Pierre Pruvost

Pierre Pruvost (1890–1967) – geolog i paleontolog francuski.

Biografia

Życiorys

Pierre Eugène Marie Joseph Pruvost urodził się w Raismes 1 sierpnia 1890[1]. Studiował w Lille; był uczniem Jules'a Gosseleta i Charlesa Barrois[2]. W 1918 uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy na temat karbońskich faun słodkowodnych (skorupiaki, małże, ryby) i lądowych (pajęczaki, wije, owady) północy Francji. Od 1926 zajmował katedrę geologii na Uniwersytecie w Lille[3]; w latach 1943–1950 pełnił funkcję dziekana[4]. W czasie okupacji niemieckiej udało mu się uratować od demontażu i przetopienia pomnik Pasteura w Lille, wskazując na zasługi uczonego dla ludzkości[5]. Od 1950 był profesorem Sorbony[1]. Był cenionym wykładowcą[1][6]. Zmarł 5[4][5] lub 15[6] czerwca 1967 w Paryżu.

Od 1960 Francuskie Towarzystwo Geologiczne (fr. Société géologique de France(inne języki)) nadaje nagrodę jego imienia, przeznaczoną dla prac z zakresu geologii strukturalnej i tektoniki[7].

Pełnione funkcje i otrzymane godności

  • 1947 – członek korespondent paryskiej Akademii Nauk[4]
  • 1948, 1963 – przewodniczący Francuskiego Towarzystwa Geologicznego[4]
  • 1948 – oficer Orderu Korony (Belgia)[5]
  • 1949 – oficer Legii Honorowej[5]
  • 1954 – członek paryskiej Akademii Nauk[4]
  • 1959 – Medal Wollastona nadany przez Londyńskie Towarzystwo Geologiczne[8]
  • 1963 – zagraniczny członek honorowy Royal Society of Edinburgh(inne języki)[9]

Osiągnięcia naukowe

Znaczenie w historii nauki

Pierre Pruvost zajmował się przede wszystkim stratygrafią i paleontologią karbonu. Wśród jego głównych zasług należy wymienić rozwinięcie pojęcia subsydencji, wyjaśniającego istnienie miąższych (bardzo grubych) serii osadowych, których cechy facjalne wskazują na płytkie lub bardzo płytkie środowisko depozycji[10]. Opisał rodzaj karbońskich małży słodkowodnych Anthraconauta Pruvost, 1930[11] (pospolity[12], występuje również w Polsce[13]) oraz rodzaj karbońskich owadów Boltonia Pruvost, 1919 (z wymarłego rzędu Palaeodictyoptera)[14][15], ale nazwa tego drugiego okazała się młodszym homonimem i została zastąpiona przez Boltoprouvostia Strand, 1929[16]. Był autorem ponad 200 prac naukowych[5].

Wybrane publikacje

  • Introduction à l’étude du bassin houiller du Nord et du Pas-de-Calais. La faune continentale du terrain houiller du Nord de la France (1919)[14]
  • Sédimentation et subsidence (1930)[17]
  • Description géologique détaillée du bassin houiller de la Sarre et de la Lorraine (1934)[18]

Upamiętnienie

Na jego cześć nazwano trzy rodzaje karbońskich owadów: Pruvostia Bolton, 1921 (z wymarłego rzędu Protorthoptera), Pruvostites Zalessky, 1928 (z wymarłej rodziny Oedischiidae w podrzędzie Ensifera) i Pruvostiella Handlirsch, 1922 (z wymarłego rzędu Caloneurodea)[19].

Przypisy

  1. a b c JeanJ. Piveteau JeanJ., Notice nécrologique sur Pierre Pruvost, „Comptes rendus de l'Académie des sciences”, 266, Paryż 1968, s. 110–114  (fr.).
  2. PaulP. Fourmarier PaulP., In memoriam Pierre Pruvost, „Bulletins de l'Académie Royale de Belgique”, 53 (1), 1967, s. 1375–1378 [dostęp 2023-10-25] .
  3. Pierre-Eugène-Marie-Joseph PRUVOST [online], www.geosoc.fr [dostęp 2023-10-24] .
  4. a b c d e CTHS - PRUVOST Pierre Eugène Marie Joseph [online], cths.fr [dostęp 2023-10-24] .
  5. a b c d e Ch.Ch. Delattre Ch.Ch., G.G. Watterlot G.G., Vie et oeuvre de Pierre Pruvost, „Annales de la Société Géologique du Nord”, 89, 1969, s. 285–298  (fr.).
  6. a b JeanJ. Wyart JeanJ., Pierre Pruvost (1890-1967), „Bulletin de Minéralogie”, 91 (1), 1968, s. 3–4 [dostęp 2023-10-24] .
  7. Prix Pierre PRUVOST [online], www.geosoc.fr [dostęp 2023-10-24] .
  8. The Geological Society of London - Wollaston Medal [online], www.geolsoc.org.uk [dostęp 2023-10-25] .
  9. Former Fellows of The Royal Society of Edinburgh 1783 – 2002. Biographical Index, part two., [w:] Wayback Machine, web.archive.org, 2006, ISBN 0-902198-84-X [dostęp 2023-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] .
  10. La Société Géologique du Nord et l’historique de l’étude de la géologie de notre région - ASAP Université de Lille [online], asap.univ-lille.fr [dostęp 2023-10-24] .
  11. Marine Species Traits - Anthraconauta Pruvost, 1930 † [online], www.marinespecies.org [dostęp 2023-10-25] .
  12. Vladimir V.V.V. Silantiev Vladimir V.V.V., Redikorella n. g., a new non-marine bivalve from the Ufimian Upper Permian of West Russia, „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Monatshefte”, 1994 (11), 1994, s. 692-702 .
  13. KrystynaK. Korejwo KrystynaK., Fauna małżów słodkowodnych namuru okręgu rybnickiego, „Acta Geologica Polonica”, 4 (1), 1954, s. 93–180 [dostęp 2023-10-25]  (ang.).
  14. a b PierreP. Pruvost PierreP., Introduction à l’étude du bassin houiller du Nord et du Pas-de-Calais. La faune continentale du terrain houiller du Nord de la France, „Mémoires pour servir à l’explication de la carte géologique détaillée de la France”, Paris 1919, XXXII+584, Worldcat 468281055  (fr.).
  15. Gabriela P.G.P. Camacho Gabriela P.G.P., Rodrigo M.R.M. Feitosa Rodrigo M.R.M., Bazboltonia nom. nov., a replacement name for the preoccupied Neotropical ant genus Boltonia Camacho & Feitosa 2022 (Hymenoptera: Formicidae), „Zootaxa”, 5116 (3), 2022, s. 449–450  (ang.).
  16. J.J. Prokop J.J., A.A. Nel A.A., A new genus and species of Homoiopteridae from the Upper Carboniferous of the Intra-Sudetic Basin, Czech Republic (Insecta: Palaeodictyoptera), „European Journal of Entomology”, 101, 2004, s. 583–589, ISSN 1210-5759  (ang.).
  17. PierreP. Pruvost PierreP., Sédimentation et subsidence, [w:] Centenaire de la Société géologique de France, Livre jubilaire, t. II, Paris: Société géologique de France, 1930, 545—564  (fr.).
  18. PierreP. Pruvost PierreP., Bassin houiller de la Sarre et de la Lorraine. III. Description géologique, Imprimerie L. Danel, 1934  (fr.).
  19. F.M.F.M. Carpenter F.M.F.M., Treatise on Invertebrate Paleontology. Part R (Arthropoda 4), Volume 3 (Superclass Hexapoda), Boulder, Colorado–Lawrence, Kansas: Geological Society of America & University of Kansas Press, 1992, s. 134, 158, 204, ISBN 0-8137-3019-8, LCCN 53-12913  (ang.).
  • ISNI: 0000000083899701
  • VIAF: 66534260
  • LCCN: n82004939
  • GND: 116306033
  • BnF: 12314444v
  • SUDOC: 032038097
  • SBN: SBLV030694
  • NKC: mub2010576286
  • BNE: XX1574664
  • NTA: 297539752
  • NUKAT: n2018284175
  • J9U: 987007273595305171
  • Universalis: pierre-pruvost