Szkoła rzymska

Odsłuchaj

Przykładowy motet skomponowany przez Palestrinę w 1590 – „Missa Sicut lilium inter spinas”

Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Szkoła rzymska – grupa kompozytorów działających lub wykształconych w Rzymie od XV do XVIII wieku, która utrzymywała i rozwijała polifoniczny styl śpiewu a cappella głównie w muzyce liturgicznej^[1]. Struktura kompozycji utworów szkoły rzymskiej oparta była na diatonicznym cantus firmus wzorowanym na chorale gregoriańskim i technice kontrapunktycznej^[2]. Głównymi gatunkami i formami muzycznymi były msza, motet, psalm oraz requiem^[3].

Prekursorami szkoły rzymskiej byli Costanzo Festa oraz Giovanni Animuccia; przygotowali oni technikę kompozytorską, którą do mistrzostwa doprowadził Giovanni Pierluigi da Palestrina^[2]: stile osservato – poważny i surowy styl uznany przez sobór trydencki i stawiany za wzór w Kościele katolickim^[1]. Kolejni kompozytorzy rozwijali styl Palestriny, wzbogacając go niekiedy elementami polichóralności weneckiej^[2]: Giovanni Maria Nanino (1543–1607)^[3], Francesco Soriano (1548–1621)^[1], Ruggiero Giovanelli (1560–1625)^[2], Giovanni Francesco Anerio (1567–1630), Gregorio Allegri (1582–1652), Domenico Mazzocchi (1592–1665)^[1][3], Francesco Foggia (1604–1688)^[2], Orazio Benevoli (1605–1672)^[1][3], Ercole Bernabei (1622–1687), Tommaso Bai(inne języki) (1636–1714), Giuseppe Ottavio Pitoni (1657–1743)^[2], Antonio Lotti (1667–1740)^[1], Antonio Caldara (1670–1736)^[3].

Terminem szkoła rzymska określa się również lutników wzorujących się na skrzypcach Nicoli Amatiego oraz Jakoba Stainera: mistrza tej szkoły – Davida Tecchlera(inne języki), jego bratanka Antoniusa Hieronymusa Tecchlera, oraz m.in. Michela Platnera i Francesca de Emilianiego^[2].

• Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
• Janusz Ekiert: Bliżej muzyki: encyklopedia. Warszawa: Muza SA, 2006. ISBN 978-83-7200-087-3.