Tinancja
Tinantia anomala | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Klad | |||
Klad | Euphyllophyta | ||
Klad | |||
Klasa | okrytonasienne | ||
Klad | jednoliścienne | ||
Rząd | komelinowce | ||
Rodzina | komelinowate | ||
Rodzaj | tinancja | ||
Nazwa systematyczna | |||
Tinantia Scheidweiler Allg. Gartenzeitung 7: 365 (1839)[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Synonimy | |||
| |||
Homonimy | |||
| |||
| |||
|
Tinancja[5] (Tinantia Scheidw.) – rodzaj roślin z rodziny komelinowatych. Obejmuje 13 gatunków występujących w Ameryce, na obszarze od Teksasu do północnej Argentyny[3]. Gatunek T. erecta został introdukowany w Angoli, na Jawie, Azorach i Maderze[3].
Nazwa naukowa rodzaju honoruje François Tinanta, luksemburskiego botanika, żyjącego w latach 1803–1853[6].
Morfologia
- Pokrój
- Jednoroczne rośliny zielne[6].
- Liście
- Ulistnienie skrętoległe. Blaszki liściowe zwykle ogonkowe, rzadziej siedzące, omszone[6].
- Kwiaty
- Zebrane w baldachowate lub wiechowate bukiety lub pojedyncze albo podwójne, wydłużone dwurzędki[7], wyrastające na pędzie wierzchołkowo oraz niekiedy z pachwin liści, od jednej do kilku, wsparte przypominającą liść podsadką[6]. Przysadki trwałe[6]. Szypułki dobrze rozwinięte[6]. Okwiat grzbiecisty[7]. Listki okwiatu wolne[7], położone w dwóch okółkach, zewnętrzne wydatne, niemal równej wielkości, wewnętrzne wydatne, nierówne, proksymalny mały lub duży, dystalne dwa równej wielkości, niebieskie, niebieskofioletowe, białe do różowych[6]. Sześć polimorficznych pręcików, proksymalne trzy długie, boczne bródkowate, środkowy nagi, dystalne trzy krótkie, gęsto bródkowate[6][7]. Nitki pręcików zrośnięte u nasady[6]. Zalążnia trójkomorowa z dwoma do kilku zalążkami w każdej komorze[6].
- Genetyka
- Podstawowa liczba chromosomów x u roślin z tego rodzaju wynosi 13, 14, 16 lub 17[6], natomiast liczba diploidalna (2n) to 26, 28, 32, 34, 64, 66–68 i ok. 128[7].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
- Rodzaj z podplemienia Thyrsantheminae w plemieniu Tradescantieae podrodziny Commelinoideae w rodzinie komelinowatych (Commelinaceae)[8].
- Wykaz gatunków[3]
- Tinantia anomala (Torr.) C.B.Clarke
- Tinantia caribaea Urb.
- Tinantia erecta (Jacq.) Fenzl – tinancja wzniesiona[5]
- Tinantia glabra (Standl. & Steyerm.) Rohweder
- Tinantia leiocalyx C.B.Clarke
- Tinantia longipedunculata Standl. & Steyerm.
- Tinantia macrophylla S.Watson
- Tinantia parviflora Rohweder
- Tinantia pringlei (S.Watson) Rohweder
- Tinantia sprucei C.B.Clarke
- Tinantia standleyi Steyerm.
- Tinantia umbellata (Vahl) Urb.
- Tinantia violacea Rohweder
Znaczenie użytkowe
Różne gatunki, w szczególności tinancja wzniesiona T. erecta, uprawiane są jako rośliny ozdobne[9].
Przypisy
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-27] (ang.).
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
- ↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2023-01-08]. (ang.).
- ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 185. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Tinantia. Flora of North America, wol. 22. [dostęp 2023-01-22].
- ↑ a b c d e Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 4: Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998. DOI: 10.1007/978-3-662-03531-3. ISBN 978-3-662-03531-3. (ang.).
- ↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2023-01-15]. (ang.).
- ↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 926, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):