Zelimchan Jandarbijew
| Ten artykuł od 2010-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Pełne imię i nazwisko | Zelimchan Abdułmuslimowicz Jandarbijew | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 12 września 1952 | ||
Data i miejsce śmierci | 13 lutego 2004 | ||
2. Prezydent Czeczeńskiej Republiki Iczkerii | |||
Okres | od 21 kwietnia 1996 | ||
Przynależność polityczna | Demokratyczna Partia Wajnach | ||
Poprzednik | |||
Następca | |||
|
Zelimchan Abdułmuslimowicz Jandarbijew (ros. Зелимхан Абдулмуслимович Яндарбиев; ur. 12 września 1952 w miejscowości Wydricha w Kazachskiej SRR, zm. 13 lutego 2004 w Dosze w Katarze) – czeczeński poeta i polityk, prezydent Czeczeńskiej Republiki Iczkerii.
Był współpracownikiem gen. Dudajewa i od 1991 wiceprezydentem Czeczeńskiej Republiki Iczkerii; po śmierci Dudajewa w kwietniu 1996 objął funkcję prezydenta Czeczenii. Był szefem delegacji na rozmowy pokojowe z Rosją. 27 stycznia 1997 przegrał wybory prezydenckie ze swoim wiceprezydentem Asłanem Maschadowem i przeszedł do opozycji (był m.in. oskarżany o przygotowanie zamachu na Maschadowa). Uznawany za jednego z odpowiedzialnych za czeczeński atak na Dagestan przeprowadzony 7 sierpnia 1999. Po wznowieniu wojny z Rosją wyjechał za granicę, początkowo do Pakistanu, następnie Zjednoczonych Emiratów Arabskich i ostatecznie do Kataru (2001).
Uchodził za organizatora współpracy terroryzmu czeczeńskiego ze światem islamskim, podejrzewano go o kontakty z Al-Ka’dą i talibami, a także oskarżano o współorganizowanie zamachu na teatr w Moskwie w październiku 2002. Od 2001 był poszukiwany przez Interpol, a w 2003 został wpisany na listę światowych terrorystów.
Zginął w zamachu bombowym przygotowanym i przeprowadzonym przez dwóch agentów rosyjskiego GRU, Anatolija Biełaszkowa (znanego też jako Jabłoczkow) i Wasilija Bogaczowa, z pomocą ambasady rosyjskiej w Dosze. Biełaszkow i Bogaczow zostali zatrzymani tuż po zamachu przez katarską policję i skazani na dożywocie. Po połowie roku wrócili jednak do Rosji, na podstawie umowy o ekstradycji celem dalszego odbywania kary. Zostali tam powitani z pełnym ceremoniałem wojskowym, należnym bohaterom. Ich dalszy los nie jest znany.
- p
- d
- e
Prezydenci Republiki Czeczeńskiej (2003–) |
|
---|---|
Premierzy Republiki Czeczeńskiej (1996–) |
|
Prezydenci Czeczeńskiej Republiki Iczkerii (1991–2007) |
|
Emirowie Kaukascy (2007–) | |
Premierzy Czeczeńskiej Republiki Iczkerii (2007–) |
- kursywa – pełniący obowiązki