Hoszany

Hoszany
Гра́дівка
Ilustracja
Kościół greckokatolicki Najświętszej Eucharystii
Państwo

 Ukraina

Obwód

 lwowski

Rejon

gródecki

Populacja (2016)
• liczba ludności
• gęstość


1433[1]
110,7 os./km²

Kod pocztowy

81532

Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Hoszany”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Hoszany”
Ziemia49°41′32″N 23°32′36″E/49,692222 23,543333
Multimedia w Wikimedia Commons

Hoszany (ukr. Гра́дівка, trb. Hradiwka, trl. Hradivka – od 1946[2]) – wieś w rejonie gródeckim obwodu lwowskiego, założona w 1426[2] r. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Hoszany w powiecie rudeckim województwa lwowskiego. Wieś liczy 1400 mieszkańców.

Położenie

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich opisywał położenie miejscowości w następujący sposób:

Cała okolica jest pagórkowata, poprzerzynana dolinami kilku potoków, w których rozrzucone są chaty. Najwyżej wznosi się jedno wzgórze na południe od wsi do 331 m, na północ od wsi ściele się wzgórze lesiste ze szczytem 323 m wysokim. Przez środek wsi wije się dział wodny europejski od południa ku północy oddzielając dopływy Wereszycy (dorzecze Dniestru) od dopływów Wiszni (uchodzącej do Sanu)[3].

Historia

W drugiej połowie XV wieku wieś należała do szlachcica Tomasza Łopatyńskiego. Z tego właśnie okresu pochodzi datowana na 1462 rok pisemna wzmianka o tym, iż w Hoszanach istniał dwór obronny, którego ślady wałów zachowały się do dzisiaj[4].

Mogiła, gdzie pochowano polskich żołnierzy, kierowanych przez Jana Sobieskiego, którzy zginęli w jednej z bitew w trakcie wojny polsko-tureckiej 1672–1676

Podczas wyprawy na czambuły w trakcie wojny polsko-tureckiej 1672-1676 w rejonie Hoszan straże przednie Hetmana Sobieskiego, natrafiwszy na oddział tatarski, rozbijając go, dostarczyły Hetmanowi bardzo pożądanej wiadomości o tym, iż główny kosz tatarski hetmana Nuradyn-Sołtana znajduje się pod Komarnem[5].

W dniu bitwy pod Komarnem żołnierze pokonali około 100 kilometrów i wyzwolili z jasyru 20 tysięcy osób. W południowej części wsi wznosi się mogiła, w której według podania mają spoczywać Polacy polegli w bitwie stoczonej z Turkami za Jana Sobieskiego[3].

Na przełomie lat 1832/1833 tutejszy dwór (dziś nieistniejący) Henryka Janki odwiedzał wielokrotnie polski poeta romantyczny Seweryn Goszczyński[6].

W II Rzeczypospolitej wieś należała do powiatu rudeckiego w województwie lwowskim. W 1931 r. liczyła prawie 1500 mieszkańców, wśród których Polacy stanowili ok. 40%. W czerwcu 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN – UPA zamordowali tutaj 25 Polaków, paląc 45 polskich zagród[7].

Regionalne muzeum historyczno-krajoznawcze

Muzeum powstało z inicjatywy mieszkańca wsi Iwana Jacenki i mieści się w przypominającej średniowieczną twierdzę budowli, wzniesionej przez niego na własnym podwórzu. Wśród 3 tysięcy eksponatów w muzeum obejrzeć można m.in. różne rodzaje broni (od broni kozackiej do tej używanej w czasie II wojny światowej), stare przedmioty gospodarstwa domowego, stroje ludowe i ręczniki, a także różnorodne instrumenty muzyczne[8].

Świątynie

Oprócz nowego murowanego Kościoła Najświętszej Eucharystii we wsi znajduje się również wybudowana w 1878 roku drewniana cerkiew pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego[9].

Przypisy

  1. ↑ https://archive.lvivoblrada.gov.ua/UserFiles/Image/docs/proekt/папка/Паспорти/Паспорт%20Городок%20(3).docx
  2. ↑ a b Історія міст і сіл УРСР. Львівська область. Київ: 1968, s. 258.
  3. ↑ a b Hoszany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 165 .
  4. ↑ М. Легедза: Історія села Градівка. [dostęp 2014-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-10)]. (ukr.).
  5. ↑ Wyprawa Sobieskiego na czambuły tatarskie w 1672 roku. [dostęp 2014-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-04)].
  6. ↑ JaninaJ. Rosnowska JaninaJ., Goszczyński. Opowieść biograficzna, Warszawa 1977, s. 233 .
  7. ↑ SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 825, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
  8. ↑ М. Глушко: Музей у Градівці завжди відкритий для відвідувачів. Народна думка – часопис Городоччини, 2011-07-22. [dostęp 2014-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-20)]. (ukr.).
  9. ↑ Градівка. Преображення Господнього 1878. [dostęp 2014-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-09)]. (ukr.).

Linki zewnętrzne

  • Hoszany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 165 .
  • Hoszany na stronie Rady Najwyższej Ukrainy