Ranunculus bilobus

Ranunculus bilobus
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

jaskier

Gatunek

Ranunculus bilobus

Nazwa systematyczna
Ranunculus bilobus Bertol.
Misc. Bot. 19: 5 1858[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Ranunculus bilobus Bertol. – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje endemicznie w północnej części Włoch, w regionach Lombardia oraz Trydent-Górna Adyga[4][5]. Epitet gatunkowy „bilobus” pochodzi z języka greckiego i oznacza dwuklapowy – słowo bi oznacza dwa, natomiast słowo lobus oznacza klapkę, listek (w tym przypadku odnosi się do podwójnie klapowanych płatków tego gatunku)[5].

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje endemicznie w północnej części Włoch, w regionach Lombardia oraz Trydent-Górna Adyga[4][5]. Jest rzadko spotykany – rośnie tylko w Prealpach Włoskich, w grupie górskiej Prealpi Bresciane e Gardesane, u podnóży takich gór jak Monte Tremalzo, Corna Blacca, Dosso Alto czy Monte Tombea. W Lombardii występuje tylko w prowincjach Brescia i Bergamo[6][7].

Morfologia

Pokrój
Bylina dorastająca do 10–15 cm wysokości[7][8]. Łodyga jest wyprostowana, prawie naga[6].
Liście
Liście odziomkowe tworzą różyczkę liściową. Są potrójnie klapowane. W zarysie mają nerkowaty lub okrągły kształt. Mierzą 15–25 mm długości. Mają ciemnozieloną barwę i widocznymi żyłkami. Liść na brzegu jest karbowany – wcięcia są co najmniej do ⅓ blaszki liściowej. Osadzone są na ogonkach liściowych o długości 4–7 cm. Liście łodygowe mają równowąski kształt[6][7][8].
Kwiaty
Zazwyczaj pojedyncze lub czasem zebrane po 2–3 w kwiatostany[6][7]. Mają białą barwę[5]. Płatki są podwójnie klapowane[6].
Owoce
Niełupki, które tworzą owoc zbiorowy – wieloniełupkę o kulistym kształcie z długim haczykowatym dzióbkiem[6][5].
Gatunki podobne
Roślina jest podobna do gatunku R. crenatus, ale ma bardziej wyraźnie użyłkowanie liści oraz kwiaty o bardziej wciętych płatkach[4].

Biologia i ekologia

Rośnie na skałach dolomitowych i terenach trawiastych, na stokach z ekspozycją na północ, gdzie śnieg zalega dłużej[7]. Najczęściej występuje na wysokości od 1400 do 2700 m n.p.m.[5], lecz w niektórych przypadkach jest spotykany w niższych partiach gór[7]. Kwitnie od czerwca do lipca[6][7]. Rośnie w 7 strefie mrozoodporności[9]. Niektóre części rośliny mają właściwości toksyczne[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30]  (ang.).
  3. Ranunculus bilobus Bertol.. The Plant List. [dostęp 2015-07-15]. (ang.).
  4. a b c Ranunculus bilobus. Plantes & botanique. [dostęp 2015-06-06]. (fr.).
  5. a b c d e f g Ranunculus bilobus Bertol.. Acta Plantarum. [dostęp 2015-07-15]. (wł.).
  6. a b c d e f g Ranunculus bilobus. Regione Lombardia. [dostęp 2015-07-21]. (wł.).
  7. a b c d e f g Ranunculus bilobus Bertol.. Aree protette del Trentino. [dostęp 2015-07-21]. (wł.).
  8. a b Ranunculus bilobus - Boterbloem. Tuinadvies Digituin. [dostęp 2015-07-15]. (niderl.).
  9. Ranunculus bilobus. B and T World Seeds. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EUNIS: 176801
  • GBIF: 3923514
  • identyfikator iNaturalist: 517656
  • IPNI: 712307-1
  • NCBI: 286861
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2524762
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:712307-1
  • Tela Botanica: 83823
  • identyfikator Tropicos: 27100438
  • CoL: 4RFT6