Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH
Historia | |
Organizacja | NATO |
---|---|
Sformowanie | 1952 |
Rozformowanie | 1994 |
Organizacja | |
Dyslokacja | Kolsås (Norwegia) |
Podległość |
Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej (ang. Allied Forces North Europe AFNORTH) – nieistniejące już jedno z dowództw operacyjnych[a] NATO.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W kwietniu 1951 generał Dwight Eisenhower podpisał rozkaz powołujący Naczelne Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych NATO w Europie (ACE)[2]. Obszar Europy podzielono na trzy teatry działań wojennych[3]:
- Północnoeuropejski Teatr Działań Wojennych
- Centralny (Środkowoeuropejski) Teatr Działań Wojennych
- Południowoeuropejski Teatr Działań Wojennych
Konsekwencją rozkazu było powołanie Dowództwa Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH. Nowo utworzone dowództwo przejęło kompetencje rozwiązanej Regionalnej Grupy Planowania Europy Północnej[4].
1 lipca 1994 zlikwidowano jedno z trzech głównych dowództw NATO – Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Kanału La Manche ACCHAN. Rozwiązano też Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH, a obowiązki przekazano nowo utworzonemu Dowództwu Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północno-Zachodniej AFNORTHWEST z siedzibą w High Wycombe[5][6].
1 lipca 2004 rozwiązano Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej NORTH w Stavanger w Norwegii i utworzono Allied Joint Force Command Headquarters Brunssum JFC HQ BRUNSSUM[7]. Nowo powstałe dowództwo weszło w skład Dowództwa Sił Sojuszniczych NATO ds. Operacji ACO[8].
- Osobny artykuł: Sojusznicze Dowództwo Sił Połączonych NATO w Brunssum.
Struktura organizacyjna
Struktura AFNORTH w 1963[9]
- Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH – Kolsås (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Norwegii COMLANDNORWAY – Oslo (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Sił Ekspedycyjnych Norwegii Północnej COMTASKFORNOR – Bodø (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Taktycznych Sił Powietrznych Norwegii Południowej COMATAWSONOR – Voksenlia (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Taktycznych Sił Powietrznych Norwegii Południowej COMATAWSONOR – Voksenlia (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Sił Cieśnin Bałtyckich i Bałtyku Zachodniego COMBALTAP – Karup (Dania)
- Dowództwo Połączonych Sił Morskich Obszaru Skandynawii COMNAVSCAP – Jottanuten (Norwegia)
Struktura AFNORTH w 1971[10]
- Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH – Kolsås (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Sił Norwegii Północnej COMNON – Bodø (Norwegia)
- siły lądowe
- siły powietrzne
- siły morskie
- Dowództwo Połączonych Sił Norwegii Południowej COMSONOR – Stavanger (Norwegia)
- siły lądowe
- siły powietrzne
- siły morskie
- Dowództwo Połączonych Sił Cieśnin Bałtyckich i Bałtyku Zachodniego COMBALTAP – Karup (Dania)
- COMLANDJUT
- COMLANDZELAN
- COMAIRBALTAP
- COMNAVBALTAP
- Dowództwo Połączonych Sił Norwegii Północnej COMNON – Bodø (Norwegia)
Struktura AFNORTH w 1989[11]
- Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH – Kolsås (Norwegia)
- Dowództwo Połączonych Sił Zbrojnych Norwegii Północnej – Bodø
- Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Norwegii Północnej – Bodø
- Dowództwo Połączonych Sił Morskich Norwegii Północnej – Bodø
- Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Norwegii Północnej – Bodø
- Dowództwo Połączonych Sił Zbrojnych Norwegii Południowej COMSONOR – Stavanger
- Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Norwegii Południowej – Stavanger
- Dowództwo Połączonych Sił Morskich Norwegii Południowej – Stavanger
- Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Norwegii Południowej – Stavanger
- Dowództwo Połączonych Sił Zbrojnych Cieśnin Bałtyckich i Bałtyku Zachodniego BALTAP – Karup (Dania)
- Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Szlezwik-Holsztynu, Jutlandii i Wyspy Fionii COMLANDJUTLAND – Rensburg (Dania)
- Jutlandzki Korpus Armijny JKA
- siły wzmocnienia USA i WB
- dywizja piechoty morskiej USA
- dywizja piechoty morskiej WB
- Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Zelandii COMLANDZELAND – Ringstedt (Dania)
- Dowództwo Obrony Bornholmu COMBORNHOLM
- Dowództwo Wschodniego Okręgu Wojskowego
- 1 Brygada Zmechanizowana
- 2 Brygada Zmechanizowana
- Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Cieśnin Bałtyckich i Bałtyku Zachodniego COMAIRBALTAP – Karup (Dania)
- Siły Powietrzne Danii
- 721 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Aalborg
- 723 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Aalborg
- 725 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Karup
- 726 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Aalborg
- 727 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Skrydstrup
- 729 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Karup
- 730 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego – Skrydstrup
- Grupa Obrony Powietrznej (8 baterii „Hawk”) – Skrydstrup
- Siły Powietrzne Niemiec
- 41 skrzydło lotnictwa myśliwsko-bombowego – Husum
- 52 skrzydło lotnictwa rozpoznawczego – Leck
- 3 pułk rakiet przeciwlotniczych „Hawk” – Helide
- niemiecka Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego
- 1 skrzydło lotnictwa myśliwsko-bombowego – Jagel
- 2 skrzydło lotnictwa myśliwsko-bombowego – Eggebek
- 3 skrzydło lotnictwa ZOP – Nordholtz
- 5 skrzydło lotnictwa Pom – Kiel
- Siły Powietrzne Danii
- Dowództwo Połączonych Sił Morskich Cieśnin Bałtyckich i Bałtyku Zachodniego COMNAVBALTAP – Karup
- ZO 500 – Bałtyk Zachodni
- ZO 420 – Bałtyk Zachodni
- ZO 457 – Bałtyk Środkowy
- ZO 445 – Morze Północne
- ZO 501 – Morze Północne
- Niemiecki Dowódca Morza Północnego COMGERNORSEA – Sengwarden (Niemcy)
- Flagowy Oficer Niemiec – Glucksburg (Niemcy)
- Flagowy Oficer Danii – Arhus (Dania)
- Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Szlezwik-Holsztynu, Jutlandii i Wyspy Fionii COMLANDJUTLAND – Rensburg (Dania)
- Dowództwo Połączonych Sił Zbrojnych Norwegii Północnej – Bodø
-
Struktura AFNORTH w1989
Uwagi
Przypisy
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 76/95.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 81/99.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 70/87.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 71/91.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 296/388.
- ↑ Kaczmarek i Skowroński 1998 ↓, s. 95.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. /419.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 296/419.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 134/166.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. /185.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 202/413.
Bibliografia
- Julian Kaczmarek, Adam Skowroński: NATO, Europa, Polska. Wrocław: Atta 2, 1998. ISBN 83-86882-66-2.
- Stanisław Zarychta: Struktury militarne NATO 1949–2013. Warszawa: Bellona SA, 2013. ISBN 978-83-11-13021-0.
- p
- d
- e
Państwa członkowskie | |
---|---|
Kandydaci | |
Struktura |
- p
- d
- e
Dowództwa | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Centra | |||||||
Wojska | |||||||
Dowództwa „historyczne” |
| ||||||
Formacje „historyczne” |