Mongondow (lud)

Bolaang-Mongondow
Ilustracja
Kobiety z ludu Mongondow
Populacja

900 tys.

Miejsce zamieszkania

Indonezja (Celebes Północny)

Język

mongondow, malajski, indonezyjski

Religia

islam, chrześcijaństwo (protestantyzm)

Grupa

ludy austronezyjskie, Indonezyjczycy

Pokrewne

Minahasa, Gorontalo

Mapa grupy etnicznej
Lokalizacja kabupatenu Bolaang Mongondow
Mapa etnograficzna półwyspu Minahasa

Mongondow (lub Mongondou)[1], także Bolaang-Mongondow – indonezyjska grupa etniczna z północnej części wyspy Celebes (Sulawesi). Ich populacja wynosi 900 tys. osób[2]. Zamieszkują kabupaten Bolaang Mongondow w prowincji Celebes Północny[3][4].

Dzielą się na szereg grup subetnicznych (Mongondow to właściwie nazwa największej z nich)[3][4]. „Bolaang” i „Mongondow” to nazwy dwóch regionów[5]. Posługują się własnym językiem mongondow z wielkiej rodziny austronezyjskiej[6]. Dużą rolę odgrywa malajski miasta Manado, który zaczął być przyswajany jako pierwszy język[5]. W użyciu jest również język indonezyjski[2]. Wykształcili piśmiennictwo na bazie alfabetu łacińskiego[6].

Do mniejszych podgrup Bolaang-Mongondow zaliczono: Kaidipang, Bolaang Itang, Bolaang Uki, Bintauna[3][4]. Z obszaru Mongondow wywodzi się lud Ponosakan, zamieszkujący region Minahasa[7].

Historycznie podlegali Sułtanatowi Ternate[8]. Wyznają islam w odmianie sunnickiej bądź chrześcijaństwo (protestantyzm)[2]. Islam rozprzestrzeniał się od XVI w., początkowo pod wpływem państwa Ternate, a następnie w okresie rozkwitu Królestwa Gowa (od XVII w.)[9].

Zajmują się przede wszystkim rolnictwem (ryż, sago, kukurydza, ignamy, maniok; na sprzedaż – orzechy kokosowe, kawa, częściowo ryż). Rolę pomocniczą odgrywają rybołówstwo i zbieractwo (żywica damarowa, rattan). Pewne znaczenie ma także hodowla zwierząt. Pożywienie głównie na bazie ryżu[2].

Ich tradycyjne wierzenia to kult przodków i duchów[2].

Organizacja społeczna jest oparta na bilateralnym systemie pokrewieństwa[3][4].

Przypisy

  1. Bolaang Mongondow. W: David Levinson (red.): Encyclopedia of World Cultures. T. 5: East and Southeast Asia. Boston: G.K. Hall, 1993, s. 43. ISBN 0-8168-8840-X. OCLC 22492614. (ang.).
  2. a b c d e A. I. Kuzniecow: Bołaang-mongondou. W: Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.): Narody i rieligii mira: encykłopiedija. Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 101. ISBN 978-5-85270-155-8. OCLC 40821169. [dostęp 2024-08-14]. (ros.).
  3. a b c d M. Junus Melalatoa: Ensiklopedi Suku Bangsa di Indonesia Jilid A–K. Jakarta: Direktorat Jenderal Kebudayaan, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1995, s. 177–179. OCLC 1027454469. (indonez.).
  4. a b c d M. Junus Melalatoa: Ensiklopedi Suku Bangsa di Indonesia Jilid L–Z. Jakarta: Direktorat Jenderal Kebudayaan, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1995, s. 587–588. OCLC 1027453789. (indonez.).
  5. a b David Mead: Mongondow. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-15)]. (ang.).
  6. a b M. PaulM.P. Lewis M. PaulM.P., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Mongondow, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 19, Dallas: SIL International, 2016 [dostęp 2020-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-13]  (ang.).
  7. Scott Merrifield, Martinus Salea: North Sulawesi Language Survey. Dallas: Summer Institute of Linguistics, 1996, s. 7, 8, seria: Publications in Sociolinguistics 1. ISBN 1-55671-000-3. OCLC 36657959. (ang.).
  8. Anthony J. Whitten, Muslimin Mustafa, Gregory S. Henderson: Ecology of Sulawesi. Yogyakarta: Gadjah Mada University Press, 1987, s. 84. ISBN 979-420-048-4. OCLC 247063365. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  9. Ehito Kimura: Political Change and Territoriality in Indonesia: Provincial Proliferation. Abingdon–New York: Routledge, 2013, s. 69. DOI: 10.4324/9780203116975. ISBN 978-0-203-11697-5. ISBN 978-1-136-30181-0. OCLC 821020789. [dostęp 2022-10-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Chairil Anwar Korompot. Menyelamatkan Bahasa Bolaang-Mongondow. „Tribun Totabuan”, 10–11 września 2008. [dostęp 2023-05-30]. (indonez.).