Marian Figler

Marian Figler
Balbin
Ilustracja
inspektor SG
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1882
Sierpc

Przebieg służby
Formacja

Straż Graniczna

Jednostki

Wielkopolski Okręg Straży Granicznej

Stanowiska

komendant okręgu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę
Multimedia w Wikimedia Commons

Marian Figler, ps. „Balbin”[1] (ur. 2 lutego 1882 w Sierpcu, zm. ) – inspektor Straży Granicznej, major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 2 lutego 1882 w Sierpcu, ówczesnym mieście powiatowym guberni płockiej, w rodzinie Antoniego i Anny z Rupińskich[2]. W 1895 rozpoczął naukę w gimnazjum w Płocku[2]. W czwartej klasie został wydalony z gimnazjum za przynależność do kółka młodzieży polskiej[2]. W grudniu 1898 wyjechał do Stanów Zjednoczonych[2]. W latach 1899–1902 uczęszczał do szkoły handlowej w Chicago[2]. Po ukończeniu szkoły pracował w handlu[2]. W 1905 został członkiem miejscowego Związku Strzeleckiego. 4 lutego 1915 wyjechał do Europy[2].

8 kwietnia 1915 zgłosił się do I Brygady Legionów Polskich i został przydzielony do 1. kompanii I batalionu 1 pułku piechoty[2]. W 1916 został przeniesiony do 3. kompanii, w której pełnił funkcję komendanta sekcji, a następnie podoficera za frontem[2][1]. 31 marca 1917 został przedstawiony do odznaczenia austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[1]. 18 lipca 1917, w następstwie kryzysu przysięgowego, został internowany w Szczypiornie, a później przeniesiony do obozu w Łomży[2]. 15 lutego 1918, po zwolnieniu z internowania, wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej i został przydzielony do 1 pułku piechoty, późniejszego 7 pułku piechoty Legionów[2].

15 lipca 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich pełniący służbę w 7 pp Leg. został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem w piechocie[3]. 6 listopada tego roku został przeniesiony do batalionu zapasowego 42 pułku piechoty[4]. 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[5]. 27 stycznia tego roku został przeniesiony do 13 pułku piechoty, który od marca 1921 stacjonował w Pułtusku[2][6][7]. W pułku pełnił służbę na kolejnych stanowiskach: referenta mob. (1921), oficera placu (1922), oficera broni (1923) i oficera ewidencji personalnej (od 1924)[8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 997. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień majora z dniem 1 stycznia 1927 i 90. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. W maju tego roku został przydzielony z macierzystego pułku na stanowisko oficera placu Gdynia[11]. 23 grudnia 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[12]. Z dniem 31 marca 1928 został przeniesiony w stan spoczynku[13][14].

16 października 1928 został przyjęty do służby w Straży Granicznej i wyznaczony na stanowisko kierownika Inspektoratu Granicznego nr 6 w Kościerzynie[2][15]. Od 24 kwietnia do 4 lipca 1931 pełnił obowiązki kierownika Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego SG w Ciechanowie, po czym wrócił do Kościerzyny na poprzednio zajmowane stanowisko[15][2]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku Wojska Polskiego pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kościerzyna. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII. Był wówczas w grupie oficerów „pełniących służbę w Straży Granicznej”[16]. 1 lutego 1936 powierzono mu pełnienienie obowiązków kierownika Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego SG w Poznaniu[15]. 1 lipca 1937 został zatwierdzony na tym stanowisku[15]. 8 września 1938 kierowana przez niego jednostka została przemianowana na Wielkopolski Okręg Straży Granicznej, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant okręgu SG”. Obowiązki komendanta Wielkopolskiego Okręgu SG wypełniał do 19 września 1939, kiedy to przekroczył granicę z Rumunią i został internowany na jej terytorium. Wydany przez Rumunów Niemcom, trafił 14 marca 1941 do Oflagu VI E Dorsten, a 17 września 1942 został przeniesiony do Oflagu VI B Dössel[17]. 10 września 1946 wrócił do Polski.

Był żonaty ze Stanisławą z Dziewulskich (1886–1979)[18].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c d Figler (Balbin-Figler) Marian, ps. „Balbin”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-06-28].
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Marian Figler. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.72-6545 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-23].
  3. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 80 z 26 lipca 1919, poz. 2712.
  4. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 96 z 9 grudnia 1919, poz. 3942.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921, s. 198.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 161, 413.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 153, 357.
  8. Michał Tokarzewski-Karaszewicz: Zestawienie przebiegu służby i kwalifikacji oficerów. [w:] Referat Personalny GISZ, sygn. 701/1/121, s. 427–2 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1928. [dostęp 2024-06-30].
  9. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 119.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 148.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927. Dodatek Nr 1, s. 3.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 21.
  14. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 898.
  15. a b c d e f Waldemar Bocheński: Marian Figler. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2024-06-28].
  16. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 327, 1012.
  17. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-06-28].
  18. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF DZIEWULSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-06-28] .
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 6.
  20. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
  21. Monitor Polski nr 276 z 30 listopada 1929, poz. 638.
  22. M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.