Rybołapek
| Neusticomys | |||
| Anthony, 1921[1] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | gryzonie | ||
| Podrząd | Supramyomorpha | ||
| Infrarząd | myszokształtne | ||
| Nadrodzina | myszowe | ||
| Rodzina | chomikowate | ||
| Podrodzina | bawełniaki | ||
| Plemię | Ichthyomyini | ||
| Rodzaj | rybołapek | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Neusticomys monticolus Anthony, 1921 | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
Rybołapek[2] (Neusticomys) – rodzaj ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[3][4][5].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 95–211 mm, długość ogona 87–122 mm, długość ucha 8–14 mm, długość tylnej stopy 19–27 mm; masa ciała 32–75 g[4][6].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1921 roku amerykański teriolog i paleontolog Harold Elmer Anthony w artykule poświęconym wstępnemu raportowi na temat ekwadorskich ssaków, opublikowanym w czasopiśmie American Museum novitates[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) rybołapek górski (N. monticolus).
Etymologia
Neusticomys: gr. νευστικος neustikos ‘umiejący pływać, pływający’[7]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’[8].
Podział systematyczny
We wcześniejszych ujęciach systematycznych N. orcesi umieszczany jest w rodzaju Chibchanomys[9][6][3][4], jednak analizy oparte na danych genetycznych i morfologicznych wykazują, że jest bliżej spokrewniony z Neusticomys[10]; natomiast zaliczane do tego rodzaju taksony – ferreirai, mussoi, oyapocki, peruviensis i venezuelae[9][6][3][4] zostały przeniesione do odrębnego rodzaju[10]; tutaj lista gatunków za Mammal Diversity Database[11]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[12][13] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Neusticomys vossi | J.D. Hanson, D’Elía, Ayers, Cox, S.F. Burneo & T.E. Lee, 2015 | gatunek monotypowy | wschodnie zbocza Andów w południowej Kolumbii oraz północnym i środkowym Ekwadorze | DC: 9,7–11,1 cm DO:9,2–10,8 cm MC: około 32 g | NE | ||
| Neusticomys monticolus | Anthony, 1921 | rybołapek górski | gatunek monotypowy | zachodnie zbocza Andów w Kolumbii i Ekwadorze | DC: 9,5–21 cm DO: 8,7–11,4 cm MC: około 75 g | LC | |
| Neusticomys orcesi | (Jenkins & Barnett, 1997) | rybkożerek pustelniczy | gatunek monotypowy | paramo od południowego Ekwadoru do środkowego Peru | DC: 10,3–10,7 cm DO: 10,8–12,2 cm MC: 35–50 g | DD |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- ↑ a b H.E. Anthony. Preliminary report on Ecuadorean mammals. „American Museum novitates”. 20, s. 2, 1921. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 251. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 388. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e f g U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 403–405. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Neusticomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-28].
- ↑ a b c d e f Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 246, 247. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 166.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Chibchanomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-28].
- ↑ a b J. Salazar-Bravo, N. Tinoco, H. Zeballos, J. Brito, D. Arenas-Viveros, D. Marín-C., J.D. Ramírez-Fernández, A.R. Percequillo, T.E. Lee, Jr., S. Solari, J. Colmenares-Pinzon, C. Nivelo, B. Rodríguez-Herrera, W. Merino, C.E. Medina, O. Murillo-García & U.F.J. Pardiñas. Systematics and diversification of the Ichthyomyini (Cricetidae, Sigmodontinae) revisited: evidence from molecular, morphological, and combined approaches. „PeerJ”. 11, s. e14319, 2023. DOI: 10.7717/peerj.14319. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Neusticomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-01]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Chibchanomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-01]. (ang.).
Bibliografia
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
