Janina Hajduk-Nijakowska

Janina Danuta Hajduk-Nijakowska
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

1946

Zawód, zajęcie

nauczycielka akademicka, dziennikarka

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: kulturoznawstwo, folklorystyka
Alma Mater

Uniwersytet Opolski

Doktorat

1975

Habilitacja

2007

Profesura

25 lutego 2019

nauczycielka akademicka
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Opolszczyźnie"

Janina Danuta Hajduk-Nijakowska (ur. 1946[1]) – polska folklorystka, kulturoznawczyni, dziennikarka telewizyjna, profesor nauk humanistycznych, naukowo związana z Uniwersytetem Opolskim[2][3].

Życiorys

Ukończyła polonistykę na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Pracę doktorską pt. Typologia polskiego podania ludowego obroniła w 1975. Habilitowała się w 2007 na Wydziale Filologicznym UO na podstawie dorobku naukowego i monografii Żywioł i kultura. Folklorystyczne mechanizmy oswajania traumy[4]. W latach 1969–1976 zatrudniona na WSP, od 1986 w Instytucie Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Opolskiego w Katedrze Teatru, Filmu i Nowych Mediów[4]. Od 2019 prowadzi również zajęcia dydaktyczne w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Wydziale Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej UO. Dyrektorka Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa UO (2012–2016)[5], dyrektorka Wydawnictwa Uniwersytetu Opolskiego (1996–2004)[6], w latach 1989–1990 prezeska Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego[7].

Pracowała w mediach, m.in. w redakcji opolskiej TVP (1994–2017)[8], w Fundacji Filmowej Polscy Wychodźcy realizuje projekty filmowe[9].

Jej synem jest Lech Nijakowski[10].

Zainteresowania badawcze

Zagadnienia pamięci społecznej i świadomości historycznej, genologia folklorystyczna, funkcjonowanie folkloru w dobie rozwoju środków masowego przekazu i nowych mediów, e-folklor oraz współczesne media[2][4]. Napisała ponad 100 artykułów i rozpraw w czasopismach i monografiach naukowych[11].

Pełnione funkcje

  • członkini Międzynarodowej Rady Doradczej Instytutu Etnologii Czeskiej Akademii Nauk[12]
  • członkini Komisji Folklorystycznej przy Międzynarodowym Towarzystwie Slawistów (od 2020)[13]
  • członkini Komitetu Nauk Etnologicznych PAN (2015–2023)[14][15]
  • członkini Komisji Folklorystycznej KNE PAN (2015–2023)
  • członkini Sekcji Studiów nad Dziedzictwem i Pamięcią Kulturową PTL[12]
  • członkini Rady Naukowej serii wydawniczej PTL „Archiwum Etnograficzne” (od 2021)[16]
  • członkini Rady Naukowej serii wydawniczej PTL „Biblioteka Literatury Ludowej” (2021–2024)[17]
  • członkini Rady Naukowej czasopisma „Literatura Ludowa” (od 2021)[18]
  • członkini Rady Programowej Fundacji Filmowej Polscy Wychodźcy (od 2019)[19]
  • członkini Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Telewizji Regionalnej Śląska Opolskiego (od 2012)[20].

Odznaczenia i medale

Wybrane publikacje

Książki

  • 1980: Temat śpiącego wojska w folklorze polskim. Próba typologii. Opole: WSP.
  • 1986: Nie wszystko bajka. Polskie ludowe podania historyczne. Wybór, wstęp i komentarze J. Hajduk-Nijakowska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
  • 2005: Żywioł i kultura. Folklorystyczne mechanizmy oswajania traumy. Opole: Wydawnictwo UO.
  • 2016: Doświadczanie pamięci. Folklorystyczny kontekst opowieści wspomnieniowych. Opole: Wydawnictwo UO.

Prace pod redakcją

  • 1981: Księga humoru ludowego. Wybór i oprac. Dorota Simonides, Janina Hajduk-Nijakowska, Teresa Smolińska, Warszawa: LSW.
  • 2011: Nowe konteksty badań folklorystycznych. Red. Janina Hajduk-Nijakowska; Teresa Smolińska. Wrocław: PTL.
  • 2014: Praktykowanie tradycji w społeczeństwach posttradycyjnych. Red. J. Hajduk-Nijakowska. Opole–Wrocław: Wydawnictwo UO, PTL.

Artykuły

  • 2010: e-folklor. Rola Internetu w powstawaniu zjawisk folklorystycznych. [w:] Nowe media i komunikowanie wizualne. Red. P. Francuz, St. Jędrzejowski. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
  • 2010: Proces odbioru przekazów medialnych jako czynność kulturowo usytuowana. [w:] Kultura medialnie zapośredniczona. Badania nad mediami w optyce kulturoznawczej. Red. W. Chyła, M. Kamińska, P. Kędziora, M. Kosińska. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
  • 2012: Katastrofa jako wydarzenie medialne. [w:] Powodzie , plagi, życie i inne katastrofy. Red. K. Konarska, P. Kowalski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • 2015: Towards the Folklore Genre Theory. „Slovensky Narodopis”, nr 2.
  • 2016: Kulturowe konteksty funkcjonowania newsów. „Przegląd Humanistyczny”, nr 1.
  • 2020: Problemy współczesnej genologii medialnej. „Studia de Cultura”, nr 12(2).
  • 2021: „Łemko nosi ból w genach” Oblicze łemkowskiej postpamięci. „Politeja”, nr 1[2].

Wybrane projekty badawcze

  • Leksykon folkloru polskiego; grant Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (0396/NPRH9/H11/88/2021); wykonawczyni, 2022–2027[21].

Przypisy

  1. Славянская, Janina Hajduk-Nijakowska [online], slavika.org [dostęp 2023-03-05] .
  2. a b c dr hab. Janina Hajduk-Nijakowska, prof. UO | Instytut Nauk o Literaturze [online] [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  3. Prezydent RP wręczył nominacje profesorskie [online], 17 maja 2019 .
  4. a b c Prof. dr hab. Janina Danuta Hajduk-Nijakowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-02-24] .
  5. Wydział Filologiczny Uniwersytetu Opolskiego [online] .
  6. BeataB. Łabutin BeataB., Odchodzi dyrektorka uczelnianego wydawnictwa [online], opole.wyborcza.pl, 12 lutego 2004 [dostęp 2023-02-24] .
  7. PTL, Historia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  8. Janina Hajduk-Nijakowska [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  9. Janina Hajduk-Nijakowska [online], FilmPolski [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  10. JanJ. Cofałka JanJ., Ślązaczki: Od Kopciuszka śląskiego do miliarderki z Ustronia, Wydawnictwo Naukowe Scholar, 16 lipca 2019, ISBN 978-83-65390-45-5 [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  11. Janina DanutaJ.D. Hajduk-Nijakowska Janina DanutaJ.D., Folklorystyczny aspekt współczesnych narracji potocznych, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury”, 32 (0), 2020, s. 129, DOI: 10.17951/et.2020.32.129, ISSN 0860-8032 [dostęp 2023-02-24]  (ang.).
  12. a b Славянская, Janina Hajduk-Nijakowska [online], slavika.org [dostęp 2023-02-24]  (ros.).
  13. Славянская, Состав Комиссии по фольклористике МКС (2023) [online], slavika.org [dostęp 2023-02-24]  (ros.).
  14. Członkowie od 1972 [online], kometno.pan.pl [dostęp 2023-02-24] .
  15. AnnaA. Grudzka AnnaA., Folklorystki z Uniwersytetu Opolskiego w Polskiej Akademii Nauk [online], Nowa Trybuna Opolska, 19 stycznia 2016 [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  16. PTL, Archiwum Etnograficzne [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  17. PTL, Biblioteka Literatury Ludowej [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  18. Editorial Team | Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture [online], apcz.umk.pl [dostęp 2023-02-24] .
  19. FUNDACJA FILMOWA POLSCY WYCHODŹCY | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-02-24] .
  20. STOWARZYSZENIE TELEWIZJI REGIONALNEJ ŚLĄSKA OPOLSKIEGO | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-02-24] .
  21. PTL, 2022–2027 Leksykon folkloru polskiego [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24]  (pol.).
  • ISNI: 0000000385814195
  • ORCID: 0000-0001-9958-5771
  • VIAF: 242015105
  • LCCN: n81096537
  • PLWABN: 9810675691305606
  • NUKAT: n96029248
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator osoby w serwisie „Nauka Polska”: 27423
  • Ludzie Nauki: V10uwm0rjY7