Ketmia szczawiowa
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | ślazowce | ||
Rodzina | ślazowate | ||
Rodzaj | ketmia | ||
Gatunek | ketmia szczawiowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Hibiscus sabdariffa L. Sp. pl. 2:695. 1753 | |||
|
Ketmia szczawiowa (Hibiscus sabdariffa) – gatunek rośliny z rodziny ślazowatych. Pochodzi prawdopodobnie z tropikalnej Afryki, obecnie jednak nigdzie nie rośnie dziko, występuje wyłącznie w uprawie[3]. Roślina jest popularna zwłaszcza w krajach arabskich i Indiach.
Morfologia
- Pokrój
- Bylina o drewniejącej u dołu łodydze, osiągająca do 3 metrów wysokości.
- Liście
- Dłoniasto 3-5-krotnie klapowane, w zarysie okrągłe. Skrętoległe.
- Kwiaty[4]
- Kielich w dolnej połowie zrośnięty, o dzbanuszkowatym kształcie. W górnej części podzielony na 5 długich, ostro zakończonych odgiętych działek. Działki mają wyraźne, lekko wystające nerwy i duże, grube gruczoły nektarowe o średnicy około 1 mm. Kieliszek składa się z 8–12 małych, odwrotnie jajowatych listków, które są przyrośnięte do podstawy kielicha. Kielich i kieliszek są jasnoczerwone lub ciemnopurpurowe, nieco jaśniejsze u podstawy na wewnętrznej stronie. Mają kwaśny smak.
Zastosowanie
- Surowiec zielarski[4]
- Kwiat hibiskusa (Hibisci sabdariffae flos) – całe lub rozdrobnione, wysuszone kielichy i kieliszki zebrane w okresie owocowania. Surowiec powinien zawierać nie mniej niż 13,5% kwasów w przeliczeniu na kwas cytrynowy.
Inna zastosowania
Suszone kielichy służą do sporządzania orzeźwiającego napoju o czerwonej barwie – popularnie zwanego Hibiscusem – spożywanego zarówno na gorąco, jak i na zimno. Jako przyprawa są też stosowane do nadawanie korzennego aromatu różnym potrawom, do sporządzania syropów.
Uprawa
Ma duże wymagania cieplne i wodne, wymaga nawadniania w klimacie suchym. Zbiór kielichów odbywa się już po 4-6 miesiącach od siewu nasion do gruntu lub wysadzenia rozsady. Kielichy zbiera się około 2 tygodnie po przekwitnięciu kwiatów.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-19] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-15].
- ↑ a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
Bibliografia
- B. Hlava, D. Lánská: Rośliny przyprawowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983.
- Britannica: plant/roselle-plant
- EoL: 487306
- Flora of China: 200013718
- GBIF: 3152582
- identyfikator iNaturalist: 163773
- IPNI: 326388-2
- ITIS: 503001
- NCBI: 183260
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2850461
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:326388-2
- identyfikator Tropicos: 19600047
- USDA PLANTS: HISA2
- CoL: 3LK87