Camcopter S-100

Camcopter S-100
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Austria

Producent

Schiebel

Typ

UAV

Konstrukcja

kompozyt węglowo epoksydowy

Załoga

0

Dane techniczne
Napęd

1 × silnik tłokowy Wankla AE-50R

Moc

40,4 kW

Wymiary
Średnica wirnika

3,4 m

Długość kadłuba

3,09 m

Szerokość kadłuba

1,24 m

Wysokość

1,04 m

Masa
Własna

97 kg

Użyteczna

50 kg

Startowa

200 kg

Osiągi
Prędkość maks.

220 km/h

Prędkość ekonomiczna

102 km/h

Pułap

5900 m

Długotrwałość lotu

6 h (z ładunkiem 25 kg)

Dane operacyjne
Użytkownicy
Zjednoczone Emiraty Arabskie
S-100 uzbrojony w rakiety Thales LMM

Camcopter S-100 – bezzałogowy śmigłowiec rozpoznawczy (UAV, ang. Unmanned Aerial Vehicle) wyprodukowany przez austriacką firmę Schiebel Elektronische Geräte GmbH.

Geneza

W 1997 roku Agencja ds. Humanitarnego Rozminowania US Army złożyła zamówienie w firmie Schiebel na opracowanie autonomicznego systemu pionowego startu i lądowania służącego do wykrywania min z powietrza, działającego w każdych warunkach atmosferycznych. W tym okresie Schiebel pracował nad lekkim śmigłowcem bezzałogowym Camcopter mającym służyć jako latająca platforma do wykonywania zdjęć i filmów z powietrza. Do seryjnej produkcji wszedł Camcopter 5.0 i ten właśnie model przeszedł serie prób w Stanach Zjednoczonych mających na celu sprawdzenie jego możliwości autonomicznego pionowego startu, przenoszenia i zrzutu środków bojowych w terenie zurbanizowanym (takich jak granaty dymne, granaty z gazem drażniącym, kolce do blokady ruchu drogowego, ulotki). Do identyfikacji rejonu zrzutu używano kamery FLIR (Forward-Looking InfraRed – obserwacja przedniej półsfery w podczerwieni). Próby potwierdziły możliwość w pełni autonomicznego lotu jak i sterowania pojazdem przez operatora z ziemi. W 1998 roku opracowano nową wersję z nowym silnikiem i zmienionym podwoziem Camcopter 5.1. W sierpniu 2000 roku śmigłowiec testowany był przez Straż Wybrzeża USA w misjach poszukiwawczo ratowniczych oraz operacjach zwalczania przemytu narkotyków. Camcopter 5.1 Mk 2 został zamówiony przez US Army, firmę Thales i Marynarkę Wojenną Egiptu.

Budowa

W 2003 roku rozpoczęto opracowywanie nowej wersji śmigłowca o większym udźwigu i zasięgu. Tak doszło do powstania Camcoptera S-100, którego pierwszym nabywcą zostały Zjednoczone Emiraty Arabskie w 2005 roku. W 2013 roku Thales zakończył próby integracji aparatu z podwieszanym radarem z anteną fazowaną I-Master. Nowy radar umożliwia wykonywanie szczegółowych map oraz wykrywanie poruszających się obiektów terenu bez względu na warunki atmosferyczne[1].

Użytkownicy

W 2004 roku Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) zakupiły 60 aparatów oraz uruchomiły ich licencyjną produkcję w kraju. Budową zajęła się firma Abu Dhabi Autonomous Systems Investments, która wyprodukowała aparaty pod lokalnym oznaczeniem Al-Sabr. Maszyny zostały dostarczone w latach 2007-2008 a w latach 2011-2012 przeszły modernizację polegającą na instalacji głowicy optoelektronicznej L3 Wescam MX-10[2]. Jeden z aparatów należący do ZEA został zestrzelony 2 czerwca 2019 roku przez rebeliantów Huti w trakcie walk w Jemenie[3]. Kolejne dwa zestrzelone S-100 ZEA utraciła w Jemenie 1 listopada 2019 roku i 9 listopada tego samego roku[2][4].

Camcopterami zainteresowana była również marynarka wojenna Singapuru i Australii. W przypadku Australii, w 2015 roku uruchomiła ona program Navy Minor Project 1942 Maritime Tactical Unmanned Aircraft System (MTUAS) - Interim Capability. Jego celem było zebranie doświadczeń i opracowanie procedur eksploatacji morskich, bezzałogowych aparatów latających. W ramach prowadzonych testów, w pierwszej kolejności zakupiono dwa zestawy, każdy po cztery aparaty, amerykańskich Boeing Insitu ScanEagle. W grudniu 2016 roku zakupiono dwa S-100 celem prowadzenia dalszych prób. Ich dostawa została zrealizowana do kwietnia 2018 roku. Tak długi termin realizacji związany był z prośbą strony australijskiej o przystosowanie S-100 do pracy na paliwie mniej palnym niż standardowe oferowane przez producenta. W 2020 roku australijski Departament Obrony, zapoczątkował kolejny etap programu MTUAS - Project SEA 129 Phase 5. Jego efektem był podjęta w maju 2022 roku decyzja o zakupie aparatów S-100. Transakcja jest rozłożona na kilka etapów[5].

Schiebel wraz z firmą Thales UK zaoferowały maszyny Royal Navy. W 2008 roku odbyły się próby śmigłowca na okrętach wojennych Indii i Pakistanu. W listopadzie 2008 roku S-100 przeszedł cykl testów na pokładach korwet marynarki wojennej Niemiec. Ostatecznie Niemcy dla swojej marynarki zakupiły sześć sztuk Camcoptera. Podobne próby przeprowadziła marynarka wojenna Francji. System znalazł również użytkowników cywilnych. S-100 monitoruje instalacje wydobycia ropy naftowej. Europejska Agencja Kosmiczna wykorzystuje S-100 do badania trajektorii lotu różnych ładunków, które mają być przenoszone przez lądowniki planetarne. Aparat wszedł w skład rosyjskiego systemu rozpoznawczego Gorizont Air S-100 wykorzystywanego przez rosyjską straż graniczną[6] a jego montażem aparatu na terenie Rosji zajęła się spółka Gorizont z Rostowa nad Donem. W 2010 roku 18 aparatów zakupiły Chiny z przeznaczeniem dla własnej marynarki wojennej. Dwa lata później sfotografowano prawdopodobnie jeden z nich, operujący z pokładu chińskiej fregaty typu 054A[7].

W 2010 roku dwa aparaty zakupiła Jordania; jordańskie maszyny wyposażono w głowicę optoelektroniczną L-3 Wescam MX-10[8].

Uzbrojenie

W czerwcu 2008 roku Thales UK poinformował o próbach śmigłowca z uzbrojeniem składającym się z dwóch wielozadaniowych pocisków Thales LMM o masie 13 kg każdy.

Przypisy

  1. ↑ Integracja I-Master z S-100, „Raport”, nr 8 (2013), s. 58, ISSN 1429-270x
  2. ↑ a b Leszek A. Wieliczko, Siły Powietrzne Zjednoczonych Emiratów Arabskich, „Lotnictwo”, nr 2 (2020), s. 46-60, ISSN 1732-5323
  3. ↑ Straty bojowe, „Lotnictwo”, nr 9 (2019), s. 8, ISSN 1732-5323
  4. ↑ Straty bojowe, „Lotnictwo”, nr 12 (2019), s. 6-7, ISSN 1732-5323
  5. ↑ Leszek A. Wieliczko, Modernizacja lotnictwa wojskowego Australii, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 4 (2024), s. 50-61, ISSN 1230-1655
  6. ↑ Andrzej Nitka,5 Międzynarodowy Salon Morskiej Techniki Militarnej, "Nowa Technika Wojskowa", nr 8 (2011), s. 92-98, ISSN 1230-1655
  7. ↑ PICTURES: Schiebel Camcopter S-100 operated from Chinese frigate. [dostęp 2014-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-16)].
  8. ↑ Jordan gets Schiebel Camcopter S-100

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Schiebel-Homepage
  • S-100 at Defense-Update