Parafia św. Tekli w Ciechanowie
kościół parafialny | |
Państwo | Polska |
---|---|
Siedziba | |
Adres | ul. Augustiańska 3 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Diecezja | |
Dekanat | ciechanowski wschodni |
Kościół | |
Proboszcz | ks. kan. Grzegorz Bednarczyk |
Wezwanie | |
Wspomnienie liturgiczne | 23 września |
Położenie na mapie Ciechanowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu ciechanowskiego | |
52°52′27″N 20°36′53″E/52,874167 20,614722 | |
Strona internetowa |
Parafia pw. św. Tekli w Ciechanowie – parafia należąca do dekanatu ciechanowskiego wschodniego, diecezji płockiej, metropolii warszawskiej[1]. Jedna z 7 parafii w mieście. Posiada zabytkowy, gotycki kościół. Został on wzniesiony w XVI wieku.
Miejsca święte
Kościół parafialny
Historia
Kościół został według błędnej tradycji zbudowany w 1353 roku. Jego pierwszym patronem był św. Marcin. Został wzniesiony w I ćw. XVI wieku jako trzynawowa bazylika. Z lat 1511, 1513, 1515 pochodzą pierwsze wzmianki o budowie murowanego kościoła.
Przy budowie czynny udział brał murator Maciej (podpis i gmerk na cegle), zapewne tożsamy z Maciejem Baranem, mistrzem murarskim z Ciechanowa, wzmiankowanym w 1522 roku. Kościół został uszkodzony w czasie wojen szwedzkich ok. poł. w. XVII (zapewne wówczas rozebrane nawy boczne). Odnowiony w 3 ćw. w. XIX staraniem ks. Sumowskiego. Polichromia została wykonana według projektu Władysława Drapiewskiego po 1920. Był restaurowany po drugiej wojnie światowej (wówczas został przemurowany szczyt zachodni).
Architektura
Jest to kościół gotycki, orientowany. Wymurowany z cegły o układzie gotyckim, z użyciem zendrówki układanej we wzór rombowy oraz kamieni polnych w podmurówce. W elewacjach znajdują się otwory maculcowe. Jest opięty uskokowymi szkarpami.
Budowla
Budowla jest jednonawowa z prezbiterium nieco węższym, równej wysokości z nawą, zamkniętym ścianą prostą. Przy prezbiterium od pn. prostokątna dobudówka mieszcząca zakrystię i skarbczyk; przy nawie od zach. niewielka kruchta wbudowana między szkarpy.
Wnętrze
Wnętrze nakryte stropem. W zakrystii sklepienie gwiaździste o profilowanych żebrach z kolistymi zwornikami; w skarbczyku ośmiopolowe, z żebrami o prostokątnym przekroju. Arkada tęczy zamknięta łukiem ostrym, sfazowana od strony nawy. Z prezbiterium do zakrystii wejście zamknięte ostrołukowo w takiejże dwułucznej wnęce w obramieniu z wałka; z zakrystii do skarbczyka portal zamknięty półkoliście w obramieniu z wałka.
Chór
Chór muzyczny drewniany wsparty na dwóch filarach 2 poł. w. XIX. Zewnątrz w elewacjach bocznych nawy (z wyjątkiem przęsła zach. od pn.) ślady zamurowanych arkad ostrołukowych; w pd. i wsch. ścianie prezbiterium ślady takichże dużych okien. W dolnej części zamurowanego okna wsch. pas ornamentalny z cegieł ustawionych kątowo. W dolnej strefie ściany na osi data 1353 (błędna, wyryta w. XIX); z lewej napis w. XVI: Mathias Wirobidus, gmerk oraz nieczytelna data. Obecne otwory okienne przebite w górnej strefie ścian, prostokątne w tynkowanych opaskach.
Elewacja
W elewacji zach. między szkarpami niska kruchta z wejściem ostrołukowym, wyżej ślad zamurowanego okna ostrołukowego, nad nim odcinek fryzu z cegieł ustawionych skośnie; po bokach odcinki pasa tynkowanego. Szczyt fasady trójkątny, przemurowany. Gzyms podokapowy od pd. i pn. profilowany, otynkowany. Prezbiterium obiega wgłębny pas tynkowany przecięty oknami.
Prezbiterium
Szczyt prezbiterium rozczłonkowany kątowymi filarkami, (przechodzącymi pierwotnie w sterczyny), pomiędzy którymi cztery kondygnacje podwójnych, tynkowanych blend ostrołukowych. W dobudówce pn. od zach. wnęka zamknięta koszowo, w której nowsze okno. Dach dwuspadowy, kryty dachówką; wieżyczka na sygnaturkę o formach barokowych, ośmioboczna, obita blachą, zwieńczona ażurową latarnią z hełmem. Nad przybudówką oraz kruchtą zach. dachy pulpitowe, kryte blachą
Wnętrze
Ołtarz główny późnobarokowy 1 poł. w. XVIII, z rzeźbami aniołów klęczących na odcinkach gzymsów oraz skrzynkowymi relikwiarzami ustawionymi na wolutach w uszakach; w zwieńczeniu obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem 1 poł. w. XVIII; tabernakulum z czasu ołtarza (obecnie na chórze). Ambona barokowa 1. poł. w. XVIII. Kropielniczka w. XVIII puklowana, z marmuru.
Stalle
Stalle zapewne w. XVII, odnowione w. XX. Ławki w. XVIII. Prospekt organowy w stylu regencji 2 ćw. w. XVIII. Dwa relikwiarze rokokowe drewniane kartuszowe św. Krescencjusza oraz Wiktora 3 ćw. w. XVIII. Krucyfiksy: 1. gotycki pocz. w. XVI; 2. z w. XVII. Sześć lichtarzy cynowych w. XVIII.
Przypisy
- ↑ 26.pl, Okólnik 23/2018 [online], Diecezja Płocka [dostęp 2021-06-17] (pol.).
Bibliografia
- Artykuł z pisma "Gazeta Pozytywna" nr 17/2005
- Informacje o parafii na stronie diecezji płockiej
- Rys historyczny. diecezja.plock.pl. [dostęp 2016-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-19)].