Noryk
System | Oddział | Piętro | Wiek (mln lat) | |
---|---|---|---|---|
Jura | wczesna | Hettang | młodsze | |
Trias | Górny | Retyk | 201,3–208,5 | |
Noryk | 208,5–227,0 | |||
Karnik | 227,0–237,0 | |||
Środkowy | Ladyn | 237,0–242,0 | ||
Anizyk | 242,0–247,2 | |||
Dolny | Olenek | 247,2–251,2 | ||
Ind | 251,2–251,902 | |||
Perm | Loping | Czangsing | starsze | |
Podział według ICS, luty 2017 |
Noryk – w stratygrafii piętro górnego triasu w eratemie mezozoicznym, trwające w zależności od przyjmowanego podziału triasu od około 13 milionów lat do prawie 19 mln lat. Dokładny czas jego trwania jest przedmiotem sporów. Do 2012 roku Międzynarodowa Komisja Stratygrafii przyjmowała, że noryk rozpoczął się 216,5 ± 2,0 mln lat temu a zakończył 203,6 ± 1,5 mln lat temu[1]; w roku 2013 Komisja poprawiła datowanie na ok. 227–208,5 mln lat temu[2]. Młodsze piętro od karniku, a starsze od retyku.
Fauna noryku
Ssaki i pozostałe ssakokształtne
- Eozostrodon – morganukodon; Anglia, Chiny
- Morganucodon – morganukodon; Walia, Chiny
- Sinoconodon – Sinocodonta
Teropody
- Celofyz – celofyzoid; Nowy Meksyk
- Haltikozaur – celofyzoid; Niemcy
- Liliensztern – celofyzoid; Niemcy
Zauropodomorfy
- Blikanazaur – Kraj Przylądkowy
- Euskelozaur – RPA, Lesotho, Zimbabwe
- Plateozaur – plateozaur; Niemcy, Francja, Szwajcaria, Grenlandia[3]
- Sellozaur – plateozaur; Europa
- Tekodontozaur – Anglia, Walia
- Unajzaur – plateozaur; Brazylia
Pozostałe dinozauromorfy
- Agnosfityz – dinozaur gadziomiedniczny o niepewnej pozycji filogenetycznej; Anglia
- Dromomeron – Lagerpetidae; Nowy Meksyk, być może Arizona, Teksas
- Eucelofyz – możliwy przedstawiciel Silesauridae; Nowy Meksyk
Pterozaury
- Eudimorfodon – ramforynch; Włochy
- Peteinozaur – ramforynch; Włochy
- Preondaktyl – ramforynch; Włochy (Alpy)
Krokodylomorfy
- Saltoposuchus – Sphenosuchia; Europa, Ameryka Północna
Rauizuchy
- ? Teratozaur – Niemcy
- Basutodon – być może raizuch; Lesotho
Pozostałe Archosauriformes
- Vancleavea - Teksas, Nowy Meksyk, Arizona, Utah
Ichtiozaury
- Szonizaur (Shonisaurus popularis) – szastazaur; Nevada
Plakodonty
- Psephoderma – Cyamodontoidea
Amonity
- Acanthinites
Przypisy
- ↑ Gabi Ogg: International Stratigraphic Chart. Międzynarodowa Komisja Stratygrafii, Wrzesień 2010. [dostęp 2012-12-10]. (ang.).
- ↑ K.M. Cohen, S. Finney, P.L. Gibbard: International Chronostratigraphic Chart. Międzynarodowa Komisja Stratygrafii, Styczeń 2013. [dostęp 2013-03-10]. (ang.).
- ↑ Prosauropoda. W: The Dinosauria. Wyd. 2. University of California Press, 2004, s. 235. ISBN 0-520-24209-2.
Zobacz też
Zobacz hasło noryk w Wikisłowniku |
- p
- d
- e
Prekambr (nieformalny; 4,567 mld lat temu – 538,8 mln lat temu)
| |
Hadeik (4,567 – 4,0 mld lat temu) | |
---|---|
Archaik (4,0 – 2,5 mld lat temu) |
|
Proterozoik (2,5 mld lat temu – 538,8 mln lat temu) |
|
Fanerozoik (538,8 mln lat temu – dziś)
- Poziomo zaznaczono ery; W lewych kolumnach znajdują się okresy; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są epoki; zwykłym tekstem zaznaczone są wieki
Paleozoik (538,8 – 251,9 mln lat temu)
Kambr (538,8 – 485,4 mln lat temu) |
|
---|---|
Ordowik (485,4 – 443,8 mln lat temu) |
|
Sylur (443,8 – 419,2 mln lat temu) |
|
Dewon (419,2 – 358,9 mln lat temu) |
|
Karbon (358,9 – 298,9 mln lat temu) |
|
Perm (298,9 – 251,9 mln lat temu) |
|
Mezozoik (251,9 – 66,0 mln lat temu)
Trias (251,9 – 201,3 mln lat temu) |
|
---|---|
Jura (201,4 – 145,0 mln lat temu) |
|
Kreda (145,0 – 66 mln lat temu) |
|
Kenozoik (66 mln lat temu – dziś)
Paleogen (66 – 23,03 mln lat temu) |
|
---|---|
Neogen (23,03 – 2,58 mln lat temu) |
|
Czwartorzęd (2,58 mln lat temu – dziś) |
|
- Źródło: International Stratigraphic Chart, Międzynarodowa Komisja Stratygrafii, dostęp 22 maja 2023.
Encyklopedie internetowe (piętro):
- Britannica: science/Norian-Stage