Poślizg

Ten artykuł dotyczy zjawiska z dziedziny konstrukcji maszyn. Zobacz też: inne znaczenia.

Poślizg

Budowa maszyn

W budowie maszyn zjawisko występujące, gdy dwie stykające się powierzchnie poruszają się względem siebie. Poślizg może być pożądany (np. w sprzęgłach poślizgowych, hamulcach ciernych) lub szkodliwy (np. w przekładniach pasowych). Szczególnym przypadkiem poślizgu jest poślizg toczonego koła.

Silniki elektryczne

W silniku elektrycznym asynchronicznym poślizg opisuje względną różnicę między prędkością synchroniczną n s {\displaystyle n_{s}} a prędkością obrotową wirnika n , {\displaystyle n,} odniesioną do prędkości synchronicznej[1]:

s = n s n n s = 1 n n s , {\displaystyle s={\frac {n_{s}-n}{n_{s}}}=1-{\frac {n}{n_{s}}},}

gdzie:

s {\displaystyle s} – poślizg,
n s {\displaystyle n_{s}} – prędkość synchroniczna, czyli prędkość wirowania pola magnetycznego, wynikająca z liczby par biegunów i częstotliwości prądu zasilającego,
n {\displaystyle n} – prędkość obrotowa wirnika.

Pojazdy i przekładnie pasowe

W transporcie poślizg określa różnicę pomiędzy prędkością obwodową koła jezdnego lub pasowego a prędkością liniową pojazdu pasa. Wielkość poślizgu określa współczynnik poślizgu s : {\displaystyle s{:}}

s = v v 0 v = v ω r v , {\displaystyle s={\frac {v-v_{0}}{v}}={\frac {v-\omega r}{v}},}

gdzie:

v {\displaystyle v} – prędkość liniowa pojazdu,
v 0 {\displaystyle v_{0}} – prędkość obwodowa koła,
ω {\displaystyle \omega } – prędkość kątowa koła,
r {\displaystyle r} – promień koła.

Dla wartości współczynnika s = 1 {\displaystyle s=1} koła są zablokowane, natomiast dla s = 0 {\displaystyle s=0} pojazd porusza się bez poślizgu.

Zobacz też

  • poślizg (droga)
  • poślizg (krystalografia)

Przypisy

  1. Franciszek Przezdziecki, Andrzej Opolski: Elektrotechnika i elektronika. Warszawa: PWN, 1986, s. 418, 422. ISBN 83-01-06470-6.