Eurycea rathbuni

Eurycea rathbuni[1]
(Stejneger, 1896)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy ogoniaste

Rodzina

bezpłucnikowate

Rodzaj

Eurycea

Gatunek

Eurycea rathbuni

Synonimy
  • Typhlomolge rathbuni Stejneger, 1896[2]
  • Eurycea rathbuniMitchell & Reddell, 1965[3]
  • Typhlomolge rathbuniWake, 1966[4]
  • Eurycea (Paedomolge, Notiomolge, Typhlomolge) rathbuniHillis, Chamberlain, Wilcox & Chippindale, 2001[5]
  • Eurycea (Typhlomolge) rathbuniRaffaëlli, 2007[6]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Eurycea rathbuni – gatunek płaza ogoniastego z rodziny bezpłucnikowatych (Plethodontidae). Żyje w jaskiniach w pobliżu San Marcos w hrabstwie Hays w Teksasie; jest krytycznie zagrożony wyginięciem.

Biotop

Płaz ten występuje w podziemnych systemach wodnych z jaskiniami na Płaskowyżu Edwardsa położonym na wysokości 600–750 metrów. Czasami znajdowany jest również w studniach, w tym w studniach artezyjskich.

Wygląd

Biały płaz o długości 8–14 cm. Głowa spłaszczona, kończyny bardzo cienkie i delikatne. Oczy przesłonięte są skórą – zwierzę jest ślepe. Czerwone skrzela występują także u dorosłych osobników.

Pożywienie

Żywią się ślimakami, krewetkami i obunogami.

Rozmnażanie

Zwierzęta rozmnażają się przez cały rok. Samice aktywnie poszukują samców. Gdy je znajdą, stymulują je do rozrodu m.in. trąc podbródkiem o ich grzbiety i wspinając się na nie. Samiec pozostawia spermę na skałach, skąd samica zbiera ją do swojej kloaki.

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN płaz ten od 2023 roku klasyfikowany jest jako gatunek krytycznie zagrożony (CR, ang. Critically Endangered); wcześniej, od 1996 roku uznawano go za gatunek narażony (VU, ang. Vulnerable), a od 1986 roku za gatunek zagrożony (E, ang. Endangered)[7].

Liczebność populacji nie jest znana, choć przypuszcza się, że spada[7].

Gatunek ten jest wrażliwy na zmiany jakości wody i dlatego jest podatny na zanieczyszczenia wód gruntowych. Zagraża mu też obniżający się poziom wód gruntowych spowodowany pozyskiwaniem wody dla szybko rozwijającej się zabudowy mieszkaniowej i komercyjnej, a także zmiany klimatyczne[7].

Przypisy

  1. Eurycea rathbuni, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. L.H. Stejneger. Description of a new genus and species of blind tailed batrachians from the subterranean waters of Texas. „Proceedings of the United States National Museum”. 18, s. 620, 1896. (ang.). 
  3. R.W. Mitchell & J.R. Reddell. Eurycea tridentifera, a new species of troglobitic salamander from Texas and a reclassification of Typhlomolge rathbuni. „Texas Journal of Science”. 17, s. 23, 1965. (ang.). 
  4. D.B. Wake. Comparative osteology and evolution of the lungless salamanders, family Plethodontidae. „Memoirs of the Southern California Academy of Sciences”. 4, s. 64–66, 1966. (ang.). 
  5. D.M. Hillis, D.A. Chamberlain, T.P. Wilcox & P.T. Chippindale. A new species of subterranean blind salamander (Plethodontidae: Hemidactyliini: Eurycea: Typhlomolge) from Austin, Texas, and a systematic revision of Central Texas paedomorphic salamanders. „Herpetologica”. 57, s. 275, 2001. (ang.). 
  6. J. Raffaëlli: Les Urodèles du Monde. Penclen Édition, 2007, s. 181. ISBN 2-9528246-1-4. (fr.).
  7. a b c d IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Eurycea rathbuni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2024-1 [dostęp 2024-07-25]  (ang.).

Bibliografia

  • M. Munger: Eurycea rathbuni. Animal Diversity Web, 2000. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 1035663
  • GBIF: 5218363
  • identyfikator iNaturalist: 27130
  • ITIS: 586343
  • NCBI: 147900
  • CoL: 3D3HK