Turzyca prosowa

Turzyca prosowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

turzyca

Gatunek

turzyca prosowa

Nazwa systematyczna
Carex paniculata L.
Cent. Pl. I: 32 (1755)[3]
Synonimy
  • Caricina paniculata (L.) St.-Lag.
  • Physiglochis paniculata (L.) Raf.
  • Rhynchopera paniculata (L.) Börner
  • Vignea paniculata (L.) Rchb.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

najmniejszej troski
Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca prosowa (Carex paniculata L.) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych. Występuje niemal w całej Europie, w rejonie Kaukazu oraz w północno-zachodniej Afryce[3]. W Polsce jest rozpowszechniony na całym obszarze[5].

Morfologia

Kwiatostan
Owoce
Pokrój
Roślina gęstokępkowa o wysokości 40–100 cm. Z brzegu kępek wyrastają krótkie rozłogi.
Łodyga
Prostowzniesiona, sztywna, szorstka, o grubości do 5 mm. W dolnej części jest otulona całymi, brunatnymi i lśniącymi pochwami.
Liście
Szarozielone, sztywne o blaszce szerokości 3–5 mm.
Kwiaty
Roślina jednopienna. Kwiaty zebrane w dużą, jajowatolancetowatą wiechę składającą się z licznych, obupłciowych kłosów. Pod kłosami brak podsadek. Szczytowe kwiaty w kłosach to kwiaty pręcikowe. Pęcherzyki są obustronnie wypukłe, nie posiadają żeberek i na szczycie są nagle zwężone w wyraźny 2–zębny dzióbek. Mają kasztanowaty kolor. Słupki z dwoma znamionami.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit, hemikryptofit. Kwitnie do kwietnia do maja. Jest wiatropylna, nasiona rozsiewane są przez wiatr i wodę. Występuje na łąkach, bagnach, niskich torfowiskach. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Magnocaricion i Ass. Cicuto-Caricetum pseudocyperi[6]. Liczba chromosomów 2n= 60, 62, 64[7].

Zmienność

Tworzy mieszańce z t. długokłosową (Carex elongata) t. gwiazdkowata (Carex echinata), t. niby-lisią (Carex cuprina), t. obłą (Carex diandra), t. rzadkokłosą (Carex remota) t. siwą (Carex canescens), t. tunikową (Carex appropinquata)[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14]  (ang.).
  3. a b c Carex paniculata L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-29] .
  4. Carex paniculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 133, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42337
  • EoL: 1123731
  • EUNIS: 187249
  • FloraWeb: 1267
  • GBIF: 2723371
  • identyfikator iNaturalist: 208495
  • IPNI: 30075588-2
  • ITIS: 808434
  • NCBI: 240683
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-229486
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30075588-2
  • Tela Botanica: 14199
  • identyfikator Tropicos: 9900053
  • USDA PLANTS: CAPA74