)
2
CaBr
2
+ 2NH
3
+ 2H
2
O

W kontakcie ze skórą i oczami ma działanie drażniące[2].

Zastosowania

Znajduje zastosowanie w przemysłach forograficznym i tekstylnym czy w litografii. Stosuje się go jako środek zmniejszający palność drewna[2]. W medycynie był stosowany jako środek uspokajający, jednak został w zasadzie wyparty przez skuteczniejsze i mniej szkodliwe leki. Wykorzystywany również pozamedycznie w różnych środkach homeopatycznych[1].

Przypisy

  1. a b Martindale. The Complete Drug Reference, Sean C.S.C. Sweetman (red.), wyd. 36, London: Pharmaceutical Press, 2009, s. 2269, ISBN 978-0-85369-840-1 .
  2. a b c d e f g h i j k DavidD. Yoffe DavidD. i inni, Bromine Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2013, DOI: 10.1002/14356007.a04_405.pub2  (ang.).
  3. a b c d e f g CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-46, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  4. a b c Ammonium bromide, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 25514 [dostęp 2022-02-25]  (ang.).
  5. a b Ammonium bromide [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 4 sierpnia 2021, numer katalogowy: 380008 [dostęp 2022-08-27] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  6. Ammonium bromide, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2022-08-27]  (ang.).
  7. a b c d Ammonium bromide, [w:] PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 28–29, ISBN 0-07-049439-8  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.