Ligustr lśniący
![]() Kwitnący ligustr lśniący | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | jasnotowce | ||
Rodzina | oliwkowate | ||
Rodzaj | ligustr | ||
Gatunek | ligustr lśniący | ||
Nazwa systematyczna | |||
Ligustrum lucidum W. T. Aiton Hortus Kew. (W.T. Aiton), ed. 2. 1: 19. 1810 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
![]() najmniejszej troski | |||
| |||
|
Ligustr lśniący (Ligustrum lucidum W.T.Aiton) – gatunek wiecznie zielonego drzewa z rodziny oliwkowatych, przez część badaczy uważany za szczególną odmianę ligustra japońskiego.
Występowanie
Pochodzi z Chin (regiony: Anhui, Fujian, Gansu, Guangdong, Guangxi, Guizhou, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Jiangxi, Shaanxi, Syczuan, Tybet, Junnan, Zhejiang). Rozprzestrzenił się również w innych rejonach Azji, w Australii i Nowej Zelandii, gdzieniegdzie w Ameryce Południowej i Afryce. W wielu krajach świata jest uprawiany[4].
Morfologia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ligustrum_lucidum3.jpg/220px-Ligustrum_lucidum3.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Ligustrum_lucidum4.jpg/220px-Ligustrum_lucidum4.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Ligustrum_lucidum2.jpg/220px-Ligustrum_lucidum2.jpg)
- Pokrój
- Wiecznie zielone drzewo o wysokości 10–15 m, z półkolistą lub podłużnie owalną koroną, często także rozwinięty jako silnie rozkrzewione małe drzewo lub krzew.
- Pień
- Prosty krótki.
- Gałęzie
- Wyrastające promieniście, przeważnie stromo wzniesione, rozgałęzione.
- Kora
- Początkowo gładka, następnie delikatnie popękana lub bruzdkowana, szara z jaśniejszymi jasnoszarymi smugami.
- Liście
- Naprzeciwległe, lancetowato-podłużne, na bardzo krótkich ogonkach, długości ok. 7–12 cm i szerokości 1–2 cm, z wierzchu silnie błyszczące, ciemnozielone.
- Kwiaty
- Kremowobiałe lub barwy kości słoniowej, o mocnym zapachu. Zebrane w wydłużonych szczytowych wiechach o długości 10–20 cm.
- Owoce
- Jagoda wielonasienna, dojrzała koloru czarnego, trująca.
Własności trujące
Roślina trująca. Mechanizm działania trującego nie jest znany. Zawiera ligustrynę oraz inne związki o działaniu trującym, które są obecne w liściach, owocach i zapachu kwiatów. Powoduje zaburzenia żołądkowo-jelitowe i uszkodzenie wątroby; istnieje prawdopodobieństwo zejścia śmiertelnego. U ludzi wdychanie zapachu kwiatów może prowadzić do uszkodzenia dróg oddechowych. Roślina jest najprawdopodobniej trująca dla zwierząt hodowlanych: owiec, bydła i w szczególności dla koni, zaś w mniejszym stopniu dla kóz[5][6].
Zastosowanie
- Jest uprawiany jako roślina ozdobna, szczególnie w parkach. Dobrze nadaje się na żywopłoty. W Europie uprawiany jest w krajach śródziemnomorskich. W Polsce nie jest w pełni mrozoodporny (strefy mrozoodporności 7-10)[7].
- W tradycyjnej medycynie chińskiej dojrzałe i wysuszone jagody są stosowane jako działające tonizująco yin, w przypadku szumów w uszach i przypuszczalnie jako pobudzające układ odpornościowy. W Chinach drzewo uznawane jest za symbol czystości seksualnej.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
- ↑ Ligustrum lucidum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
- ↑ Broad-leaf privet (ang.)
- ↑ Górskie rośliny trujące – Ligustrum vulgare
- ↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
Bibliografia
- Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 258-259. ISBN 83-7129-141-8.
- EoL: 487035
- EUNIS: 176360
- Flora of China: 200017794
- Flora of North America: 200017794
- GBIF: 3172297
- identyfikator iNaturalist: 77740
- IPNI: 610017-1
- ITIS: 503450
- NCBI: 458695
- Plant Finder: 282962
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-354188
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:610017-1
- Tela Botanica: 38938
- identyfikator Tropicos: 23000267
- USDA PLANTS: LILU2