Smuklik sześciopasy

Smuklik sześciopasy
Halictus sexcinctus
Ilustracja
samica
Ilustracja
samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Nadrodzina

Apoidea

Rodzina

smuklikowate

Podrodzina

Halictinae

Rodzaj

Halictus

Gatunek

Smuklik sześciopasy

Multimedia w Wikimedia Commons

Smuklik sześciopasy (Halictus sexcinctus) – gatunek pszczoły z rodziny smuklikowatych (Halictidae).

Wygląd

Długość ciała 13-16 mm[1], co czyni go jednym z największych smuklików występujących w Polsce. Na odwłoku znajdują się nieprzerwane włoskowe przepaski. U nasady pierwszego tergitu samicy znajduje się owłosione zagłębienie[1] pełniące funkcję acarinarium, czyli miejsca, w którym przenoszone są związane z tym gatunkiem roztocze Histiosoma halicticola[2]. Samiec ma haczykowato zagięte na końcu czułki. Są one koloru pomarańczowego, z czarnymi końcowymi segmentami[1].

Zarówno samce, jak i samice są bardzo podobne do smuklika szerokopasego[3].

Biologia

W środkowej Europie smuklik sześciopasy prowadzi samotny tryb życia, natomiast w południowej Grecji występuje pod tym względem zmienność w obrębie gatunku. W greckich populacjach część gniazd stanowią kolonie eusocjalne, każda zapoczątkowywana przez pojedynczą samicę (królową). Potomstwo królowej rozwija się w robotnice, samce i przyszłe królowe, przy czym część robotnic ma rozwinięte jajniki, a więc jest, przynajmniej potencjalnie, zdolna do składania jaj. Drugą strategią jest zakładanie gniazda nie przez jedną, a kilka samic, które pracują wspólnie i nie wykazują wobec siebie większej agresji. Samice założycielki reprezentujące każdą z tych dwóch strategii różnią się od siebie wzajemnie, a także od robotnic z kolonii eusocjalnych, rozmiarami i proporcjami ciała. Badania genetyczne potwierdziły jednak, że jest to rzeczywiście zmienność wewnątrzgatunkowa, a nie występowanie dwóch bardzo podobnych gatunków o różnych strategiach rozmnażania[4][5].

Przodkowie smuklika sześciopasego byli społeczni, a więc samotny tryb życia w środkowej Europie jest wynikiem wtórnego wykształcenia samotnego trybu życia[6].

Występowanie

Wyróżnia się dwa podgatunki: sexcinctus występujący w zachodniej Palearktyce oraz albohispidus na Bliskim Wschodzie[7].

Przypisy

  1. a b c FelixF. Amiet FelixF. (red.), Apidae. 3: Halictus, Lasioglossum, Fauna Helvetica, Neuchâtel: Centre suisse de cartographie de la faune : Schweizerische Entomologische Gesellschaft, 2001, ISBN 978-2-88414-017-1 [dostęp 2024-08-20] .
  2. Atlas Hymenoptera [online], www.atlashymenoptera.net [dostęp 2024-08-26] .
  3. JacekJ. Wendzonka JacekJ. i inni, Smuklik szerokopasy Halictus scabiosae (Rossi, 1790) (Hymenoptera: Anthophila, Halictidae) – gatunek nowy w faunie Polski, „Acta entomologica silesiana”, 30 (online008), 2022, s. 1–6, DOI: 10.5281/zenodo.6880476 [dostęp 2024-08-20] .
  4. M.H.M.H. Richards M.H.M.H., Variable worker behaviour in the weakly eusocial sweat bee, Halictus sexcinctus Fabricius, „Insectes Sociaux”, 50 (4), 2003, s. 361–364, DOI: 10.1007/s00040-003-0691-3, ISSN 1420-9098 [dostęp 2024-09-03]  (ang.).
  5. Miriam H.M.H. Richards Miriam H.M.H., Eric J. vonE.J. Wettberg Eric J. vonE.J., Amy C.A.C. Rutgers Amy C.A.C., A novel social polymorphism in a primitively eusocial bee, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 100 (12), 2003, s. 7175–7180, DOI: 10.1073/pnas.1030738100, ISSN 0027-8424, PMID: 12777629, PMCID: PMC165849 [dostęp 2024-09-03]  (ang.).
  6. Bryan N.B.N. Danforth Bryan N.B.N., HervéH. Sauquet HervéH., LaurenceL. Packer LaurenceL., Phylogeny of the Bee Genus Halictus (Hymenoptera: Halictidae) Based on Parsimony and Likelihood Analyses of Nuclear EF-1α Sequence Data, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 13 (3), 1999, s. 605–618, DOI: 10.1006/mpev.1999.0670, ISSN 1055-7903 [dostęp 2024-09-03] .
  7. Halictus d'Europe [online], www.atlashymenoptera.net [dostęp 2024-09-03] .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 70653
  • EoL: 2743007
  • EUNIS: 254467
  • GBIF: 1353322
  • identyfikator iNaturalist: 704040
  • ITIS: 757841
  • NCBI: 115105
  • CoL: 3JDD3