Tiomersal
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C9H9HgNaO2S | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 404,81 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | lekki, żółtawobiały, krystaliczny proszek[1] | |||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 54-64-8 | |||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | 16682923 | |||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | DB11590 | |||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | etylortęć, dimetylortęć, kwas tiosalicylowy | |||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||||||||||||
ATC | A03BA01, S01FA01 | |||||||||||||||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży | kategoria X | |||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tiomersal – metaloorganiczny związek chemiczny, sól sodowa kwasu etylortęciotiosalicylowego, odznaczający się znaczną toksycznością. Substancja konserwująca używana w starszych typach szczepionek (stosowanych powszechnie w Polsce[4]), w niektórych maściach i innych postaciach leku. Ponadto w recepturze aptecznej jako konserwant leków okulistycznych. Bardzo rzadko jako lek przeciwgrzybiczy w dermatologii.
Tiomersal szybko i dobrze wchłania się po podaniu. Jest metabolizowany do etylortęci i kwasu tiosalicylowego, które następnie podlegają dalszym przemianom (ważne znaczenie ma tworzenie kompleksu z cysteiną) i wydaleniu. Etylortęć, w przeciwieństwie do bardziej szkodliwej dimetylortęci, nie wykazuje skłonności do bioakumulacji w organizmie człowieka. Jony rtęciowe Hg2+
, powstałe w wyniku częściowego metabolizmu etylortęci, pozostają w organizmie znacznie dłużej; czas całkowitej eliminacji z organizmu wynosi ok. 120 dni[5][6]. W tym czasie jony te mogą być m.in. metylowane i podlegać innym przemianom w znacznie bardziej toksyczne związki, np. metylortęć[6].
W jednym z badań przeprowadzonych w Norwegii wykazano występowanie alergii na tiomersal u 1,9% populacji w testach płatkowych[7], natomiast w badaniu w Niemczech stwierdzono uczulenie kontaktowe wśród 6,6% badanej populacji[8]. Związek ten wzbudza kontrowersje z powodu podejrzeń o przyczynianie się do rozwoju autyzmu[9], jednak nie znajduje to potwierdzenia w żadnych badaniach naukowych[10][11].
Przypisy
- ↑ a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
- ↑ a b c d Merthiolate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 492342 [dostęp 2017-10-15] (niem. • ang.).
- ↑ a b c d Tiomersal (nr T5125) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-10-15]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Jakie substancje pomocnicze wchodzą w skład szczepionek? [online], Szczepienia.Info [dostęp 2024-08-19] (pol.).
- ↑ T.W.T.W. Clarkson T.W.T.W., The three modern faces of mercury, „Environmental Health Perspectives”, 110 (S-1), 2002, s. 11–23, DOI: 10.1289/ehp.02110s111, PMID: 11834460, PMCID: PMC1241144 .
- ↑ a b T.W.T.W. Clarkson T.W.T.W., L.L. Magos L.L., The toxicology of mercury and its chemical compounds, „Critical Reviews in Toxicology”, 36 (8), 2006, s. 609–662, DOI: 10.1080/10408440600845619, PMID: 16973445 .
- ↑ L.K.L.K. Dotterud L.K.L.K., T.T. Smith-Sivertsen T.T., Allergic contact sensitization in the general adult population: a population-based study from Northern Norway, „Contact Dermatitis”, 56 (1), 2007, s. 10–15, DOI: 10.1111/j.1600-0536.2007.00980.x, PMID: 17177703 .
- ↑ W.W. Uter W.W. i inni, The prevalence of contact allergy differed between population-based and clinic-based data, „Journal of Clinical Epidemiology”, 57 (6), 2004, s. 627–632, DOI: 10.1016/j.jclinepi.2003.04.002, PMID: 15246132 .
- ↑ S.D.S.D. Sugarman S.D.S.D., Cases in vaccine court--legal battles over vaccines and autism, „The New England Journal of Medicine”, 357 (13), 2007, s. 1275–1277, DOI: 10.1056/NEJMp078168, PMID: 17898095 .
- ↑ A.A. Doja A.A., W.W. Roberts W.W., Immunizations and autism: a review of the literature, „Canadian Journal of Neurological Sciences”, 33 (4), 2006, s. 341–346, PMID: 17168158 .
- ↑ B.B. Taylor B.B., Vaccines and the changing epidemiology of autism, „Child: Care, Health and Development”, 32 (5), 2006, s. 511–519, DOI: 10.1111/j.1365-2214.2006.00655.x, PMID: 16919130 .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- p
- d
- e
- p
- d
- e
D08A – Środki antyseptyczne i dezynfekujące |
|
---|
- Britannica: science/thimerosal
- Catalana: 0122929