Pierre-Gaspard Chaumette
Portret wykonany po śmierci Chaumette | |||
Pełne imię i nazwisko | Pierre-Gaspard Anaxagore Chaumette | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 24 maja 1763 | ||
Data i miejsce śmierci | 13 kwietnia 1794 | ||
Członek Komuny Paryża | |||
Przynależność polityczna | kordelierzy-hebertyści | ||
|
Pierre-Gaspard Chaumette (ur. 24 maja 1763 w Nevers, zm. 13 kwietnia 1794 w Paryżu) – polityk francuski czasów rewolucji francuskiej, kordelier-hebertysta.
Życiorys
Chaumette urodził się w rodzinie szewca i uzyskał tylko elementarne wykształcenie. Wraz z początkiem rewolucji przeniósł się do Paryża, gdzie znalazł zajęcie w redakcji lewicowej gazety Rewolucje Paryża. W roku 1792 wszedł w skład zarządu Komuny Paryża. Współpracował tam z Jacques-René Hébertem, wspólnie z nim tworząc radykalnie lewicowy front. W ich programie znajdowały się zarówno elementy poszerzające machinę terroru – poparli dekret o podejrzanych i domagali się zwiększenia liczby egzekucji – jak i postulaty prospołeczne – otoczenie opieką starców, chorych i sierot, otwieranie nowych bibliotek i szkół średnich dostępnych dla wszystkich. Był jednym z popularniejszych działaczy Komuny.
Chaumette zasłynął jako zwolennik radykalnej dechrystianizacji. Popierał zamykanie kościołów i współorganizował tzw. Święta Rozumu. Dla podkreślenia swoich poglądów w tej kwestii zmienił imię na „Anaksagoras” – na cześć starożytnego filozofa wygnanego za ateizm. Działania te znalazły się w konflikcie ze stanowiskiem jakobinów, którzy doprowadzili do postawienia Chaumette'a przed Trybunałem Rewolucyjnym. Oskarżający go Fouquier-Tinville zarzucił mu publiczne działania na szkodę moralności. Chaumette został uznany za winnego i zgilotynowany 13 kwietnia 1794 roku na Placu Rewolucji.
Bibliografia
- Jan Baszkiewicz, Rewolucja francuska 1789-1794. Społeczeństwo obywatelskie, Wyd. PIW, Warszawa, 1983.
- PWN: 3884937
- Britannica: biography/Pierre-Gaspard-Chaumette
- Treccani: pierre-gaspard-chaumette
- Universalis: chaumette-pierre-gaspard-dit-anaxagoras
- БРЭ: 4944991
- SNL: Pierre_Gaspard_Chaumette
- Catalana: 0017447
- DSDE: Pierre_Gaspard_Chaumette