Marian Kubicki
| Data i miejsce urodzenia | 29 września 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 14 maja 1972 |
| Poseł do KRN i na Sejm Ustawodawczy | |
| Okres | od 1946 |
| Przynależność polityczna | Stronnictwo Ludowe / Zjednoczone Stronnictwo Ludowe |
| Poseł na Sejm PRL II, III, IV i V kadencji | |
| Okres | od 1957 |
| Przynależność polityczna | Zjednoczone Stronnictwo Ludowe |
| Odznaczenia | |
     | |
Aleksander Marian Kubicki (ur. 29 września 1908 w Raszkowie, zm. 14 maja 1972 w Warszawie) – polski dziennikarz, literat i polityk. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL II, III, IV i V kadencji, były więzień Auschwitz i Buchenwaldu.
Życiorys
Syn Władysława i Ewy z domu Bonarskiej. Uzyskał wykształcenie wyższe. Redaktor naczelny „Dziennika Ludowego”[1] w Warszawie. W latach 1936–1937 był członkiem redakcji „Dziennika Popularnego”[2].
Członek Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i członek prezydium NK ZSL. Członek Głównego Sądu Partyjnego ZSL. Pisarz i poeta, dziennikarz prasy ludowej, autor zbioru wierszy „Ścieżki”, „Cień czasu”, powieści „Tamte lata”, a także opowiadań satyrycznych „Powszechne sprawy”, opisujących codzienne życie mieszkańców swojej rodzinnej wsi.
Wojenne losy
W czasie okupacji był działaczem organizacji „Młot i Sierp”. Aresztowany przez hitlerowców trafił 18 kwietnia 1942 roku do KL Auschwitz (numer więźniarski 31133)[3]. Po 11 miesiącach został przewieziony do Buchenwaldu[4], dokąd dotarł 12 marca (numer obozowy 10972)[5]. Był w transporcie więźniów, którzy „odegrali ważną rolę w późniejszym życiu obozu”[6]. Kubicki działał tu politycznie, a także, jak wspomina jeden z buchenwaldczyków-poetów Edmund Polak, udzielał się literacko. Bywał na „spotkaniach literackich w lasku w Małym Łagrze”[7], gdzie czytywał swoje wiersze. Jak podają buchenwaldczycy Wacław Czarnecki i Zygmunt Zonik, „pisał dużo o grozie obozu, kontrastując ją z sielskim obrazem wsi:
Tu Steinbruch i kamień, Postenketta i pałka, drut i krematorium, salwa ckm i piekło. Tam – jodła, ojciec pochylony nad pługiem, słowik płaczący miłość, nieutulona skarga[8].
Po wojnie
Zgłoszony na IX sesji 29 grudnia 1945 Krajowej Rady Narodowej na wniosek Stronnictwa Ludowego na posła. Ślubowanie złożył 2 stycznia 1946. W 1947 uzyskał mandat posła na Sejm Ustawodawczy, a w 1957, 1961, 1965 i 1969 mandat posła na Sejm PRL. W czasie sprawowania mandatu poselskiego zasiadał w Komisji Kultury i Sztuki (w Sejmie Ustawodawczym również sekretarz, w II, IV i V kadencji zastępca przewodniczącego). W Sejmie Ustawodawczym pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych, ponadto zasiadał w niej w kadencjach II–V. Zastępca przewodniczącego Klubu Poselskiego ZSL w III kadencji, członek Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu oraz Komisji Skarbowo-Budżetowej Sejmu Ustawodawczego. Znalazł się w składzie pierwszej rady nadzorczej Ludowej Spółdzielni Wydawniczej[9]
Pogrzeb
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (33B-1-12)[10]. Pogrzeb miał charakter państwowy. W pogrzebie uczestniczył m.in. Jarosław Iwaszkiewicz. Przemówienie okolicznościowe wygłosił Józef Ozga-Michalski - zastępca przewodniczącego Rady Państwa[11].
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)[12]
- Medal „Za waszą wolność i naszą”
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)[13]
Przypisy
- ↑ Henryk Dzendzel: Geneza powstania Dziennika Ludowego. Warszawa: Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 4/1, 1965, s. 188–219.
- ↑ Prasa codzienna Warszawy w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 146.
- ↑ Kubicki Aleksander. auschwitz.org. [dostęp 2024-08-23]. Cytat: 1942-04-18, Auschwitz, przybycie do obozu (ang.).
- ↑ Kazimierz Albin: List gończy: historia mojej ucieczki z Oświęcimia i działalności w konspiracji. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 2013, s. 140.
- ↑ Häfglings-Personal-Karte. arolsen-archives.org, 1943. [dostęp 2024-08-23]. Cytat: Überstellt: am 12.3.43 an KL Buchenwald (niem.).
- ↑ Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 59–60. Cytat: 10 marca przyjechał pierwszy transport z Oświęcimia liczący 1000 więźniów. Znajdowała się w nim grupa ludzi, którzy odegrali poważną rolę w późniejszym życiu obozu. Przybyli m.in. (...) / (str. 60) Jan Krzywicki („Pokrzywnicki”), Marian Kubicki, (...) Kazimierz Nowicki. (pol.). Podana tu data przyjazdu transportu z Auschwitz, 10 marca, jest błędna i dotyczy daty wyjazdu z Auschwtiz. Jak wynika z dokumentacji z obozu Buchenwald (por. przypis powołujący się na arolsen.archives.pl) przyjazd do Buchenwaldu nastąpił 2 dni później.
- ↑ Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 409.
- ↑ Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 396.
- ↑ M.P. z 1949 r. nr 90, poz. 1089.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
- ↑ Kubiccy rodem z Raszkowa – pamięć i wspomnienie [online], fpir.pl, 29 września 2015 [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 560.
- ↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
Bibliografia
- Liryka nieludzkiego świata Auschwitz, „Nowy Dziennik – Polish Daily News”, 15 stycznia 2010 .
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- Wspomnienie na portalu wlkp24.info
- Informacje w bazie na portalu auschwitz.org
Linki zewnętrzne
- Protokół z przesłuchania przed Okręgową Komisją Badania Zbrodni Niemieckich w Warszawie
