Edolisoma

Edolisoma
Jacquinot & Pucheran, 1853[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – gąsienicojad cienkodzioby (E. tenuirostre)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

liszkojady

Podrodzina

liszkojady

Rodzaj

Edolisoma

Typ nomenklatoryczny

Edolisoma marescoti Jacquinot & Pucheran, 1853 (= Lanius melas Lesson, 1828)

Synonimy
  • Edoliisoma[a] P.L. Sclater, 1860[2]
  • Edoliosoma[a] F. Heine Sr., 1860[3]
  • Eucampophaga Fitzinger, 1863[4]
  • Metagraucalus Mathews, 1913[5]
  • Graucasoma Mathews, 1925[6]
  • Lisomada Mathews, 1928[7]
  • Analisoma Mathews, 1928[7]
  • Graucasoma[b] Neave, 1939[8]
  • Eucampephaga[c] Golvan, 1961[9]
Gatunki

19 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Edolisoma – rodzaj ptaków z podrodziny liszkojadów (Campephaginae) w obrębie rodziny liszkojadów (Campephagidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji Południowo-Wschodniej, Australii i Oceanii[10].

Morfologia

Długość ciała 20–28 cm; masa ciała 41–97 g[11].

Systematyka

Nazewnictwo

  • Edolisoma (Edoliisoma, Edoliosoma): rodzaj Edolius Cuvier, 1816 (dziwogon); gr. σωμα sōma, σωματος sōmatos „ciało”[12].
  • Eucampophaga (Eucampephaga): gr. ευ eu „dobry”; rodzaj Campophaga Agassiz, 1846 (liszkojad)[13]. Gatunek typowy: Ceblepyris melas S. Müller, 1843 (= Lanius melas Lesson, 1828).
  • Metagraucalus: gr. μετα meta „pomiędzy”; rodzaj Graucalus Cuvier, 1816 (kruczyna)[14]. Gatunek typowy: Graucalus tenuirostre Jardine, 1831.
  • Graucasoma (Graucasoma): rodzaj Graucalus Cuvier, 1816; gr. σωμα sōma, σωματος sōmatos „ciało”[15]. Gatunek typowy: Edolisoma obiense Salvadori, 1878[d].
  • Lisomada: częściowy anagram nazwy rodzaju Edolisoma Jacquinot & Pucheran, 1853[16]. Gatunek typowy: Volvocivora insperata[d] Finsch, 1875.
  • Analisoma: częściowy anagram epitetu gatunkowego Edolisoma anale[17]. Gatunek typowy: Campephaga analis J. Verreaux & Des Murs, 1860.

Podział systematyczny

Takson wyodrębniony z Coracina[18]. Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:

  • Edolisoma anale (J. Verreaux & Des Murs, 1860) – gąsienicojad rdzaworzytny
  • Edolisoma ostentum (Ripley, 1952) – gąsienicojad białoskrzydły
  • Edolisoma coerulescens (Blyth, 1842) – gąsienicojad czarniawy
  • Edolisoma montanum (A.B. Meyer, 1874) – gąsienicojad czarnobrzuchy
  • Edolisoma schisticeps (G.R. Gray, 1846) – gąsienicojad szarogłowy
  • Edolisoma dohertyi E. Hartert, 1896 – gąsienicojad jasnoskrzydły
  • Edolisoma dispar Salvadori, 1878 – gąsienicojad smolisty
  • Edolisoma ceramense (Bonaparte, 1850) – gąsienicojad blady
  • Edolisoma insperatum (Finsch, 1876) – gąsienicojad stalowy
  • Edolisoma mindanense (Tweeddale, 1879) – gąsienicojad czarnobrody
  • Edolisoma melas (Lesson, 1828) – gąsienicojad czarny
  • Edolisoma holopolium (Sharpe, 1888) – gąsienicojad lśniący
  • Edolisoma admiralitatis Rothschild & E. Hartert, 1914 – gąsienicojad czarnolicy
  • Edolisoma salomonis Tristram, 1879 – gąsienicojad okopcony
  • Edolisoma remotum Sharpe, 1878 – gąsienicojad melanezyjski
  • Edolisoma morio (S. Müller, 1843) – gąsienicojad cykający
  • Edolisoma sula E. Hartert, 1917 – gąsienicojad sulański
  • Edolisoma incertum (A.B. Meyer, 1874) – gąsienicojad epoletowy
  • Edolisoma tenuirostre (Jardine, 1831) – gąsienicojad cienkodzioby

Uwagi

  1. a b Niepoprawna późniejsza pisownia Edolisoma Jacquinot & Pucheran, 1853.
  2. Niepoprawna późniejsza pisownia Graucasoma Mathews, 1925.
  3. Niepoprawna późniejsza pisownia Eucampophaga Fitzinger, 1863.
  4. a b Podgatunek E. tenuirostre.

Przypisy

  1. H. Jacquinot & J. Pucheran: Voyage au pole sud et dans l’Océanie sur les corvettes l’Astrolabe et la Zélée. Zoologie. Cz. 3. Paris: Gide, 1853, s. 69. (fr.).
  2. P.L. Sclater. On the Zoology of New Guinea. „Journal of the proceedings of the Linnean Society”. Zoology. 2, s. 160, 1855. (ang.). 
  3. F. Heine. Die geographische Verbreitung der Vögel von P.L. Sclater. „Journal für Ornithologie”. 8 (43), s. 43, 1860. (niem.). 
  4. L.J.F.J. Fitzinger. Über das System und die Charakteristik der natürlichen Familien der Vögel. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 46 (1), s. 199, 1863. (niem.). 
  5. G.M. Mathews. New generic names, with some notes on others. „Austral Avian Record”. 2 (2 & 3), s. 59, 1913–1915. (ang.). 
  6. G.M. Mathews. Proposed new names. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 45 (295), s. 87, 1925. (ang.). 
  7. a b G.M. Mathews. Bird notes. „Novitates Zoologicae”. 34 (3), s. 372, 1927-1928. (ang.). 
  8. S.A. Neave: Nomenclator Zoologicus, a List of the Names of Genera and Subgenera in Zoology from the Tenth Edition of Linnaeus, 1758, to the End of 1935. T. 2. London: Zoological Society of London, 1939, s. 516. (ang.).
  9. Y.-J. Golvan. Répertoire systématique des noms de genres de Vertébrés. „Annales de parasitologie humaine et comparée”. 36 (5–6), s. 430, 1961. DOI: 10.1051/parasite/1961365826. (fr.). 
  10. "F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy)": Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, ioras, cuckooshrikes, Shriketit. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
  11. D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Cuckooshrikes (Campephagidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Edolisoma, DOI: 10.2173/bow.campep2.01 [dostęp 2023-06-05]  (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  12. The Key to Scientific Names, Edolisoma [dostęp 2021-12-27] .
  13. The Key to Scientific Names, Eucampophaga [dostęp 2023-06-05] .
  14. The Key to Scientific Names, Metagraucalus [dostęp 2021-12-27] .
  15. The Key to Scientific Names, Graucasoma [dostęp 2021-12-27] .
  16. The Key to Scientific Names, Lisomada [dostęp 2021-12-27] .
  17. The Key to Scientific Names, Analisoma [dostęp 2021-12-27] .
  18. E.C. Dickinson (Editor), L. Christidis: The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World. Cz. 2: Passerines. Eastbourne: Aves Press, 2014, s. 1–752. ISBN 978-0-9568611-2-2. (ang.).
  19. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Podrodzina: Campephaginae Vigors, 1825 – liszkojady (wersja: 2022-08-15), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-05] .

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 28598
  • GBIF: 4846833
  • identyfikator iNaturalist: 201013, 201127, 201128
  • NCBI: 2071345