Veliko Bonjince

Veliko Bonjince
Veliko Bonjince-ulica prema centru
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Pirotski
Opština	Babušnica
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	459
Geografija
Koordinate	43°00′26″N 22°15′13″E / 43.007166°N 22.2535°E / 43.007166; 22.2535
Nadmorska visina	491 m
Veliko Bonjince Veliko Bonjince (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	18215
Pozivni broj	010
Registarska oznaka	PI

Koordinate: 43° 00′ 26" SGŠ, 22° 15′ 13" IGD

Veliko Bonjince je naselje u Srbiji u opštini Babušnica u Pirotskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 459 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 678 stanovnika).

Položaj

Veliko Bonjince se nalazi na raskrsnici regionalnih puteva Pirot - Leskovac i Niš - Crna Trava (preko Zaplanja). Veliko Bonjince je od Niša (preko Zaplanja) udaljeno 58 km, od Babušnice 20 km a od Vlasotinca 19 km.

Naselje je podeljeno na dve celine:

Centralni deo sela sa svim administrativnim delovima, lokalima i većinom stanovništva (oko 80%) i
Zaselak Dubrava udaljen oko jedan kilometar od centra naselja.

Demografija

U naselju Veliko Bonjince živi 403 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 50,8 godina (49,3 kod muškaraca i 52,1 kod žena). U naselju ima 195 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,35.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	1438	^[1]
1953.	1408
1961.	1246
1971.	952
1981.	835
1991.	678	649
2002.	459	459

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			459	100.0%
nepoznato			0	0.0%

Istorija

Između Prvog i Drugog svetskog rata

Veliko Bonjince je između Prvog i Drugog svetskog rata bilo privredno administrativni centar za okolna sela. U selu je u to vreme bio veliki broj zanatlijskih radnji: krojač, kovač, limar, pekar, sodara, stolar, mašinbravarska radionica, bakalnice, prodavnice mešovite robe, vunovlačara, mesara, nekoliko kafana. Interesantno je da je Veliko Bonjince zahvaljujući svojim bogatim meštanima, industrijalcima, imalo električnu energiju još tridesetih godina dvadesetog veka. «Mala» električna hidro-centrala u obližnjem selu Modra Stena, na reci Lužnici, snabdevala je selo električnom energijom tako da su domaćinstva imala osvetljenje (po jedenu do dve sijalice), a u selu je bilo nekoliko uličnih svetiljki. Tridesetih godina prošlog veka po priči starijih meštana Veliko Bonjince je bilo jedno od 100 elektrificiranih mesta u ondašnjoj Jugoslaviji. U to vreme ni Babušnica ni Vlasotince nisu imali električnu energiju. Ovakvo snabdevanje električnom energijom bilo je sve do početka šezdeseih godina prošlog veka kada je selo priključeno na jedinstveni jugoslovenski elektro-energetski sistem.

U vreme između dva rata zanatlije (industrijalci) iz Velikog Bonjinca su bili vlasnici velikog broja: ciglana, sodara i vunovlačara širom ondašnje Jugoslavije, pa i u Bugarskoj. Posle Drugog svetskog rata ovakve zanatske radnje su gubile na značaju (zbog industrijalizacije) a privatni sektor je imao sve manje uslova za razvoj.

Druga polovina dvadestog veka

Posle Drugog svetskog rata Veliko Bonjince je bilo ekonomski, kulturni i administrativni centar za okolna naselja. U to vreme je samo u osmogodišnjoj školi «Mladost» bilo oko 250 učenika. Od predratnih zanatskih radionica ostala je najveća kovačko-mašinbravarska radionica (sa mini livnicom) od koje je formirano društveno (državno) preduzeće «Metalna industrija Balkan» koje i danas postoji. Ovo preduzeće je krajem prošlog veka bilo, sa svojih 100-200 radnika, jedini materijalni oslonac i nosilac razvoja i opstanka ovog kraja.

U to vreme je selo pored osnovne škole imalo: mesnu kancelariju, milicijsku stanicu, crkvu, ambulantu, zemljoradničku zadrugu, biblioteku sa čitaonicom, bioskop, poštu, vunovlačaru, nekoliko kafana, prodavnicu tekstila, prodavnicu metalne i šrafovske robe, prodavnicu prehrambene robe, prodavnicu mešovite robe, dve pekare, dve krojačke radnje, sodadžijsku radnju, mašinbravarsku radionicu, kovača, strugaru, limara, poslastičaru, berbernicu, nekoliko kafana.

Svaka kuća (domaćinstvo) je imala električnu energiju, a u selu je bilo osam česmi sa pijaćom vodom iz lokalnog seoskog vodovoda. Krajem dvadesetog veka selo dobija električnu energiju iz jedinstvenog Jugoslovenskog elektroenergetskog sistema, a voda se izgradnjom vodovodne mreže dovodi do svake kuće. Zbog teških uslova za život i privređivanje, migracijom stanovništva u gradove, došlo je do toga da se broj stanovnika, za dvadesetak godina, u selu gotovo prepolovio.

Danas

Selo je danas administrativno - kulturni centar za osam okolnih sela: sa mesnom kancelarijom, crkvom, osmogodišnjom školom, ambulantom i poštom. Preduzeće «Balkan» i zemljoradnička zadruga zapošljavaju stotinak stanovnika sela i okolnih mesta. U selu je ostalo još nekoliko: zanatskih radnji, kafana, kafića i prodavnica mešovite robe.

Migracija stanovništva iz sela se nastavlja, a broj stanovnika se i dalje smanjuje.

Zanimljivosti

Pošto nije bilo naziva za ulice to se živelo po mahalama koje su imale svoje nazive: „Šopa“, „Krs' ", „Dolinka“, „Dubrava“,"Mala' ", „Desiovska mala“.

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	4	1
80+	5	9
75-79	12	19
70-74	23	39
65-69	24	37
60-64	19	19
55-59	10	16
50-54	19	10
45-49	14	15
40-44	8	13
35-39	24	7
30-34	9	8
25-29	5	8
20-24	8	13
15-19	10	6
10-14	7	15
5-9	6	5
0-4	4	8
prosek	49.3	52.1

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	307	317	336	309	301	246	195

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	64	66	29	17	9	7	3	-	-	-	2.35

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	194	46	122	20	4	2	220

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	29	123	64	4	-

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	54	9	-	-	4	-	1	24	2	5
Ženski	33	4	-	-	5	-	-	13	1	-
Oba	87	13	-	-	9	-	1	37	3	5
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	2	-	2	1	1	-	-	3
Ženski	1	-	-	1	5	-	-	-	3
Oba	1	2	-	3	6	1	-	-	6

Galerija Veliko Bonjince

Ulica u Velikom Bonjincu
Pogled iz Bonjinca na Crtavo

Reference

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7