Franz Xaver Schnyder von Wartensee
 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 18 kwietnia 1786 | ||
|---|---|---|---|
| Pochodzenie | szwajcarskie | ||
| Data i miejsce śmierci | 27 sierpnia 1868 | ||
| Gatunki | |||
| Zawód | kompozytor | ||
| |||
Franz Xaver Schnyder von Wartensee (ur. 18 kwietnia 1786 w Lucernie, zm. 27 sierpnia 1868 we Frankfurcie nad Menem[1][2]) – szwajcarski kompozytor.
Życiorys
W dzieciństwie uczył się gry na skrzypcach i fortepianie, samodzielnie nauczył się też grać na kontrabasie, klarnecie, wiolonczeli, altówce i kotłach[1][2]. W 1810 roku kształcił się w Zurychu u Hansa Georga Nägelego[1]. W 1811 roku wyjechał do Wiedia, gdzie poznał Ludwiga van Beethovena i podjął naukę u Johanna Christopha Kienlena[1][2]. W 1812 roku wrócił do ojczystej Lucerny, w 1814 roku odziedziczył posiadłość Schloss Wartensee[1]. Od 1816 do 1817 roku uczył w instytucie Johanna Heinricha Pestalozziego w Yverdon-les-Bains, następnie osiadł we Frankfurcie nad Menem[1][2]. Występował grając na fortepianie i harmonice szklanej, w 1828 roku założył Liederkranz[1][2]. Interesował się zagadnieniami naukowymi i pisał poezje[1]. W 1847 roku założył fundację, zajmującą się wydawaniem dzieł artystycznych i naukowych[1][2].
Był autorem prac System der Rhythmik (red. B. Widmann, Frankfurt nad Menem 1862), Formenlehre der Instrumentalmusik (red. B. Widmann, Lipsk 1862), Gedichte (red. F.K. Müller von der Werra, Lipsk 1869) i Lebenserinnerungen nebst musikalischen Beilagen und einem Gesamtverzeichnis (Zurych 1887)[1].
Wybrane kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- 4 symfonie (I A-dur 1813, II c-moll 1827, III B-dur „Militaire” 1848, IV C-dur zach. we fragmentach)
- wariacje „Proteus” na fortepian i orkiestrę (1813)
- Koncert na 2 klarnety i orkiestrę (1819)
Utwory wokalno-instrumentalne
- kantata Die Mordnacht von Luzern (1811)
- Pestalozzi-Kantate (1817)
- ofertorium O sacrum convivium (1830)
- oratorium Zeit und Ewigkeit (1838)
Opery
- Ubaldo (1811–1812; niezachowana)
- Estelle oder leichter Sinn und Liebesmacht (1825)
- Fortunat mit dem Säckel und Wünschhütlein (wyst. Frankfurt nad Menem 1831)
Operetka
- Heimweh und Heimkehr (1854, wyst. Zurych 1855)
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 118. ISBN 978-83-224-0865-0.
- ↑ a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3199. ISBN 0-02-865530-3.
Linki zewnętrzne
- Franz Xaver Schnyder von Wartensee – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
Kontrola autorytatywna (osoba):
