Studion
Ruiny monastyru, 2007 | |||
Państwo | Turcja | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Stambuł | ||
Fundator | Flawiusz Studius | ||
Styl | |||
Data budowy | 463 | ||
Data zburzenia | 1453 | ||
Położenie na mapie Stambułu | |||
Położenie na mapie Turcji | |||
40°59′46″N 28°55′43″E/40,996111 28,928611 | |||
|
Studion − klasztor w Konstantynopolu założony w 463 przez konsula Flawiusza Studiusa pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela na zachodnich obrzeżach miasta.
Mnichów w nim mieszkających nazywano od jego imienia studytami.
Historia
Szybko stał się bastionem obrony ortodoksji chrześcijańskiej, przeciwstawiając się doktrynom monofizyckim zawartym w Henotikonie cesarza Zenona Izauryjczyka. Klasztor nie przystąpił też do schizmy patriarchy Konstantynopola Akacjusza (484–519). W VIII-IX w. klasztor mocno był zaangażowany w walkę z ikonoklazmem. Igumen Saba wykazał nieprzejednane stanowisko w tej sprawie na soborze nicejskim II w 787 za cenę konfliktu z patriarchą Metodym Wyznawcą. Pod rządami igumena św. Teodora Studyty (zm. 826) klasztor stał się modelem monastycyzmu wschodniego i wiodącym przeciwnikiem ikonoklastów Nicefora I Genika i Leona V Armeńczyka. Na skutek IV wyprawy krzyżowej w 1204 popadł w kryzys a całkowicie odrodził się dopiero w 1290. Klasztor Studion zaczął ostatecznie podupadać wraz ze schyłkiem imperium bizantyjskiego. Ostatni mnisi rozproszyli się, a znaczna część klasztoru została zniszczona przez Turków w 1453. Bazylika klasztorna z V w. została zamieniona na meczet İmrahor.
Typikon studytów został zaadaptowany na początku XX w. przez metropolitę lwowskiego Andrzeja Szeptyckiego, założyciela greckokatolickich studytów, nawiązujących do duchowości klasztoru Studion.
Bibliografia
- Alexander Van Millingen: Byzantine Churches in Constantinople, Their History and Architecture. Londyn: 1912, s. 35–61. (ang.).
- Jean Ebersolt, Adolphe Thiers: Les églises de Constantinople. Paryż: 1913, s. 3–18. (fr.).
- Alexander Kazhdan, Alice-Mary Talbot, Anthony Cutler: Stoudios Monastery. W: Oxford Dictionary of Byzantium. New York–Oxford: Oxford University Press, 1991, s. 1960–1961. ISBN 978-0-19-504652-6. (ang.).
- PWN: 3980762
- Britannica: topic/Studion, place/Saint-John-of-the-Studium
- Treccani: monastero-di-studion
- Catalana: 0064319