Coleocentrus excitator
| Coleocentrus excitator | |||
| (Poda, 1761) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | stawonogi | ||
| Gromada | owady | ||
| Podgromada | owady uskrzydlone | ||
| Infragromada | nowoskrzydłe | ||
| (bez rangi) | Holometabola | ||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| (bez rangi) | owadziarki | ||
| Nadrodzina | gąsieniczniki | ||
| Rodzina | gąsienicznikowate | ||
| Podrodzina | Acaenitinae | ||
| Rodzaj | Coleocentrus | ||
| Gatunek | Coleocentrus excitator | ||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Coleocentrus excitator – gatunek błonkówki z rodziny gąsienicznikowatych.
Zasięg występowania
Europa – gatunek szeroko rozpowszechniony. Notowany w Austrii, Belgii, Bułgarii, Czarnogórze, Czechach, Danii, Finlandii, we Francji, w Hiszpanii, Holandii, na Litwie, Łotwie, w Niemczech, Norwegii, Polsce, Rumunii, Słowacji, północy europejskiej części Rosji, Serbii, Szwajcarii, Szwecji, na Węgrzech, w Wielkiej Brytanii oraz we Włoszech[1].
W Polsce występuje pospolicie całym kraju[2].
Budowa ciała
Osiąga 18–26 mm cm długości ciała bez pokładełka. Długość skrzydła u samic wynosi 8–20 mm, u samców zaś 13–14 mm. Pokładełko bardzo długie. U samicy odwłok rozszerzający się ku tyłowi[2].
Ubarwienie ciała w większości czarne. Głowa czarna; u samicy twarz czarna z dwiema żółtymi plamkami, u samca zaś żółta z pionowym, czarnym paskiem pośrodku. Tułów czarny, tergule żółte. Odwłok u samicy czarny z białawymi brzegami tergitów, u samca odwłok czarny z mniejszą lub większą ilością czerwonego. U samicy biodra przedniej i środkowej pary nóg czarne z czerwonymi końcami, tylnej zaś – całkowicie czarne; u samca biodra przedniej i środkowej pary żółtoczerwone z czarnymi nasadami, tylnej pary czarne. Krętarze samicy żółtoczerwone; u samca przednie i środkowe białe, tylne żółtoczerwone. Uda u samicy czerwone; u samca przednie i środkowe żółtoczerwone, tylne czerwone. U samicy golenie przednich i środkowych nóg żółtoczerwone, tylnych zaś – czerwonoczarne; u samca przednie i środkowe golenie białe, tylne żółtoczerwone. Stopy przedniej i środkowej pary nóg u obu płci żółtoczerwone, w stopach tylnej pary tarsomery od 2 do 5 białe, 1 częściowo biały. Czułki samicy całe czarne, u samca czerwone u nasady. Pterostygma żółta[2].
Biologia i ekologia
Tryb życia i biotop
Miejscami występuje bardzo licznie. Spotykany w lasach i ich okolicach, chętnie w pobliżu konstrukcji drewnianych. Aktywny od maja do sierpnia[2].
Odżywianie
Larwy są koinobiontycznymi parazytoidami larw niektórych kózkowatych, m.in. żerdzianek, borodzieja próchnika i zmorsznika czerwonego[2].
