Nowa Wieś Reszelska

Nowa Wieś Reszelska

wieś
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Bisztynek
Liczba ludności (2021)	30
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-230[2]
Tablice rejestracyjne	NBA
SIMC	0472124[3]
Położenie na mapie gminy Bisztynek Nowa Wieś Reszelska
Położenie na mapie Polski Nowa Wieś Reszelska
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Nowa Wieś Reszelska
Położenie na mapie powiatu bartoszyckiego Nowa Wieś Reszelska
54°05′09″N 20°59′41″E/54,085833 20,994722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Nowa Wieś Reszelska (niem. Rosenschön) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bisztynek. Przez wieś przebiega niebieski szlak turystyczny (szlak napoleoński)^[4].

Pierwszą znaną nazwą miejscowości była niemiecka nazwa Neudorf^[5]. Została ona zastąpiona przed rokiem 1755 nazwą Rosenschön^[6][7], która funkcjonowała do 1945, kiedy wieś oficjalnie znalazła się w granicach Polski i zmieniła swoją nazwę na Nowa Wieś Reszelska^[7].

Data założenia wsi nie jest znana. Miejscowość istniała już pomiędzy 1690 a 1750 rokiem. Najwcześniej jest wzmiankowana w książce będącej spisem miejscowej ludności z lat 1300–1900, Bewohner von Santoppen und Rosenschön, Ermland, zwischen 1300-1900, według której zamieszkiwała ją osoba o nazwisku Buick, żyjąca w latach 1690–1750^[4][8]. Badania archeologiczne prowadzone w 2006 roku przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego na terenie gminy wykazały w okolicach miejsowości ślad osadniczy, w postaci sześciu kawałków ceramiki datowanej epokowo na nowożytność^[9].

9 lipca 1874 przez pruskie władze wprowadzone zostało rozporządzenie, na skutek którego został wprowadzony nowy podział administracyjny Prus. Utworzono okręg urzędowy Sątopy nr. 15 (niem. Amtsbezirk Santoppen nr. 15 ), w którego skład wchodziła miejscowość^[10].

Po II wojnie światowej wieś znalazła się w granicach Polski. W 1954, po reformie podziału administracyjnego Nowa Wieś Reszelska należała do gromady Bisztynek w powiecie reszelskim^[11], który pod koniec 1958 przemianowano na powiat biskupiecki^[12]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego^[13].

Przed 1945 rokiem przez miejscowość przechodziła nieistniejąca już linia kolejowa Bischofstein – Bischdorf (Bisztynek – Sątopy-Samulewo)^[14]. W miejscowości znajdowała się ładownia kolejowa, oraz kolej wąskotorowa, obsługująca nieistniejącą już miejscową cegielnie^[15].

Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba ludności we wsi Nowa Wieś Reszelska to 30 z czego 43,3% mieszkańców stanowią kobiety, a 56,7% ludności to mężczyźni. W latach 1998–2021 liczba mieszkańców zmalała o 36,2%. Współczynnik feminizacji we wsi wynosi 76 i jest znacznie mniejszy od współczynnika feminizacji dla województwa warmińsko-mazurskiego oraz znacznie mniejszy od współczynnika dla całej Polski^[16]. Według danych archiwalnych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 roku we wsi Nowa Wieś Reszelska było 11 gospodarstw domowych^[16].

W centrum wsi znajduje się plac sportowo-rekreacyjny wykonany przez mieszkańców przy wsparciu gminy Bisztynek. Znajdują się na nim boisko do siatkówki plażowej, altany, wiaty, ławki, miejsce do grilla, miejsce na ognisko^[21] oraz plac zabaw^[22]. Plac jest miejscem, w którym co roku odbywa się festyn i sołeckie dożynki, na których m.in. rozgrywane są mecze siatkówki^[23][24].

Przez wieś przechodzi Europejski Szlak Turystyczny, oznaczony kolorem niebieski nazywany Szlakiem Napoleońskim. Jest to domniemana trasa przemarszu wojsk napoleońskich na Moskwę w 1812 roku. Jest to też trasa przemarszu wojsk rosyjskich w 1914 roku – fragmentów tzw. armii Samsonowa^[4][25].

W Nowej Wsi Reszelskiej wykształcił się zwyczaj corocznych pielgrzymek do wiejskiej kaplicy, który został zapoczątkowany przez ks. Józefa Leonowicza. Z okazji uroczystości Matki Boskiej Częstochowskiej, której wezwanie nosi kaplica, odbywa się tu odpust, połączony z sołeckimi dożynkami i festynem wiejskim^[26][27][28].

Tradycja pieszych pielgrzymek do tak małego obiektu sakralnego, jak kaplica w Nowej Wsi Reszelskiej, została przez etnografkę Amudenę Rutkowską określona jako „niezwykła rzadkość”^[26].

• kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej^[29]
• przydrożna kapliczka z rzeźbą Piety^[29]
• grób nieznanego żołnierza poległego w 1914 roku^[29]

• 
  Pielgrzymka do kaplicy w Nowej Wsi Reszelskiej
• 
  grób nieznanego żołnierza
• 
  Przydomowa kapliczka w Nowe Wsi Reszelskiej
• 
  kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Nowej Wsi Reszelskej
• 
  Plac sportowo-rekreacyjny w Nowej Wsi Reszelskiej

• Rok obrzędowy z Wikipedią w Nowej Wsi Reszelskiej w Wikimedia Commons