Zederman

Ten artykuł od 2019-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Zederman
wieś
Ilustracja
Szkoła Podstawowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

olkuski

Gmina

Olkusz

Liczba ludności (2021)

1370

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

32-300[2]

Tablice rejestracyjne

KOL

SIMC

0218302

Położenie na mapie gminy Olkusz
Mapa konturowa gminy Olkusz, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zederman”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Zederman”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Zederman”
Położenie na mapie powiatu olkuskiego
Mapa konturowa powiatu olkuskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zederman”
Ziemia50°14′49″N 19°39′40″E/50,246944 19,661111[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Wzmianka o Zedermanie w Dziełach wszystkich Jana Długosza

Zederman – wieś w Polsce położona w zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w centralnej części Płaskowyżu Ojcowskiego, w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz, przy drodze krajowej 94.

W roku 2021 we wsi mieszkało 1370 osób, z czego 49.9% stanowiły kobiety, a 50.1% mężczyźni.[3]

Zederman sąsiaduje z Przeginią (powiat krakowski, gmina Jerzmanowice-Przeginia), Sienicznem, Kosmolowem i Zimnodołem (powiat olkuski). Otoczona jest lasem bukowym, sosnowym i świerkowym. Występują tu skały wapienne. W Zedermanie znajduje się Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Obrońców Warszawy, Ochotnicza Straż Pożarna, remiza strażacka, kilka sklepów i restauracji.

Zederman był wsią królewską w tenucie rabsztyńskiej w powiecie proszowskim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Części wsi

Integralne części wsi Zederman[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0218319 Pasieka część wsi
0218325 Podgaj część wsi
0218331 Zadole część wsi

Historia

W Dziełach wszystkich Jana Długosza w tomie VIII jest mała wzmianka o wsi Zederman. Zapiski w kościele w pobliskiej Przegini podają, że poprzednio nosił nazwę Suderman. Natomiast Kazimierz Rymut w pracy naukowej Nazwy miejscowe północnej części dawnego woj. krakowskiego podaje, iż wieś Zederman zawdzięcza swoją nazwę eponimowi Sand(er)mann. Zederman w XV w. (1471 r.) był w posiadaniu Jana Andrzejowica z Rabsztyna. W 1509 r. wchodził w skład klucza rabsztyńskiego, przejętego wówczas po Rabsztyńskich przez kasztelana krakowskiego Spytka z Melsztyna. Jak dowiadujemy się z aktu z 3 lipca 1592 r. woźnego ziemskiego Wojciecha Bilicy z grodu krakowskiego Zederman był wsią parafii Przeginia, gminy Rabsztyn i powiatu olkuskiego.

Poprzednie nazwy

W źródłach historycznych spotkać można inne nazwy wsi Zederman: Zanderman, Zedrman, Zandyrman, Zadrman, Zandrman, Zandermanow, Zyndyrman, Zandram, Zerman, Sandman, Sandmann, Sanderman, Suderman.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160796
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1602 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  3. Wieś Zederman w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-08]  (pol.).
  4. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 94.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  • p
  • d
  • e
Gmina Olkusz
Miasta
Wsie
Kolonie
Osady
Integralne
części wsi
  • Do Baraków
  • Do Chogna
  • Dół (Braciejówka)
  • Dół (Troks)
  • Druga Kolonia
  • Działy
  • Góra (Braciejówka)
  • Góra (Troks)
  • Gościniec
  • Kasprzyki
  • Kąt
  • Kochman
  • Łazy
  • Mokradła
  • Na Dole (Kosmolów)
  • Na Dole (Zimnodół)
  • Na Górze
  • Na Pastwie
  • Na Wsi
  • Nawsie
  • Pasieka
  • Pastwa
  • Pierwsza Kolonia
  • Pod Kadzielnią
  • Pod Lasem
  • Pod Witańcem
  • Podgaj
  • Stradomie
  • Szczygłów Tartak
  • Trzecia Kolonia
  • Za Górą
  • Zadole (Niesułowice)
  • Zadole (Zederman)
  • Zagórcze
  • Zalas
  • Zawada Druga
  • Zawada Pierwsza
  • Zawsie
  • Żabi Port

Herb gminy Olkusz