Armoni

Armoni, müzikte, farklı notaların aynı anda kullanılmasıyla ortaya çıkan ses uyumudur. Kelime Fransızca kökenli "harmonie" kelimesinden dilimize gelir ve uyum anlamına gelir. Bir geminin tahtaları arasındaki bağlantı ya da bu tahtaların birleştirilmesi anlamına gelen Yunanca bir kelimeden türemiştir. Akorları, akorların kurulumunu, akor yürüyüşlerini ve akorlar arasındaki ilişkileri inceleyen müzik dalına armoni adı verilir. Aynı anda seslendirilen notalarla ilgilendiği için, armoninin müziği "dikey" olarak ele aldığı, bu anlamda müziğin "yatay" unsuru olan melodik yapıdan farklılık gösterdiği söylenebilir. Ayrıca yalnızca üflemeli müzik aletlerinden oluşan orkestrada da çok kullanılan bir terimdir.

Armoni sadece iki notanın aynı anda çalınması değildir. Aynı zamanda her notanın armonikleri vardır ve bunlar notanın frekans grafiğinde tepeler olarak görülür. Bunlar olmazsa tüm sesler aynı duyulur, tınılar olmaz.

Akorlar ve notalar arasındaki ilişkiyi inceleyen Armonide ise anahtar ve gamlar kullanılır. Major ve minör gibi birçok ölçü nota anahtarları ile kullanıldığında gam oluşur. Gamın içinde akor oluşturma ilkesi ise uyumlu armoniye dayanır. Uyumlu sesler birbirleri ile beraber hoş bir ses oluşturur, duyguları daha isabetli aktarır. Uyumsuz sesler ise çok gericidir ve nahoş bir hissiyat verir. Korku filmleri gibi konseptlerde kullanılır. Ayrıca armoni, uyuma bağlı kalma açısından üçe ayrılabilir:

Diyatonik Armoni

Diyatonik armoni, tüm notaların ve akorların tek bir majör veya minör ölçeğe kadar izlenebildiği müzik armonisini ifade eder.

Diyatonik Olmayan Armoni

Diyatonik olmayan armoni, çoğunlukla bir şarkının merkezi ölçeği etrafında döndüğü için diyatonik armoniye benzer. Bununla birlikte, diyatonik olmayan armoni, tonik akor yapısının dışındaki notaları da içerir, bu da gerilim yaratabilir ve melodik bir cümleye ilgi katabilir.

Atonal Armoni

Atonal armoni anahtarı tamamen göz ardı eder, herhangi bir sonik yapı içinde on iki yarım tonun tamamını eşit derecede önemli görür. Akor formları, free jazz gibi daha deneysel müzik akımları tarafından benimsenen bu armoni türünü etkilemez.

Temel armoni kuralları ise şu şekildedir:

1 - Üçlüsüz akor olmaz 2 - Partiler kesişemez 3 - İki akor arasında ortak ses tutulur, ortak ses yoksa en yakın yerlere gidilir. 4 - Tutulan seslerde uzatma bağı kullanılarak iki akor bağlanır. 5 - Yeden ses eksene çıkartılmalıdır 7 - Zorunlu gidiş yeri olan sesler katlanmaz 8 - Unisona düz hareketle gidilmez, Unisondan düz hareketle ayrılınmaz.

^{[1] [2]}

Müzik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.