Plauen
Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
Plauen – Śródmieście | |||
| |||
Państwo | Niemcy | ||
---|---|---|---|
Kraj związkowy | Saksonia | ||
Powiat | Vogtlandkreis | ||
Zarządzający | Steffen Zenner↗ | ||
Powierzchnia | 102,11 km² | ||
Wysokość | 412 m n.p.m. | ||
Populacja (2009) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy | 03741 | ||
Kod pocztowy | 08523, 08525, 08527, 08529, 08541, 08547 | ||
Tablice rejestracyjne | V, AE, OVL, PL, RC | ||
Położenie na mapie Saksonii | |||
Położenie na mapie Niemiec | |||
50°30′N 12°08′E/50,500000 12,133333 | |||
| |||
| |||
Strona internetowa |
Plauen (czes. Plavno, grnłuż. Pławno) – miasto powiatowe we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, siedziba powiatu Vogtland, u podnóża Rudaw, nad Białą Elsterą. Liczy ok. 66 tys. mieszkańców.
Do 31 lipca 2008 Plauen było miastem na prawach powiatu, do 29 lutego 2012 należało do okręgu administracyjnego Chemnitz.
Historia
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1122 pod słowiańską nazwą Plawe[2]. Stanowiła część Vogtlandu, znajdującego się w późnym średniowieczu pod zwierzchnictwem Czech jako lenno. W XIII w. powstał w Plauen zamek lokalnych wójtów, a miejscowość otrzymała prawa miejskie. W czasie wojen husyckich w 1430 miasto oblegali husyci pod wodzą Prokopa Wielkiego. W 1466 miasto zostało włączone do Saksonii. W latach 1657–1718 przynależało do księstwa Saksonii-Zeitz (z przerwą na okupację szwedzką w l. 1706–1707), po czym od 1718 do 1763 znajdowało się we władaniu królów Polski Augusta II i Augusta III jako część Elektoratu Saksonii.
Na przełomie XIX i XX wieku Plauen było czwartym miastem pod względem ludności w Królestwie Saksonii po Lipsku, Dreźnie i Chemnitz. W 1903 znacząco poszerzono granice miasta, przyłączając osady Kleinfriesen, Reusa, Sorga, Tauschwitz[2], po czym populacja miasta przekroczyła barierę 100 tysięcy.
W czasie II wojny światowej znajdowała się tu filia(inne języki) niemieckiego obozu koncentracyjnego Flossenbürg. W końcowym okresie wojny 10 kwietnia 1945 miasto zostało zbombardowane przez aliantów. Zginęło około 900 osób. Od 16 kwietnia 1945 pod okupacją amerykańską, od 1 lipca w radzieckiej strefie okupacyjnej, w latach 1949–1990 część NRD.
W 1950 i 1999 ponownie znacząco rozszerzono granice miasta[2].
Do 31 lipca 2008 Plauen było miastem na prawach powiatu, następnego dnia wskutek reformy administracyjnej zostało wcielone do powiatu Vogtland.
Zabytki
- kościół św. Jana, poświęcony w 1122 roku, podarowany w 1224 roku zakonowi krzyżackiemu
- Nonnenturm (dosł. Wieża zakonnic) z ok. 1200 r.
- ruiny zamku wójtów(inne języki), sięgającego XIII w.
- zamek w Jößnitz(inne języki), sięgający XIII w.
- komturia, sięgająca XIII w.
- ratusz miejski wzmiankowany po raz pierwszy w 1382 r. z zegarem z 1548 r.
- słup dystansowy poczty polsko-saskiej z 1725 r. ozdobiony herbem Polski, monogramem polskiego króla Augusta II Mocnego i polską koroną królewską
- dom słodowy (Malzhaus) z 1727 r.
- Muzeum Vogtlandu(inne języki) (Vogtlandmuseum) w kamienicy z l. 1787–1789
- kościół św. Pawła(inne języki) z 1897 r. (neogotycki)
- Teatr Plauen-Zwickau(inne języki) z l. 1897–1898
- kościół św. Marka(inne języki) z pocz. XX w.
- Polsko-saski słup dystansowy
- Kościół św. Jana
- Nonnenturm
- Zamek wójtów
- Komturia
- Ratusz
Demografia
Zmiany populacji miasta od 1458 do 2017 roku:
Najwyższą populację miasto osiągnęło przed I wojną światową – w 1912 liczyło 128 014 mieszkańców.
Gospodarka
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, elektrotechniczny oraz włókienniczy[1].
Podział administracyjny
Miasto dzieli się na pięć okręgów i 38 dzielnic:[potrzebny przypis]
- Centrum: Altstadt (Stare Miasto), Bahnhofsvorstadt, Dobenau, Neustadt (Nowe Miasto), Obere Aue, Schloßberg
- Północ: Hammertorvorstadt, Haselbrunn, Preißelpöhl, Reißig, Reißiger Vorstadt, Reißigwald mit Lochhaus, Jößnitz, Steinsdorf, Kauschwitz, Zwoschwitz, Röttis
- Wschód: Alt Chrieschwitz, Chrieschwitz, Großfriesen, Kleinfriesen, Reusa mit Sorga, Reichenbacher Vorstadt, Tauschwitz
- Południe: Hofer Vorstadt, Meßbach, Oberlosa, Ostvorstadt, Reinsdorf, Stöckigt, Südvorstadt, Thiergarten, Unterlos
- Zachód: Bärenstein, Neundorfer Vorstadt, Siedlung Neundorf, Syratal, Neundorf, Straßberg
Transport
W mieście znajduje się stacja kolejowa Plauen (Vogtland) Oberer Bahnhof.
Sport
- VFC Plauen – klub piłkarski
Urodzeni w Plauen
- Carl Gottlob Anstadt – fabrykant, twórca pierwszego przemysłowego browaru w Łodzi
- André Ochodlo – reżyser teatralny, pieśniarz o żydowsko-polskich korzeniach
- Heinrich von Plauen – Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego
Współpraca
- Czechy: Aš
- Węgry: Cegléd
- Bawaria: Heilsbronn (kontakty utrzymuje dzielnica Jößnitz), Hof
- Polska: Pabianice
- Nadrenia Północna-Westfalia: Siegen
- Austria: Steyr
- Litwa: Szawle
Przypisy
Bibliografia
- Praca zbiorowa, Piękno saksońskich miast, TMGS, Drezno
- p
- d
- e
- Siedziba powiatu: Plauen
Miasta (Stadt) | |
---|---|
Gminy (Gemeinde) |
|
Wspólnoty administracyjne (Verwaltungsgemeinschaft) |
|
Związki gmin (Verwaltungsverband) |
- p
- d
- e
|
- PWN: 3958042
- SNL: Plauen_im_Vogtland