Gryzima (herb szlachecki)

Gryzima (Borek, Bork, Gryzina, Gryżyna, Lupus, Wilki) – polski herb szlachecki, pochodzenia niemieckiego. Występował głównie w Wielkopolsce^[1].

Opis z herbarza Kacpra Niesieckiego^[2]:

• Mają być trzy liszki białe w czerwonem polu, jakby w raz jedna podle drugiej szły; na hełmie trzy pióra strusie. Paprocki w Gnieździe Cnoty fol. 1186. O herb. fol. 576. w tym jednak ten się autor z sobą nie zgadza, że w pośledniej książce, liszki w prawą tarczy biegą, a w Gnieździe, w lewą, -dla tego i Okol. tom. 1. fol. 249. w lewą ich obrócił. Z Niemiec ten herb do Polski przyniesiony, co poznać i z tego, że w owej pamiętnej pod Grunwaldem wiktorii, dwie chorągwie nasi zabrali, na jednej była liszka czerwona w białym polu: była to chorągiew komendora i miasta Balga, pod nią byli Krzyżacy, i żołnierze pieniężni, była szeroka na trzy, długa na trzy łokcie i ćwierć. Na drugiej była liszka biała z rozdziawioną gębą, w czerwonem polu, pod nią byli Helweci albo Szwajcarowie. Paproc. stemm. fol. 603. Hulsius in Chronolog. Słowiańskiej ziemi za herb naznacza trzy liszki, w lewą tarczy z [str. 315]

Opis zgodnie z klasycznymi regułami blazonowania:

• W polu czerwonym trzy lisy kroczące, srebrne, w słup. W klejnocie nad hełmem w koronie trzy pióra strusie.

Wizerunek pieczętny z 1396 roku^[1].

Bork, Borkowicz, Borkowski, Dudzicki, Gostyński, Grudziński, Gryzima, Gryziński, Gryzyński, Jaszkowski, Lincz, Lisicki, Maliński, Międzychodzki, Osiecki, Paszkowski, Ptaszkowski, Starzyński, Wezemburg, Wilski, Włoszczkowski.

• Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1. Brak numerów stron w książce

• Herb Gryzima z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla
• Herb Gryzima w serwisie Genealogia dynastyczna. genealogia.grocholski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].