Okręty podwodne typu Thames
Kraj budowy | Wielka Brytania | ||
---|---|---|---|
Stocznia | Vickers-Armstrongs, Barrow-in-Furness | ||
Użytkownicy | Royal Navy | ||
Uzbrojenie: | |||
1 × 120 mm armata L/45 QF Mk IX (do 1935 r.) 1 × 102 mm L/40 (po 1935 r.) | |||
Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe |
| ||
Załoga | 61 oficerów i marynarzy | ||
Wyporność: | |||
• na powierzchni | 2260 ts | ||
• w zanurzeniu | 2723 ts | ||
Zanurzenie testowe | 95 m | ||
Długość | 105,1 m | ||
Szerokość | 8,6 m | ||
Napęd: | |||
dwa silniki wysokoprężne po 5000 KM oraz dwa silniki elektryczne o mocy 1750 KM każdy, dwie śruby | |||
Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu |
| ||
Zasięg: | |||
• na powierzchni | 2400 Mm (przy prędkości maks.) | ||
|
Okręty podwodne typu Thames – typ trzech brytyjskich okrętów podwodnych zbudowanych w dwudziestoleciu międzywojennym, określany również jako typ River, jako że nazwy wszystkich trzech zbudowanych okrętów pochodzą od nazw rzek.
Geneza
Przed I wojną światową okręty podwodne przestały pełnić rolę eksperymentalnych jednostek a zaczęły być postrzegane jako realna siła bojowa. Stratedzy marynarki zaczęli zastanawiać się nad najlepszym użyciem tej siły bojowej. Jedna z koncepcji zakładała ścisłą współpracę pomiędzy okrętami podwodnymi a siłami nawodnymi. Ówczesna strategia walki na morzu zakładała dążenie do walnego starcia pomiędzy walczącymi stronami, uzupełnieniem floty pancerników i krążowników w takiej bitwie byłyby okręty podwodne. Aby spełnić te oczekiwania okręty podwodne musiały charakteryzować się dużą prędkością podczas marszu na powierzchni aby móc towarzyszyć flocie nawodnej. W ten sposób powstał projekt okrętu podwodnego floty fleet submarine. Pierwszą nieudaną próbą stworzenia takiej łodzi w Wielkiej Brytanii były okręty podwodne typu K, którym dużą szybkość na powierzchni z racji braku wydajnych i mogących się zmieścić w łodzi podwodnej silników spalinowych, zapewniały turbiny parowe. Niestety eksploatacja okrętów typu K to pasmo awarii, usterek i zatonięć (z 18 wybudowanych okrętów 6 zatonęło). Nie zniechęciło to Admiralicji Royal Navy do kontynuowania budowy fleet submarine. Wstępny projekt nowej jednostki, dla której po doświadczeniach z silnikiem parowym, specjalnie wybudowano wysokoprężny silnik spalinowy, został zaaprobowany w lipcu 1929 roku. Przewidywano wybudowanie 20 takich jednostek, jednak koszty ich budowy oraz fakt, że osiągana przez okręty prędkość nawodna nie wystarczała już do nadążania za okrętami nawodnymi i ich duża wyporność zmusiła Admiralicje do okrojenia swoich planów.
Budowa
Wszystkie trzy okręty HMS „Thames” (N71), HMS „Severn” (N57) i HMS „Clyde” (N12), zostały wybudowane w stoczni Vickers-Armstrongs w Barrow-in-Furness.
Nr. taktyczny Nazwa | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby |
---|---|---|---|---|
N71 Thames | Vickers-Armstrongs, Barrow-in-Furness | 06.01.1931 | 26.01.1932 | 19.07.1932 |
N57 Severn | Vickers-Armstrongs, Barrow-in-Furness | 27.03.1933 | 16.01.1934 | 12.01.1935 |
N12 Clyde | Vickers-Armstrongs, Barrow-in-Furness | 15.05.1933 | 15.03.1934 | 12.04.1935 |
Konstrukcja
Jednostki typu Thames były okrętami dwukadłubowymi przeznaczonymi do działań oceanicznych. Kadłub sztywny otoczony był kadłubem lekkim, w przestrzeni pomiędzy kadłubami ulokowane były zbiorniki paliwa (maksymalnie 216 ton). Pragnienie uzyskania wysokich prędkości widoczne było w ukształtowaniu kadłuba zewnętrznego okrętów, miały całkowicie prosty kil, wzniesiony dziób, który łagodnie opadał ku tyłowi okrętów i mocno zwężoną rufę. Napęd okrętom zapewniały dwa silniki wysokoprężne o mocy 10000 KM oraz dwa silniki elektryczne o mocy 3500 KM napędzające dwie śruby, pozwalające uzyskać na powierzchni prędkość 22 węzłów. Uzbrojenie składało się z jednej 120 mm armaty L/45, schowanej w obudowie przed kioskiem okrętów. Podczas prób morskich okazało się jednak, że armata w znaczący sposób zaburza stabilność okrętów, zastąpiono ją armatą 102 mm L/40, która była dużo lżejsza od swojej poprzedniczki (ważyła 6,4 tony wraz z podstawą wobec 11 ton armaty L/45). Armata L/40 była obsługiwana ręcznie. Uzbrojenie torpedowe stanowiło 6 wyrzutni torped kalibru 533 mm, wyrzutnie umieszczone były tylko na dziobie okrętu, okręt przewoził 21 torped. Wąska rufa i duże silniki uniemożliwiały zamontowanie wyrzutni rufowych. Dodatkowo na okrętach zamontowane były dwa karabiny maszynowe Lewis kalibru 7,69 mm oraz dodane w trakcie wojny działko Oerlikon 20 mm. Okręt maksymalnie mógł schodzić na głębokość 95 metrów.
Bibliografia
- Wojciech Holicki, Thames, Severn i Clyde – brytyjskie olbrzymy, "Nowa Technika Wojskowa", nr 9 (2002), s. 41-44, ISSN 1230-1655.
- p
- d
- e
|