Dźwierzno (województwo kujawsko-pomorskie)

Dźwierzno

wieś
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	toruński
Gmina	Chełmża
Liczba ludności (III 2011)	433[2]
Strefa numeracyjna	56
Kod pocztowy	87-140[3]
Tablice rejestracyjne	CTR
SIMC	0841840
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chełmża Dźwierzno
Położenie na mapie Polski Dźwierzno
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Dźwierzno
Położenie na mapie powiatu toruńskiego Dźwierzno
53°12′32″N 18°43′52″E/53,208889 18,731111[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Dźwierzno (niem. Seefelte, Zefeld (1438), Schwirsen (1874))– wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Chełmża.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 433 mieszkańców^[2]. Jest dziesiątą co do wielkości miejscowością gminy Chełmża.

Gniazdo rodu rycerskiego Rokuszów von Sefelden vel Dźwierznickich herbu Hybryda.

• Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, gotycki, wzniesiony około roku 1300 przez Krzyżaków, którzy wydzielili wówczas tutejszą parafię z chełmżyńskiej. Jednonawowy kamienny kościół, znajdujący się we wsi, został przebudowany w XVII wieku, w 1864 roku dobudowano ceglaną wieżę. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII wieku.

Latem 1944 r. do okolic Chełmży przyjechało 5 tysięcy Żydówek w trzech transportach ze Stutthofu (KL), gdzie trafiły głównie z Auschwitz, ale też z Litwy, Łotwy i Estonii. W ramach podobozu Baukommando Weichsel (Organisation Todt, Thorn) kobiety wykonywały prymitywne prace, np. kopały rowy przeciwczołgowe. Mieszkały w zatłoczonych stodołach, owczarniach, przy majątkach, m.in. w Bocieniu, Szerokopasie, Grodnie; żyły w tragicznych warunkach, o czym świadczą zachowane meldunki, jakie płynęły do KL Stutthof^[4]. Na cmentarzu w Dźwierznie znajduje się zbiorowa mogiła i pomnik poświęcony Pamięci kobiet żydowskich zamęczonych w hitlerowskich obozach pracy - podobozu Stutthof w Bocieniu i Szerokopasie.

• Dźwierzno