Yrjö Kilpinen

Yrjö Kilpinen
Ilustracja
Imię i nazwisko

Yrjö Henrik Kilpinen

Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1892
Helsinki

Pochodzenie

fińskie

Data i miejsce śmierci

2 marca 1959
Helsinki

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons

Yrjö Henrik Kilpinen[1] (ur. 4 lutego 1892 w Helsinkach, zm. 2 marca 1959 tamże[1]) – fiński kompozytor.

Życiorys

Uczył się gry na fortepianie w instytucie muzycznym w Helsinkach u Erika Furuhjelma (1908−1909, 1911−1912, 1916−1917)[1][2] oraz prywatnie kompozycji u Toivo Kuuli[2]. Dokształcał się w Wiedniu u Richarda Heubergera (1910−1911) oraz w Berlinie u Paula Juona i Otto Taubmanna (1913−1914)[1][2]. Po ukończeniu edukacji osiadł w Helsinkach, gdzie utrzymywał się jako nauczyciel gry na fortepianie i korepetytor zespołów[2]. Pisywał także krytyki muzyczne[1][2]. W 1935 roku otrzymał dożywotnią pensję państwową[2]. W 1948 roku został wybrany na członka Akademii Fińskiej[1][2].

Twórczość

Twórczość Kilpinena jest wyjątkowa na tle muzyki XX wieku, obejmuje niemal wyłącznie pieśni[2], których napisał przeszło 750[1]. Pieśni te uważane są za szczytowe osiągnięcie fińskiej liryki wokalnej[2]. Dalekie są jednak od konwencji romantycznej, kompozytor w warstwie muzycznej sięgał bowiem po pełne archaicznych cech elementy fińskiego folkloru muzycznego[2]. Z tego powodu jego muzyka ma indywidualne rysy, obecne są w niej zwroty skalowe wykorzystujące interwały kwarty, kwinty, septymy i nony[2]. Poza tekstami poetów fińskich Kilpinen sięgał także po utwory innych poetów skandynawskich oraz niemieckich, co zapewniło mu popularność poza granicami ojczystego kraju[2].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[2])

Pieśni

  • Fantasi och verklighet, słowa Ernst Josephson (1922)
  • Reflexer, słowa Pär Lagerkvist (1922)
  • Hjärtat, słowa Bo Bergman (1923)
  • Tunturilauluja, słowa Vilho Edvard Törmänen (1926)
  • Lieder der Liebe, słowa Christian Morgenstern (1928)
  • Lieder um den Tod, słowa Christian Morgenstern (1928)
  • Sommersegen, słowa Albert Sergel (1933)
  • Spielmannslieder, słowa Albert Sergel (1933)
  • Grabstein, słowa Hans Fritz von Zwehl (1941)
  • Lieder um eine kleine Stadt, słowa Berta Huber (1942)
  • Herbst, słowa Hermann Hesse (1942)
  • Hochgebirgswinter, słowa Hermann Hesse (1954)

Utwory fortepianowe

  • 6 sonat (wyd. 1943)
  • Pastoral-Suite (wyd. 1943)
  • Totentanz-Suite (wyd. 1943)
  • Sonata na wiolonczelę i fortepian (wyd. 1951)
  • Suita na wiolonczelę lub wiolę da gamba i fortepian (wyd. 1939)

Przypisy

  1. a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1873. ISBN 978-0-02-865528-4.
  2. a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 83−84. ISBN 978-83-224-3303-4.

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 000000008374462X
  • VIAF: 39562292
  • LCCN: n81080903
  • GND: 116171693
  • BnF: 13895979s
  • SUDOC: 052490084
  • NKC: jam2008450637
  • NTA: 340936789
  • BIBSYS: 90391001
  • PLWABN: 9810627279605606
  • J9U: 987007322688905171
  • LNB: 000142175
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Olympedia: 5005165